• ) = H(x) bo’ladigan x * ! = x qiymatini topish mumkin bo’lmasin. H(x * ) = H(x)
  • S = F (h(M), Ks) Bu yerda M – ma’lumot matni, Ks – mahfiy kalit, h(M)
  • H(x) funktsiyaga aytiladi:  1) X




    Download 5,43 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet151/442
    Sana19.06.2024
    Hajmi5,43 Mb.
    #264348
    1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   442
    Bog'liq
    Raqamli iqtisodiyot asoslari. Darslik. Toshkent-2020

    H(x)
    funktsiyaga aytiladi: 
    1)
    X
    argument istalgan uzunlikdagi bitlar qatori bo’lishi mumkin; 
    2)
    H(x)
    funktsiyaning qiymati aniq uzunlikka ega bo’lgan bitlar qatori 
    bo’lishi lozim; 
    3)
    H(x)
    funktsiyaning qiymatini hisoblash oson bo’lishi kerak; 
    4)
    Har qanday aniq 
    x
    uchun hisob-kitoblar vositasida 
    H(x
    *
    ) = H(x)
    bo’ladigan 
    x
    *
    ! = x
    qiymatini topish mumkin bo’lmasin. 
    H(x
    *
    ) = H(x)
    xolatidagi 
    x
    *
    ! = x
    juftligi xesh-funktsiyaning kolliziyasi deb ataladi. 
    Kuchli xesh-funktsuya deb,kuchsiz funktsiya uchun yuqoridagi 1-3 
    shartlarni va quyidagi 5-shartni bajaradigan bir tomonlama 
    H(x)
    funktsiyaga aytiladi: 
    5)
    H(x
    *
    ) = H(x)
    bo’ladigan har qanday 
    x
    *
    ! = x
    qiymatini hech qanday 
    hisob-kitoblar yordamida topish mumkin bo’lmaydi. 
    Har qanday simvollar ketma-ketligi kabi, elektron raqamli imzoni 
    hisoblashning formulasini matematik ko’rinishda quyidagicha tasvirlash 
    mumkin: 
    S = F (h(M), Ks) 
    Bu yerda 
    M
    – ma’lumot matni, 
    Ks 
    – mahfiy kalit, 
    h(M)
    – 
    xeshlashtirish funktsiyasi. 
    Yuqorida keltirilgan ifodaga ko’ra, elektron raqamli imzoni xosil qilish 
    uchun boshlang’ich xomashyo sifatida ma’lumotning o’zi emas, balki uning 
    xeshi olinadi (
    ya’ni, ma’lumotning xesh-funktsiya yordamida xosil bo’lgan 
    natijasidan foydalaniladi
    ). Chunki imzo bilan tasdiqlanuvchi matn kattaligi 
    noldan to bir necha megabaytgacha bo’lishi mumkin. Ayniqsa mu matn grafik 
    elementlarga ega bo’lsa, yanada kattalashib ketishi mumkin. Ammo 
    amaliyotda qo’llaniladigan barcha xeshlashtirish algoritmlari hisob-kitoblar 


    Toshkent Moliya instituti 
    R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 
    uchun matnning oldindan belgilangan standart uzunlikda bo’lishini talab 
    qiladi. Masalan, Rossiyada ishlatiladigan 

    Download 5,43 Mb.
    1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   442




    Download 5,43 Mb.
    Pdf ko'rish