|
Toeriyalıq oqıw shınıǵıwınıń oqıtıw texnologiyası
|
| bet | 3/8 | | Sana | 16.01.2024 | | Hajmi | 490,7 Kb. | | #138396 |
Bog'liq 1-2-tema CISCO PACKET TRACERJuwmaqlawshı
(10 min)
|
Sabaq juwmaǵı :
Aktiv qatnasqan oqıwshılardı bahalayman hám xoshametleymen. Toparlar menen islesiw waqtında jibergen kemshilik hám jeriskenshiliklerin aytip ótemiz. Kemshiliklerdi dúzetemiz. Úyge tapsırma beremen. Sol temaniń ústinde izlenıwin eskertemiz. Keyingi sabaqqa waziypa hám onı úlgi beredi.
|
Bahaları menen tanıstıraman.
Tapsırmanı jazıp aladı.
Orınlaw ushın úlgi aladı.
|
Lekciya
|
№
|
Pán atı
|
Sáne
|
Sabaq túri
|
Kórip shıǵıldı
|
|
Kompyuter tarmaqları hám sistemaların administratorlaw
|
___.10.2023
|
Teoriya
|
|
1-Tema: Сisco Packet Tracer-de islew
Joba:
1.Cisco Packet Tracer-de islew.
2.Cisco Packet Tracerdiń tıykarǵı aynası.
Cisco Packet Tracer Cisco tárepinen islep shıǵılǵan hám telekommunikatsiya tarmaqları hám tarmaq qurılmaların úyreniw, sonıń menen birge joqarı oqıw orınlarında laboratoriya shınıǵıwların ótkeriw ushın usınıs etiledi. Hár qıylı qurılmalardan paydalanıwǵa múmkinshilik beredi. (Kommutator, konsentrator, marshrutizator, lokal stansiya, sımsız úskeneler). Tiykarǵı ayna 1-súwretde kórsetilagen.
1- súwret. Cisco Packet Tracerdiń tıykarǵı aynası.
Aynanıń tiykarǵı bóleginde modellestiriwshi tarmaq kórsetilgen. Ob'yekt túrin tańlaw aynanıń mine sol bóleginde ámelge asıriladı.
2-súwret.Element turin saylaw Aynanıń oń tarfida tarmaq ob'yektlarining ózi jaylasqan, yaǵnıy múmkinshiligi bar ob'yektlar túri.
Routers marshrutizatorlar hár qıylı seriyadagi múmkinshiligi bar Cisco marshrutizatorlari, sonıń menen birge, barlıq marshrutizatorlar ushın funksiyalardı atqaratuǵın ulıwmalasqan marshrutizatorlar (Generic).
Switches - kommutatorlar 2 dárejedegi hár qıylı ceriyali múmkinshiligi bar basqariluvchi kommutatorlar.
Hubs - konsentratorlar - Wireless Devices sımsız úskeneler.
Generic ulıwmalasqan noqat, Linksys sımsız marshrutizator, Linksys integrirlangan xızmetler menen.
Connection - úskenelerdi baylaw hár qıylı daǵı kómekshi feyiller:
1. Auto - baylanısıw túrin avtomatikalıq anıqlawshı. (úskenelerdi eń jaqsı baylanısıw usılın avtomatikalıq tárzde anıqlaydı.)
2. Console - Console kabeli járdeminde baylanısıw. (jeke kompyuterge Com portı arqalı hám Ciscouskunasi járdeminde Console ga kiritiledi).
3. Copper Straight Trough - kabelning tuwrıdan-tuwrı jalǵanıw usılı arqalı baylanısıw.
4. Copper Cross Over - kabelning kross jalǵanıw usılı arqalı baylanısıw.
5. Fiber - optikalıq talshıqlı liniya baylanısı arqalı baylanısıw.
6. Phone - telefon liniyasi arqalı jalǵanıw.
7. Coaxial - koaksikal kabel járdeminde baylanısıw.
8. Serial DSE hám Serial DTE - baylanıstıń ketma - ket kanalları.
9. End Devises - juwmaqlawshı qurılmalar.
1. PCPT - PC - PT jeke kompyuter
2. Server PT - Server stansiya
3. Printer PT - tarmaqlı printer
4. 7960 - IP telefon
5. WAN Emulation - global tarmaq emulsiyasi, ulıwma tarmaqta (Cloud) yamasa (DSL modem, Cable modem) baylanısı modem baylanısı daǵı emulyatsiya.
Custom Made Devises - fizikalıq darjada úskeneler konfiguratsiyasini ámelge asırıwǵa múmkinshilik beredi. (Jańa tarmaq plataların qosıw, platalardı keńeytiw hám hok.)
Multiuser Connection - baylanısıwlar emulyatsiyasi (Laboratoriya jumıslarında paydalanilmaydi).
Tarmaqlar simulyatsiyasi tarmaq elementlerin (úskeneler, kómekshi feyiller) tańlaw jolı menen hám de tarmaqtı qurıw ushın maydanǵa shıǵarıw arqalı ámelge asıriladı.
