|
-rasm. Shahar transport oqimi harakatini boshqarish tizimining ierarxik tuzilishi
|
| bet | 64/72 | | Sana | 26.05.2024 | | Hajmi | 30,17 Mb. | | #254273 |
Bog'liq MAJMUA intelektual boshqarish (Восстановлен)-rasm. Shahar transport oqimi harakatini boshqarish tizimining ierarxik tuzilishi
O'zining nazorat qilish tartib-qoidalari nuqtai nazaridan, bu darajada, eng oddiy holatda, hududda joylashgan svetofor ob'ektlarini vaqtincha boshqarish qo'llaniladi, ammo bu transport oqimining bir lahzali holatiga javob bermaydi. Shuning uchun zamonaviy telematik tizimlarda transportga bog'liq boshqaruv va moslashuvchan boshqaruv usullari ko'proq qo'llaniladi.
III. Jihozlar va adabiyotlar:
1. Notebook va videoproyektor.
2. Ko‘rgazmali vositalar.
3. Uslubiy ko‘rsatma.
IV. Amaliy qism:
Fanning mavzisiga oid materiallar bilan tanishiladi, o‘rganiladi hamda tahlil qilinadi.
V. Hisobot yozish:
1. Professor o‘qituvchi tomonidan berilgan savollar (talabalarni ro‘yhatga olish jurnalida joylashgan tartib raqami boyicha mos bo‘lgan) o‘rganiladi, tahlil qilinadi va o‘z fikr-mulohazalarini yozma ravishda bayon qiladi
Amaliy mashg‘ulot №10-11
MAVZU: Yo‘lovchiIarni tashishda avtomatlashtirilgan dispetcherlik boshqaruvi strukturasi.
I. Ishning maqsadi: I. Ishning maqsadi: Fanga doir tushunchalar, atamalar, amaliy koʻnik-malar, avtomobil transportida axborot texnologiyalari, transport sohasida qoʻllanilayotgan axborot boshqaruv tizimi, strukturasi, rivojlanish bosqichlari, sun'iy yoʻldosh navigatsiya tizimi, intellektual transport tizimlarining rivojlanish bosqichlari haqida malumot berish, mazmun-mohiyatini ochib berish, ularga nisbatan shaxsiy munosabatni shakllantirish orqali mutaxassisning ish faoliyatidagi oʻrni va ahamiyatini ochib berish.
II. Umumiy ma’lumotlar: Haydovchilar xavfsizligi tizimini qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan turli mamlakatlardagi tajriba loyihalari baxtsiz hodisalar sonini sezilarli darajada kamaytirish va shu bilan birga tashish jarayoni samaradorligini oshirish mumkinligini ko‘rsatmoqda. Asosiy loyihalardan biri – “Aqlli magistral” loyixasidir. Bunday holda, ma’lumot to‘plash va haydovchiga etkazish bilan bog‘liq harakat yuklamasini asosan yo‘llar bo‘ylab yaratilgan infratuzilma o‘z zimmasiga oladi. Bunday holda, har bir mashinani murakkab uskunalar bilan jihozlash shart emas, ammo shunga qaramay, hech bo‘lmaganda avtomobil bilan bir tomonlama aloqa qilish mumkin, masalan, RDS-TMC (transport ma'lumotlarini raqamli uzatish) yordamida yoki ma’lumot displeylardan foydalanish.
Bunday holda, avtomagistral telekommunikatsiya muhiti bilan qoplanadi, bu esa avtomagistralning istalgan qismida meteorologik, transport va boshqa ma’lumotlarni to‘plash va ularni markazda qayta ishlangandan so‘ng ularni haydovchilarga joriy ma’lumotlar shaklida yoki boshqariladigan yo‘l harakati belgilari va axborot displeylari buyurtmalari shaklida etkazish imkonini beradi. Telekommunikatsiya muhiti simsiz bo‘lishi yoki LAN yoki WAN (mahalliy ma'lumotlar tarmoqlari yoki global tarmoqlar) tarmoqlari orqali shakllanishi mumkin. Amaldagi AHS (Automated Cruise-Assist Highw Systems) (Avtomagistralda harakatni avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimi) tizimi uchun zarur infratuzilmani yaratish va quyidagi tadbirlarni amalga oshirish zarur.
1. Yo'lning qatnov qismining holatini kuzatish (fizikaviy sharoitlar), transport oqimining holatini va yuzaga kelishi mumkin bo'lgan hodisalarni (tirbandlik, yo'l-transport hodisalari) kuzatish.
2. Harakatni boshqarish markazida axborotni qayta ishlash.
3. Ma'lumotni haydovchiga uzatish: alohida tartibda avtomobilga yoki butun transport oqimiga.
4. Tadbirni amalga oshirish: transport vositasidagi avtomatik tizimlar orqali (AHS-a), yoki haydovchi tomonidan qo'lda (AHS-m).
Nostandart harakat sharoitlari to'g'risidagi ma'lumotlar haydovchiga yuqori transportni boshqarish markazidan uzatiladi. Ma'lumot o'lchov yo’li bilan (intensivlik, tezlik, muz shakllanishi, qatnov qismidagi suv, ko'rish masofasi) yoki video kuzatuv orqali olinadi. Ovozli ma’lumotlar, masalan, ichki ishlar, xizmat ko'rsatish tashkilotlari yoki boshqa haydovchilarning xabarlari ham muhim ahamiyat kasb etmoqda. Transport markazida axborot qayta ishlanadi va haydovchiga avtomobildagi axborot tizimi, aloqa tizimlari, masalan, DSRC (Dedicated short-range communications- maxsus qisqa masofali aloqa) yoki RDS-TMC tizimi yordamida uzatiladi. Butun transport oqimi uchun ma'lumot tablolari va boshqariladigan yo'l belgilaridan foydalaniladi.
Telematika nafaqat yo'lovchilar va yuklarni eng samarali tashish masalalariga, balki ko'p jihatdan yo'llarda harakat xavfsizligini ta'minlash jihatlariga ham tegishli. Xavfsizlik tushunchasi juda keng. Masalan, Shahar yo‘lovchi jamoat transporti (SHYJT) sektorida, gap boshqa narsalar qatori nafaqat SHYJT avtomashinalarida, balki to'xtash joylarida ham joylashgan videokameralardan foydalanishga asoslangan kuzatuv tizimlari haqida. boradi. Ushbu tizimlar yo'lovchilar yoki transport vositalari ekipaji uchun xavf tug'ilganda tezkor javob berish imkonini beradi. Aqlli chorrahalar qizil signalni kesib o‘tgan xavfli transport vositasi haqida haydovchini ogohlantiradi Yaxshi ishlab chiqilgan tizimlar svetoforni boshqarish moslamalari yoki SHYJT bloklari bilan turli xil aloqa turlaridan foydalanadigan ko'zi ojiz yo'lovchilar xavfsizligini yaxshilash uchun ishlatiladi.
Ushbu bobda yo'llarda odamlar xavfsizligini oshiradigan ba'zi tizimlar tasvirlangan, ular ham yo'llarni shikastlanishdan himoya qilishga yordam beradi. Ushbu tizimlar berilgan vaziyatni va ishonchli kuzatuv vositalarini tahlil qilish uchun turli xil algoritmlardan foydalanadigan aqlli sensorlarga asoslangan. Aloqa vositalari ham xavfsizlik tizimlarining ajralmas qismi hisoblanadi.
|
| |
