2
TOSHKENT – 2023
3-
AMALIY ISH TOPSHIRIG‘I. MA'LUMOTLARNI SARALASH
ALGORITMLARINI TADQIQ QILISH VA ULARNING DASTURLARINI
ISHLAB CHIQISH
Ishning maqsadi: Ma'lumotlarni saralashning to'g'ridan-to'g'ri usullarining
nazariy asoslari bo'yicha bilimlarni mustahkamlash, C++ sintaksisiga muvofiq
tuzilmalar uchun algoritmlarni amalga oshirish ko'nikmalarini egallash.
Saralashning ikkita turi mavjud:
ichki va
tashqi:
-ichki saralash - operativ xotiradagi saralash;
- tashqi saralash – tashqi xotirada saralash.
Agar saralanayotgan yozuvlar
xotirada katta hajmni egallasa, u holda ularni
almashtirishlar katta sarf (vaqt va xotira ma‟nosida) talab qiladi.
Ushbu sarfni
kamaytirish maqsadida, saralash kalitlar adresi jadvalida amalga oshiriladi.
Bunda
faqatgina ma‟lumot ko’rsatkichlari almashtirilib, massiv o’z joyida qoladi.
Bu usul
adreslar jadvalini saralash usuli deyiladi. Saralanayotganda bir xil kalitlar uchrashi
mumkin, bu holda saralangandan keyin bir xil kalitlilar boshlang’ich tartibda qanday
joylashgan bo’lsa, shu tartibda qoldirilishi maqsadga muvofiq bo’ladi (Bir xil kalitlilar
o’zlariga nisbatan). Bunday usulga turg’un saralash deyiladi.
• Saralash samaradorligini bir necha mezonlar bo’yicha baholash mumkin:
•
saralashga ketgan vaqt;
• saralash uchun talab qilingan operativ xotira;
• dasturni ishlab chiqishga ketgan vaqt.
Birinchi mezonni qarab chiqaylik. Saralash bajarilganda taqqoslashlar yoki
almashtirishlar sonini hisoblash mumkin.
Faraz qilaylik,
N = 0,01n