Kommutator járdeminde tarmaqqa ulıwmalasqan eki jeke kompyuter tómendegi kóriniske iye:
Baylanısıwdı atqarayotganda úskene ústinde kerekli interfeys saylanadı. Laboratoriya jumıslarında tiykarlanıp, tómendegi úskenelerden paydalanıladı :
-jeke kompyuterler;
-serverler;
-kommutatorlar;
-marshrutizatorlar;
-kómekshi feyiller túrleri;
Sol uskumalarga tiyisli múmkinshiliklerdi keńlew kórip shıǵamız :
3- súwret. Ápiwayı tarmaq simulyatsiyasi Jeke ompyuter. Tuymeshe basılǵanda 3 buyrıqlı aynaǵa ashıladı (Physical, Confic, Desktop).
4- súwret. Jeke kompyuter konfiguratsiyasi (Physical buyrıǵı )
Súwretda úskenediń fizikalıq jaǵdayın kórsetiwshi fizikal ózgesheligi kórinedi.
Maydandıń shep tárepinde barlıq modullar, tómende bolsa bul modullar anıqlaması beriledi.
Confic buyrıǵında tiykarǵı tarmaq sazlamalarni orınlaw múmkin. (Global - Settings chapda):
Shlyuz adresi, DNS (súwret). Sonıń menen birge, interfeys sazlamasi (Interfeys Fast Ethernet bólimi):MAC mánzil, IP mánzil, tarmaqosti maskasi, baylanısıw tezligi hám interfeys statusi (orını ) (6 -súwret).
5- súwret. Jeke kompyuterdiń global sazlamalari
6 - súwret. Jeke kompyuterdiń interfeys sazlamalari
Desktop - buyrıǵı jeke kompyuterde orınlawǵa bolatuǵın bolǵan tómendegi qosımshalarda emulyatsiya etedi:
1. IP configuration - IP protokolı konfiguratsiyasi (bunda cofig buyrıǵında emes, bulmanda orınlawǵa bolatuǵın ).
2. Dial - up - madem baylanıs sazlamasi.
3. Terminal - áynegi ashıladı, Consol port (RS32) arqalı baylanısqan úskenelerden paydalanıw ushın qollanıladı.
4. Command Promt - buyrıq qatarı (OC Windows tiykarǵı tarmaq buyrıqları qollanıladı ).
5. Web Brouser.
6. PC Wireless - sımsız jalǵanıw sazlamasi.
Konfiguratsiya kózqarasınan server jeke kompyuter degi ámeldegi ayrıqshalıqlarǵa iye.
Kommutator - jeke kompyuter degi buyrıqlarǵa iye (buyrıqları sáykes keledi), biraq Desktop buyrıǵı ornına CLI buyrıǵı bar. Ol konsul kommutatoriga baylanısıwǵa múmkinshilik beredi. Confic buyrug'I anıqlaması metodikalıq qóllanbalarda kórsetilmagan, sebebi kommutatorning barlıq sazlamalri CLI interfeysi arqalı ámelge asıriladı. Marshrutizator áynegi qásiyetleri kommutator áynegi qásiyetlerine sáykes keledi. CLI interfeysi OCI Cisco IOS ni usınıs etedi, sol sebepli kommutator hám marshrutizatorlarni basqarıw ulıwma principlerin anıqlama beriw hesh qanday mániske iye emes. Kóplegen laboratoriya jumıslarına Pka keńeytpeli fayllar qosımsha etiledi. Bul fayllar úyreniw yamasa sazlaw zárúr bolǵan tayın tarmaqların óz ishine alǵan. Bul fayllarda sonıń menen birge, bul metodikalıq qóllanbada tákirarlanatuǵın metodikalıq kórsetpelerdi de sáwlelendiredi. Kórsetpelr bólek aynada kórsetiledi.
Kórsetpelerden tısqarı jumıstıń pıtken dárejesin awa ózinde saqlaydı - completion (egerde simulyatsiyalanayotgan tarmaqtı sazlaw ushın qandayda bir - bir háreket kerek bolsa ). Biraq eger bul parameter basıdanoq 100% ni kórsetsa, bul tekǵana jumıstıń pıtkenligin, bálki jumıs gúzetiw yamasa tekseriwge iye ekenligin da ańlatıwı da múmkin.
Reset Activity knopkasi barlıq kiritilgen ózgertiwlerdi bıykarlawı hám jumıstı qaytaldan baslawǵa múmkinshilik beredi. Aldınǵı yamasa keying qádemge (eger ol birdan kóp bolsa ) usılar arqalı ótiwi múmkin. Jumıstı Check Results knopkasi arqalı tekseriw múmkin. Payda bolǵan aynada jumıstıń orınlanǵan atqarılmaǵan qádemleri hám jumıs boyınsha anglichan tilinde ulıwma kórsetpeler beriledi. Birpara jaǵdaylarda kerekli bolǵan háreketlerdiń barlıǵı atqarılmagunga shekem, nátiyjeler tekseriwi blokka túsirilgen boladı, bul ádetde metodikalıq kórsetpelerde anıq kórsetip ótiledi.
