|
Ikki tomonga cheksiz davom ettirish m umkin bo‘lgan lenta (mashinaning tashqi xotirasi)
|
| bet | 2/4 | | Sana | 21.12.2023 | | Hajmi | 1,3 Mb. | | #126204 |
Bog'liq Rajabov Shohjahon Diskret tuzulmalari (3)Ikki tomonga cheksiz davom ettirish m umkin bo‘lgan lenta (mashinaning tashqi xotirasi). U katakchalarga (yacheykalarga) bo'lingan bo‘ladi. Har bir katakchaga faqat bitta harf yozilishi mumkin. Bo‘sh katakchani simvoli bilan belgilaymiz (1-shakl).
Boshqaruvchi kallak. U lenta bo‘ylab harakat qiladi va biror katakcha (yacheyka) qarshisida to‘xtashi mumkin (2-shakl).
Bu holatda «kallak katakchani, ya’ni simvolni «ko‘rib turibdi»» deb aytamiz. Mashinaning bir takt davomidagi ishida kallak faqat bitta katakchaga surilishi (o‘ngga, chapga) yoki joyida qolishi mumkin.
Lentada saqlanayotgan har bir axborot tashqi alfavitning dan farqli chekli simvollar majmuasi bilan tasvirlanadi. Mashina ish boshlashidan oldin lentaga boshlang'ich axborot (boshlang'ich ma’lumot) beriladi. Bu holda boshqaruvchi kallak, qoidaga asosan, boshlang'ich holatni ko'rsatuvchi oxirgi chap belgi qarshisida turadi (3-shakl).
Mashinaning ishi taktlar yig'indisidan iborat bo'lib, ish davomida boshlang'ich axborot oraliq axborotga aylanadi.
Boshlang'ich axborot sifatida lentaga tashqi alfavitning katakchalariga ixtiyoriy ravishda qo'yilgan chekli simvollar sistemasini (alfavitdagi ixtiyoriy so'zni) berish mumkin:
Berilgan boshlang'ich axborot bog'liq bo'lgan ikki hoi bo'lishi mumkin.
1. Mashina chekli son taktdan keyin to'xtaydi ( to'xtash holatiga o'tadi) va lentada В axborot tasvirlangan bo'ladi. Bu holda mashina A boshlang'ich axborot nisbatan tatbiq etiladigan (qo'llanib bo'ladigan) va uni qayta ishlab В natijaviy i axborotga keltirgan deb aytiladi.
2. Mashina hech qachon to‘xtamaydi, ya’ni to‘xtash holatiga o‘tmaydi. Bu holda mashina A boshlang‘ich i axborotga nisbatan tatbiq etilmaydi deb aytiladi.
Mashina ishining har bir taktida quyidagi funksional sxema bo‘yicha harakat qiladi:
bu yerda - tashqi alfavitning harflari; - mashinaning holatlari; O',Ch ,J - surilish simvollari.
Boshqaruvchi kallak lentada qanday harfni ко‘rib turganligi (bizning yozuvda ) va mashina qaysi holatda (bizning yozuvda ) turganligiga qarab, bu taktda uch elementdan iborat komanda ishlab chiqiladi:
ko‘rib turilgan harf almashtirilgan tashqi alfavit harfi ( ) ;
2) kelgusi takt uchun tashqi xotira adresi ;
3) mashinaning kelgusi holati ( ).
|
| |
