• O‘lchov birliklari Baytlar Bitlar
    		•

    Umumiy ma’lumotlar




    Download 18,87 Kb.
    bet1/2
    Sana20.12.2023
    Hajmi18,87 Kb.
    #125000
      1   2
    Bog'liq
    qayta ozlashtirish 1


    Umumiy ma’lumotlar
    Bit – bu har biri 0 yoki 1 qiymatiga ega bo’luvchi ikkilik sonlaridir. Kompyuterda ularga pereklyuchatelning vaziyati (yoqilgan/o‘chirilgan) yoki elektr signalining, yorug‘lik impulsining yoki radio to‘lqinining mavjudligi/yo‘qligi mos keladi.


    • Ikkilik noli elektr kuchlanishi 0 V (Volt) bo‘lgan ko‘rinishda taqdim etilishi mumkin.


    • Ikkilik biri elektr kuchlanishi +5 V bo‘lgan ko’rinishda taqdim etilishi mumkin.


    Kompyuterlar 8 bitdan iborat bo’lgan ikkilik sanoq sistemasiga tegishli bo’lgan guruhdan foydalanadi. 8 bitdan iborat bo‘lgan bunday guruh bayt deb ataladi. Kompyuterda 1 bayt xotira qurilmasining minimal adreslanuvchi yacheykasi hisoblanadi.


    Sakkizta raqamdan iborat bo‘lgan kombinatsiyani o‘zgartirish orqali 256 (yoki 28) ta son hosil qilish mumkin. Shu sababli bayt qiymatining diapazoni 0 dan 255 oraliqda yotadi (1-jadval).
    1-jadval. Axborotbirliklari


    O‘lchov birliklari


    Baytlar


    Bitlar

    Bit (b, yoki bit)


    1/8

    1

    Bayt (B, yoki bayt)


    1

    8

    Kilobayt (KB, yoki Kbayt)


    1 024
    (≈ 1000 bayt)

    8 096
    (≈ 8000 bit)

    Megabayt (MB, yokiMbayt)


    1 048 576


    (≈ 1 million)


    8 388 603


    (≈ 8 million)


    Gigabayt (GB, yokiGbayt)


    1 073 741 824


    (≈ 1 milliard)


    8 589 934 592


    (≈ 8 milliard)


    Terabayt (TB, yoki Tbayt)


    1 099 511 627 776


    (≈ 1 trillion)


    8 796 093 022 208


    (≈ 8 trillion)



    Ko‘p ishlatiladigan kompyuter o‘lchov birliklarini ko‘rib chiqamiz.




    • Bit deb kompyuterdagi eng kichik ma’lumot blokiga aytiladi. Bit 1 yoki 0 qiymatinin qabul qiladi va kompyuter tomonidan ma’lumotlarni saqlash, uzatish va qayta ishlash uchun foydalaniladigan ma’lumotlarning ikkilik format raqami hisoblanadi.


    • Bayt deb tarmoq orqali uzatilgan ma’lumotlar sonini tavsiflashda kompyuterning qattiq diskida yoki boshqa axborot tashuvchidagi ma‘lumotlar faylini o‘lchamini tavsifash uchun ishlatiladigan o‘lchov birligiga aytiladi. 1 bayt 8 bitga teng.


    • Kilobit (Kbit) – bu 1024 bit bo’lib, hisoblarni baholashda 1000 bit qiymatidan foydalaniladi.


    • Kilobayt (Kbayt) 1024 baytga teng bo‘lib, hisoblarni baholashda 1000 bayt qiymatidan foydalaniladi.


    • Megabit (Mbit) tahminan 1 million bitga teng.


    • Megabayt (Mbayt) 1 048 576 baytga teng bo‘lib, hisoblarni baholashda 1 million bayt qiymatidan foydalaniladi. Ba’zida megabayt qisqartirilib “meg” deb ham ataladi. Ko‘pchilik kompyuterlarning operativ xotira hajmi megabaytlarda o‘lchanadi. Katta fayllar bir necha megabayt tartibidagi o‘lchamga ega bo’ladi.


    • Gigabayt (Gbayt) taxminan 1 milliard baytga teng. Ba’zan qisqa “gig” nomi ishlatiladi. Ko‘pgina shaxsiy kompyuterlarning qattiq disklarining hajmi gigabaytlarda o‘lchanadi.


    • Terabayt (Tbayt) taxminan 1 trillion baytga teng. Yuqori ishlab chiqaruvchi sistemalarning qattiq disklarining hajmi terabaytlarda o‘lchanadi.



    Download 18,87 Kb.
      1   2




    Download 18,87 Kb.