Cisco Packet Tracer programması eki rejimli simulyatsiyaga iye: Real Time hám Simulation.
1. Real waqıtta simulyatsiyani ámelge asıradı.
2. “Qádemba - qádem” simulyatsiyani ámelge asırıp hár bir paketti gúzetip baradı.
Rejimnen rejimge ótiw aynanıń tómengi bóleginde ámelge asıriladı.
7- súwret. Simulyatsiyani rejimnen rejimge kóshiriw
Simulyatsiya rejimine ótiw áynegi 8- súwretda kórsetilgen.
Simulyatsiya rejiminde basqarıw Play Controls tuymesi arqalı ámelge asıriladı. Jo'natilayotgan paketler aynanıń tiykarǵı bóleginde hár qıylı reńdegi konvertlarda óz hákisin tabadı.
Cisco IOS - buyrıqlar qatarınıń interfeysi járdeminde kiritilgen buyrıqlardı eslew hám olardı qóllaw haqqındaǵı maǵlıwmatlarǵa ıyelew múmkin.
Show Cisco IOS toparı komandası - Cisco úskeneleri menen islewde keń qollanıladı. Bul laboratoriya jumısında siz Show gruppası komandasınan internet provayder tárepinde jaylasqan marshrutizatordan paydalanıwdı úyrenesiz.
8- súwret. Simulyatsiya rejimi
Jumıstı orınlaw tártibi.
1-qádem. Cisco 1841 klientli marshrutizatorini jalǵaw. Klientli jeke kompyuterde Cisco 1841 klientli marshrutizatorni jalǵaw ushın terminal simulyatsiyasi programmasınan paydalanıń. Jumıstı baslaw ushın “Vvod” tuymesin basıń. Customer Router> usınısı sizdi EXEC paydalanıwshınıń buyrıq rejimine túskenińizdi kórsetedi.
2-qádem. Buyrıqqa kirisiw ushın marshrutizator usınısında? belgisin jazıp kiritiń. Ekranda uyqas qısqa spravka shıǵadı. e? ni kiritiń. “e” den baslanıwshı barlıq buyrıqlardı shıǵarıp beredi. en? ni kiritiń, dıqqat etiń! “en” hárıbi bar buyrıqlardı shıǵarıp beredi.
enable buyrıǵın kiritiń. Customer Router#> belgisi usınısı sizdi EXEC paydalanıwshısınıń jeńillikli buyrıq komandasına kirgeningizdan dárek beredi.
3-qádem. Cisco IOS komandasın tez chaqriahning tuymeli kombinatsiyasın úyreniw. Málim bir komandaǵa tiyisli bolǵan háriplerdi kirgiziw hám Tab tuymesin basıw arqalı buyrıq qatarında avtomatikalıq tárzde pútkil komanda shıǵıp keledi. C ni Customer Router # usınısına kiritiń hám Tab tuymesin basıń. C hárıbi hesh qanday komandaǵa tán bolmaǵanı ushın hesh nárse júz bo'lamaydi.
C hárıbine onf ni áskerg hám Tabni basıń. Bul háripler unikal bolǵanı ushın hám Configure komandası buyrıǵın pútkilley sáwlelendiredi, endi, configuredan keyin? belgisin kiritiń. Ekranda configure komandasınıń parametrleri hám sazlamalari dizimi shıǵadı.
ni shıǵarıw configure komandasına qosıw múmkin bolǵan basqa parametrler IOSda joq ekenligin ańlatadı. Bul mısal kórsetedi, Cisco IOS komandası buyrıǵında terminal menen birgelikte configure komandası birgelikte qollanılıwı múmkin: configure, terminal.
4-qádem. Customer Router # marshrutizator usınısında con teriń hám “Vvod”ni basıń. Sonda % Ambiguous Command dıń shıǵıwı “con” tolıq ekenligin ańlatadı.
Marshrutizator usınısında configure terminal kiritip, Enter ni basıń, (kózaba qáte menen jazıń ) Cisco IOS buyrıq qatarı komandanı tushunmaydi hám ^. menen qáte dep beredi.
5-qádem. Cisco IOS tariyx buferinde aldın kiritilgen buyrıqlardı saqlaydı. Aqırǵı orınlanǵan buyrıqtı tariyx buferinen shıǵarıw ushın Ctrl+P tuymesinen paydalanıń. Aqırǵı orınlanǵan buyrıq marshrutizator usınısında sawlelenedi. Komandalardı buferde kóriw ushın polzunokdan paydalanıw kerek. Keyin, Ctrl+N ni basıw kerek. Sonıń menen birge, tariyx buferinde komandalardı kóriw ushın hám tuymealardan paydalanıw múmkin.
|
| |
