Zanjirdagi o'zgarmas tokning ishi va quvvati

Download 57,45 Kb.
bet	5/5
Sana	06.01.2024
Hajmi	57,45 Kb.
	#131091

1 2 3 4 5

Bog'liq
To\'la o\'zlashtirish texnologiyasi ko\'zda tutilganligi

Zanjirdagi o'zgarmas tokning ishi va quvvati
Elektr tokining ish bajarish hususiyatini bilish uchun elektr yurituvchi kuch (EYUK) manbaini uning A va B qismlari orasidagi potensiallar ayirmasi E_А_В sifatida tushunish foydalidir. Bu holda EYUK tashqi kuchlarning bajargan ishi bo'lib, manbaning ichida musbat birlik zaryadni potensiali kichik _Vqismdan potensiali katta _Aqismga olib o'tishda sarflayotgan manba ishi tushuniladi.
Demak, potensiallar ayirmasi U_A_B va zaryadlar soni q₀q qancha katta bo'lsa, bajarilayotgan ish ham shuncha katta bo'ladi, ya'ni: AqU qI·t AI·U·t
Vaqt bo'yicha o'zgarmas kuchlanish va tokning bajargan ishi kuchlanishni tokka va vaqtga ko'paytmasiga teng.
Bajarilgan ishni vaqtga nisbatini ifodalovchi quvvat tushunchasi ham mavjud, ya'ni: PAtU·I (Vt), (kVt), (MVt)
Uzatish liniyalarida elektr energiyasini issiqlikka ketadigan isrofini kamaytirish maqsadida, manba beradigan quvvatni kuchlanishi orttirilib, tok kuchi kamaytiriladi. Bunda uzatish liniyasining o'zida kuchlanishlar tushuvi unchalik katta bo'lmaydi.
Agar elektr uzatish liniyasining kirish qismidagi kuchlanish U₀ ga teng bo'lsa, u xolda zanjirdagi tok quyidagiga teng bo'ladi: I ;
Bu yerda R_L- liniya qarshiligi, R_is-iste'molchining qarshiligi.
U holda manbaning quvvatini quyidagicha ifodalash mumkin, ya'ni:
P₀U₀·IΔU_L·IU_ist·I  I²·R_LI²·R_ist P₀ΔP_LP_ist
Elektr uzatish liniyasining foydali ish koeffisiyenti (FIK)- liniyadagi kuchlanish isrofi (U_L) yoki tok (I) qanchalik kichik bo'lsa shunchalik katta bo'ladi, ya'ni:
η=
Xalqaro birliklar tizimi (SI) da energiya (ish) birligi qilib Joul qabul qilingan, lekin bu elektroenergetika qurilmalarini ishini real yoritish uchun bu juda kichik miqdordir. Shuning uchun amalda (kVt·soat) lardan foydalaniladi: 1kVt·soat 3,6·106 J
Elektr tokining issiqlik ta'siri Joul Lens qonuniga binoan quyidagiga teng bo'ladi: AI·U·tI2·r·tQ

Masala:
Qarshiliklari r₁2 Om, r₂5 Om, r₃3 Om bo'lgan elektr zanjiri elektr yurituvchi kuchlari E₁50 V, E₂70 V bo'lgan manbaga ulangan. (Rasm-1.2) Zanjirdagi tokning qiymati va qarshiliklardagi kuchlanishlarning pasayishini aniqlang.

Yechish:
Berk zanjir (Rasm-2.3) uchun Kirxgofning ikkinchi qonuniga asosan tenglama tuzamiz:
E₁E₂ I(R₁R₂R₃). Bu tenglamadagi parametrlarni o'rniga qiymatlarni

Download 57,45 Kb.

1 2 3 4 5

Download 57,45 Kb.