|
Tizimlarining umumiy xossalari
|
| bet | 1/2 | | Sana | 13.04.2024 | | Hajmi | 16.67 Kb. | | #194667 |
Bog'liq 1-Amaliy 51154, Natural food additives, ingredients and flavourings PDFDrive (2), 7-12....AS....P....Definition Of Puzzolanic Properties Active Mineral Additives In Portlandcement, 5 мавзу, Tikuv, trikataj va zardo’zlik buyumlari texnologiyasi, Абулов .orginaldocx, INVESTITSIYA LOYIHALARINI BOSHQARISH3, Organik kompleks hosil qiluvchilar ularning yutuq va kamchilikla, To`qimachilik materialshunosligi U.M.Matmusayev, tikuv-mashina (1), 40303de1-1572-451a-b96c-cc46abac4570, portal.guldu.uz-Testlar (1), 9 027, Наренова (30), Biotechnology of Bioactive Compounds Sources and Applications PDFDrive (1)
TRANSPORT VOSITALARI AVTOMATIK BOShQARISh
TIZIMLARINING UMUMIY XOSSALARI
1.1. Asosiy tushunchalar va ta'riflar
Har qanday mashina yoki qurilma ishlash sharoitida o„z vazifasini meyorlar
talablari darajasida bajarishi uchun uni ishga tushurish, zarur bo„lganda ish
rejimini o„zgartirish, to„xtatish va hokazo operatsiyalarni bajarish, ya'ni uni
boshqarish kerak. Boshqarish mashinaning rostlash organiga ta'sir etish orqali
amalga oshiriladi. Boshqarishdan maqsad turlicha bo„lishi mumkin, buni quyidagi
misollarda ko„rib chiqaylik.
Misol. Issiqlik dvigateli (ID) (1.1 -rasm) valining aylanish chastotasi ning
silindrlariga uzatilayotgan yonilg„i aralashmasi miqdoriga va shu valga ta'sir
etayotgan yuklama momenti Myu kattaligiga bog„liq.
9
1.1-rasm. Issiqlik dvigateli ni boshqarish sxemasi
Demak ni o„zgartirish uchun drossel to„siqchasi holatini burchakni o„zgartirish
kerak. Bunda, agar boshqarishdan maqsad ID valining aylanish chastotasini
o„zgartirish bo„lsa, shu operatsiya boshqarish operatsiyasi bo„la oladi. Drossel
to„siqchasi (D) IDni rostlash yoki boshqarish organi vazifasini bajaradi.
Misol. Xonani isitishni boshqarish tizimsining sxemasi (1.2-rasm).
1.2-rasm. Xonani isitishni boshqarish tizimining sxemasi
И Xona ichidagi havo harorati xona devor va derazalaridan tashqariga
yo„qotilayotgan issiqlik va isitgich berayotgan issiqlik q miqdorlariga bog„liq.
Ayrim ikkinchi darajali ta'sirlarni hisobga olinmasa, xonadagi issiqlik almashinish
jarayoni quyidagi ifoda bilan tavsiflanadi:
q k S
dt
d
cm
И Т
И
(1.1)
Т И bu yerda va - mos ravishda, xona havosi va tashqi muhit temperaturalari;
k с - havoning solishtirma issiqlik sig„imi; m-xonadagi havoning massasi; - xona
devorlari materialining issiqlik yo„qotish koeffitsienti; S – xona devorlari yuzasi.
10
0 Agar
dt
d
И bo„lsa, ya'ni xona temperaturasi o„zgarmasa, (qaror rejimda)
(1.1) ifodadan bizni qiziqtirgan bog„liqlikning matematik tavsifini yozishimiz
mumkin:
И kS1 q Т (1.2)
So„nggi ifodadan xona temperaturasini bir xilda ushlab turish uchun tashqi
havo temperaturasi o„zgarganda isitgichga keltirilayotgan issiqlik miqdori (q)ni
o„zgartirish kerak degan xulosaga kelish mumkin. Buning uchun rostlash organi ventil V (1.2-rasm) xizmat qiladi.
Boshqarish odam yoki ma'lum bir texnik qurilma tomonidan amalga
oshirilishi mumkin. Birinchi holda boshqarish qo„lda boshqarish, ikkinchisida esa
avtomatik boshqarish deyiladi. Texnik boshqarish qurilmasi bilan jihozlangan va
odam ishtirokisiz ish bajaradigan mashina yoki qurilma avtomat deb ataladi
(yunoncha automatos so„zi - «o„zi harakatlanuvchi» ma'nosini bildiradi).
Avtomatlashtirish u yoki bu jarayonlarga avtomatlarni joriy etish jarayoni
bo„lib, ishlab chiqarishni mexanizatsiyalash va elektrlashtirishga asoslanadi.
Ish jarayonida avtomatik ravishda boshqariladigan mashina yoki qurilma (bir
necha qurilmalar) boshqariluvchi ob'ekt deb ataladi va qisqacha BO deb
sxemalarda belgilanadi.
O„zaro ta'sirlanuvchi boshqarish qurilmasi (BQ) bilan boshqariluvchi ob'ekt
(BO) lar majmuiga avtomatik boshqarish tizimi (ABT) deb ataladi (1.3-rasm).
BOda bir yoki bir necha boshqarish (rostlash) organi bo„lib ular orqali ob'ektga
keladigan energiya yoki modda miqdorini o„zgartirilib BOning holatini o„zgartirish
mumkin. BO butun bir mashina bo„lishi yoki uning ayrim qismlari ko„rinishida
ham bo„lishi mumkin.
BOning holati bir necha ko„rsatkichlar va kattaliklar bilan xarakterlanadi.
Boshqarish maqsadida ko„zda tutilgan ma'lum bir qonuniyat bilan o„zgartirilishi
kerak bo„lgan asosiy ko„rsatkich avtomatikada BO ning boshqariluvchi(chiqish)
|
| |
