Toshkent axborot texnologiyalari universiteti farg’ona filiali kompyuter injinering fakulteti 714-22 guruh talabasi sayidov shermuhammad

Download 211,23 Kb.
Sana	24.01.2024
Hajmi	211,23 Kb.
	#144467

Bog'liq
elektronika slide

TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI FARG’ONA FILIALI KOMPYUTER INJINERING FAKULTETI 714-22 GURUH TALABASI SAYIDOV SHERMUHAMMAD
Topshirdi: Sayidov Shermuhammad
Qabul qildi: Jo’rayeva G

Reja: 1. Elektr toki Qarshilik. 2. Elektr tokining energiyasi va quvvati 3. Elektr zanjirining ish rejimlari 4. Manbani tashqi konturga maksimal quvvat berish shartlari 5.Xulosa va foydalanilgan adabiyotlar

Mavzu: Mustaqil manbali o’zgarmas tok zanjirini hisoblash

Elektr toki - bu zaryad tashuvchi zarrachalarning yo‘naltirilgan tartibli harakatidir. Tok kuchi vaqt birligida o‘tkazgichning ko‘ndalang kesimi orqali o‘tuvchi elektr (zaryad) miqdori bilan aniqlanadi : I = Q / t Tok kuchining birligi amper ( A) : 1A =1Kl /1s Tok zichligi ( A / mm2 ) J=I/S bu yerda I - o‘tkazgichdagi tok kuchi; ( A) ; S o’tkazgichning ko‘ndalang kesim yuzasi, ( mm2 ) . Zanjirning bir qismi uchun Om qonuni: Zanjirning bir qismidan o‘tuvchi tok kuchi shu qismdagi U kuchlanishga to‘g‘ri proporsional va uning R qarshiligiga teskari proporsional, ya’ni: I=U/R bu yerda U voltda (V ) ; R - Om birlikda o’lchanadi.

O‘zgarmas tok zanjirining oddiy sxemasi keltirilgan. Elektr zanjirlarining ish rejimlari, ya’ni ularning elektr holatlari mazkur zanjir ayrim elementlarining toki, kuchlanishi, quvvatlarining qiymatlari bilan aniqlanadi.
Manbani tashqi konturga maksimal quvvat berish shartlari

Tashqi zanjir rezistorining qarshiligi iste’molchining qarshiligi RI ga teng bo‘lsa, undagi tok va kuchlanish quyidagicha bog‘lanadi: U=RII bu munosabat zanjirning passiv uchastkasi uchun Om qonunini ifodalaydi. Agar (4.1) ni quyidagicha ifodalash mumkinligini hisobga olsak, E=RI+RII.
Bundan oddiy berk kontur uchun Om qonunining ifodasini olish mumkin.
Om qonuni.
Zanjir qismi uchun Om qonuni:
Zanjir qismida tok kuchi kuchlanishga to‘g‘ri proporsional va qarshiligiga teskari proporsional: bunda: U- kuchlanish; R- qarshilik; I- tok kuchi.
Kuchlanish zanjir qismida butunlay sarf qilinidi. SHuning uchun bu kuchlanishni zanjir qismiddagi kuchlanishning tushishi deyiladi.
Ish, energiya va quvvat
Istemolchidagi zaryadlarni ko‘chirishda bajarilgan ish quyidagicha topiladi:
A=E·I·t
(III.5) tenglamadan foydalanib:
A=I·t(U0+U)=U0·I·t+U· I·t=W0+W
Ekanligini topamiz. Bunda: W0= U0·I·t - manbada issiqlikka aylanadigan energiya.
W = U· I·t
Tashqi zanjirda sarf qilinadigan energiya.
Ishning bajarilishi tezligi quvvat deyiladi.
- manbaning quvvati.
- iste’molchining quvvati.
- isrof bo‘lgan quvvat.
Qarshiliklarni ketma-ket ulash.
Agar bitta qarshilikning (iste’molchining) oxirgi qismi ikkinchi qarshilikning (iste’molchining) bosh qismasi bilan, ikkinchi qarshilikning (iste’molchining) oxirgi qismasi uchinchi qarshilikning (iste’molchining) bosh qismasi bilan va hakazo ulansa, bunday ulanishga ketma-ket ulanish deyiladi. U holda hamma qarshiliklar (iste’molchilar) orqali bir xil tok o‘tadi, chunki zanjirning birorta nuqtasida zaryadlar yig‘ilmaydi. Om qonuni bo‘yicha qarshiliklardagi kuchlanishlar:
Xulosa:
Elektr zanjiri- elektr energiyasi manbalari, qabul qilgichlari va ularni bir-biriga tutashtiruvchi oʻtkazgichlar majmui. Elektr zanjiri tarkibiga ulabuzgichlar (viklyuchatellar), qayta ulagichlar, saqlagichlar, himoyalash va kommutatsiya apparatlari, oʻlchash va nazorat asboblari va boshqalar ham kiradi. Elektr zanjiri yordamida elektr energiyasi (elektromagnit energiya yoki zanjirida elektr toki, elektr yurituvchi kuch EYUK, potensiallar farqi mavjud boʻlgan boshqa tur energiya) uzatiladi, tarqatiladi hamda kuchlanishi pasaytiriladi yoki oshiriladi. Elekt energiyasi manbalarida biror turda gi energiya (suv, issiklik va boshqalar ener giyasi) elektr energiyasiga, qabul qil gichlar (isteʼmolchilar)da elektr ener giyasi issiqlik, mexanik va boshqalar tu| energiyaga aylantiriladi. Elektr zanjiri rejim" barcha qismalardagi tok va kuchlanish qiymatiga bogʻliq boʻladi. Elektr zanjiridagi tok, EYUK va kuchlanish oʻrtasidagi munosabat Kirxgof qonunlari bilan tushuntiriladi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati:
1.A.C.Karimov va boshkalar. Elektrotexnika va elektronika asoslari. T.
«Ukituvchi» 1995 yil.
2.A.Ya.Shixin i drugie. Elektrotexnika. M. «Visshaya shkola» 1989 god.
3.A.Raximov. Elektrotexnika va elektronika asoslari .T. «Ukituvchi» 1998 yil.
4.A.I. Xolboboev, N.A.Xoshimov. Umumiy elektrotexnika va elektronika asoslari. 2000 yil.
5.B.V.Paushin i drugie. Osnova avtomatiki vichislitel'niy
Internet saytlari;
1.https://fayllar.org/yadroning-bolinish-reaktsiyalari.html?page=4 “Yadro bo`linish reaksiyalari” Mustaqil ish 8-22 betlar

Download 211,23 Kb.