kesimlar metodi sirt yo’l-yo’l qilib elementlar uchastkalarga bo’lib chiqiladi); to’rt
koordinata metodi (mirtga
koordinatalar ustki chiziladi, sungra o'ziga xos nuqtalar
qo’yib chiqiladi, nuqtalarning koordinatalarini topish yo’li bilan6 chizma-
yoyilmadigan vaziyatni aniqlash mumkin;
Yordamchi yoyish chizigi metodi ((YO kiyim tiqiladigan materiallarning
xarakatchanligi (sirpanchik, siliqligi)ni hisobga olish zarurligiga asoslangan. Manekin
(yoki kiyimda) kiyim detallarining asosiy zo’riqadigan joylariga koordinata o’qlari
hamda yordamchi yoyish chiziqlari chiziladi.
Mazkur chiziqlar o'ziga xos koordinatalar sistemasi bo’lib, ular yordamida
kiyim detalaridagi har qanday nuqtaning fazoviy so’ngra
tekislikdagi vaziyatini
aniqlash mumkin. Bu metod kiyimga shakl berish texnologiyasi haqida 1-2 mm
gacha aniqlikda ma’lumot olishga imkon beradi.
Kiyim detallarning chizma-yoyilmasini gavda o’lchamlari va chok haqiga
asoslanimb chizishda har xil konstruktsiyalash metodlaridan foydalaniladi. Garcha
konstruktsiyalash metodlarining forma hamda o’lchamlarini nisbatan to'gri aniqlash
imkonini beradi, shunga ko’ra dastlabki chizmalar uchun kerakli ma’lumotlarni
hisoblab chiqarishda va ularni chizishda xali ham shu metodlar ishlatiladi. Ularning
ko'pchilikka ma’lum bo'lganliri hisoblash – o’lchamlar metodi, proportsional
hisoblash metodi, koordinatalar metodi, masshtablar metodi va boshqalar.
Yakka bo’yurtma bo’yicha kiyim tiqishda hisoblash-o’lchamlar
metodi
qo'llaniladi. Bu metodda qishi gavdasining o’lchamlari va kiyimning tukisligi uchun
qo’shiladigan chok haqi aniqlanadi. Gavdani o'lchab olingan ma’lumotlardan
foydalanib konstruktsiya asosiy elementlarining razmeri belgilanadi. Konstruktsiya
chizmalarining kam-ko'sti kiyimni kiygizib ko’rib, ya’ni primerka vaqtida aniqlanadi
va bartaraf etiladi..
Konstruktsiyalashning proportsional-hisoblash metodlaridan birinchi marta
ko'plab kiyim tiqishda foydalaniladi.
Bu metodlar hisoblash-o'lcham metodlarining bir turidir; bunda bichish
o’lchamlari hisoblash o’lchamlariga almashtirilgan; hisoblash o’lchamlari
ikkita
asosiy razmer belgisiga-ko’krak aylanasining ikkinchi o'lchami S ga va rost (bo'y) R
ga proportsional bog’liq xolda belgilanadi. Biroq har bir muallif o'z bilimi va
tajribasiga yarasha ish tutganligidan ayrim razmerlarni belgilashda katta farq kelib
chiqadi. Analitik-hisoblash metodlarida bu kamchiliklar barataraf etilgan: bu
metodlarda o’lchov belgilari real konunuiyatlarga muvofik va etakchi o’lchov
belgilari o'rtasidagi bog’lanishni nazarda tutib belgilanadi.
Bu ikkala metodning o’ziga xos jixatlari va afzalligi quyidagilardan iborat:
Chizmalar uchun kerakli ma’lumotlarni hisoblashda va chizma chizishdi
standartda ko'rsatilgan ko’p sonli o'lchov belgilariga asoslaniladi;
Hisoblashlar gavdaning va chizmaning ayrim o'lchamlari o'rtasidagi yeng
tug’ri bog’lanishlarga asoslangan;
Gavda to’zilishining har bir to’piga mansub jussalar uchun hisob va
chizmalarning yagona sxemasini to’zish mumkin;
Chok haqi sistemasi ishlab chiqilganligi tufayli moda o’zgarishining ahamiyati
yuq; chizma asosiy elementlarning o'lchamini hamda yyeng o’mizi bilan yyeng boshi
o'rtasidagi bog’lanishni aniqlashga imkon beradigan dastlabki hisoblash berilgan;
materiallarning
xususiyatlari hisobga olingan; kiyimning balans hisobi uning
xushbichimligini ta’minlovchi muxim faktor bo'lganligidan mazkur metodlarda
balans hisobiga kyeng urin berilgan.
Konstruktsiyaning chizmalari chok haqini qo’shmasdan chiziladi, andaza
tayyorlashdagina ular hisobga olinadi.
Bu metodda odam gavdasidan yaxshi turishini ta’minlovchi balans nuqtaning
hisobi asoslanib berilgan. Metodi universal hisoblanadi, chunki har bir xil kurinishda
va turli maqsadlarga (erkaklar
va ayollar, qizlar va o’g’il bolalarga, bichimi har xil
gavdalarga) mo’ljallangan kiyimlar detallarining chizmasini tayyorlashda shu
metodning
hisoblash
formulalaridan
foydalaniladi.
Formulalardagi
farq
koeffitsentlarda hamda erkin haqlarda ifodalaniladi.
Dastlabki hisob bundan olingan «Kiyimni konstruktsiyalash yagona metodi»
dagidan boshqacharokq Bunda belgilanadigan uchastkalar soni ko’paytirish hamda
ularni belgilash strukturasi o’zgartirilgan.
