Milliy
iftixor
|
|
Millatma’naviykamolotiningbarchajihatlarini, merosivabugungiqadriyatlarinio’z
ichigaoladi
|
|
|
|
Milliy
g’urur
|
|
O’zliknianglashdan
boshlanadi
|
|
|
|
Milliy
his
|
|
Millatmanfaatibilanyashash,
o’ziningkimliginitanimoq
|
|
|
|
Milliy
xarakter
|
|
O’zbekxarakteri, milliyo’ziga
xostomonlariasrlardavomida
shakllanganhamdaasta-sekin
ularningqonigavajoniga
singibketgan
|
4(8.1)-Ilova
2-o’quvtopshiriq
Blist-so’rov savollari
№
|
Savol
|
Javob
|
1.
|
Vatannima?
|
|
2.
|
«Harbirkishiningtug’ilibo’sganshaharvamamlakatinishulkishiningVatanideyilur», - debkimta’kidlagan?
|
|
3.
|
«Vatan – sajdagoh kabimuqaddasdir» iborasimuallifikim?
|
|
4.
|
Odamiersang, demagilodami.
Oniki, yo’q xalq g’amidin g’ami» baytiningmuallifikimvauningmohiyatiniyoritibbering.
|
|
5.
|
Qandayodamnimillatparvardeyishmumkin?
|
|
8.2. Seminarmashg’ulotniolibborishtexnologiyasi
Talabalar soni:21
|
Vaqti:2 soat
|
Mashg’ulotshakli
|
Bilimlarnichuqurlashtirishvamustah-kamlashgaqaratilganamaliymashg’ulot.
|
Ma’ruzarejasi
|
1. Vatanvavatanparvarliktushuncha-lari.
2. Insonparvarliktushunchasivauningmohiyati.
3. O’zmillatiga sadoqatlibo’lishningmohiyati.
|
Mashg’ulotningmaqsadi: Vatanparvarlik, insonparvarlikvao’zmillatiga sadoqatshaxsma’naviyatimezonlarimavzusibo’yichabilimlarnichuqurlashtirishnita’minlash.
|
Pedagogikvazifalar:
|
O’quvfaoliyatinatijalari
|
mavzunimustaqilo’rnatishuchunasosyaratadi;
mavzubo’yichabilimlarnichu-quro’zlashtirishvamustah-kamlashgayordamberadi;
kichikguruhlardaishlashnitashkil qiladi;
o’znuqtainazarigaegabo’lishnishakllantiradi;
mantiqiyxulosachiqarishgako’makberadi;
|
amaliymashg’ulotrejalaribilanoldindantanishibchiqib, tayyorgar-likko’radi;
vatanvavatanparvarliktushunchala-riningmohiyatiniyoritibberaoladi;
insonparvarlik, millatparvarliktushunchalarigata’rifberadi;
o’zmillatiga sadoqatlibo’lishiningmohiyatiniyoritibberadi.
|
O’qitishusullarivatexnika
|
Topshiriqlar-amaliyishlashuchun, bahs-munozara, kichikguruhlardaishlash, «Baliq skeleti» organayzer.
|
O’qitishvositalari:
|
Ma’ruza–matni, markerlar, qog’ozlar, doska, bo’rvaZ.Musoqovning «Vatan» kinofilminingSD.
|
O’qitishshakllari
|
Jamoavaguruhlardaishlash.
|
O’qitishshart-sharoiti
|
Texnikvositalarbilanta’minlanganauditoriya.
|
Monitoringvabaholash
|
Og’zakinazorat, savol-javob, o’z-o’zininazorat qilish, reytingtizimiasosidabaholash.
|
Seminarmashg’ulotningtexnologikkartasi
Ishjarayonlarivaqti
|
Faoliyatningmazmuni
|
o’qituvchi
|
talaba
|
I-bosqich. Mavzugakirish
(5minut)
|
1.1. O’quvmashg’ulotimavzusi, maqsadvao’quvfaoliyatinatijalariniaytadi.
|
Tinglaydilar,
yoziboladilar.
|
1.2. Talabalarningmashg’ulotdagifao-liyatinibaholashko’rsatkichlarivame-zonlaribilantanishtiradi (4-ilova).
|
O’UMga
qaraydilar
|
II-bosqich. Asosiy
(70 minut)
|
2.1. Talabalarningbilimlarinitek-shirishmaqsadidatesto’tkazadi (1-ilova).
|
Test savollarigajavobberadi.
|
2.2. Talabalarni 3 yoki 4 takichikguruhlargabo’ladi.
|
Interfaolusuldanfoydalanilgan holdaguruhlargabo’linadi.
|
2.3. Mavzubo’yichatayyorlangan 1-top-shiriqnitarqatadi (2-ilova), Z.Musoqovning «Vatan» filmidanlavhanamoyishetadi.
|
Topshiriqlarustidaishlaydilar.
|
2.4. Guruhlargatopshiriqlarnibaja-rishuchunyordamberadi. Qo’shimchama’lumotlardanfoydalanishgaimkonyaratadi. Diqqatlarinikutiladigannatijagajalb qiladi.
|
Faol qatnashadilar.
|
2.5. Harbirguruh topshiriqlarnivatman-qog’ozlargatushirib, taqdimo-tinio’tkazishdayordamberadi, izoh beradi, bilimlarniumumlashtiradi, xulosalargaalohidae’tiborberadi. Topshiriqlarnibajarilishi qaydara-jadato’g’riekanliginidiqqatbilantinglaydi.
|
Jamoabo’lib, bajarilganishningtaqdimotinio’tkazadilar, bahs-munozarayuritadilar, qo’-shimchalar qiladi-lar, baholaydilar, xulosachiqara-dilar.
|
2.6. Guruhlarga «Baliq skeleti» texnikasidanfoydalanilgan holda2-topshiriqniberadi. (3-ilova)
|
Mustaqilbajara-dilar. Erkino’zfikrlarinibildi-radilar. Organay-zernito’ldiradilar
|
2.7. Harbirguruh topshiriqlarnivatman-qog’ozlargatushirib, taqdimo-tinio’tkazishdayordamberadi. Yagonaxulosachiqarishgako’makberadivanihoyasidaumumlashtiradi.
|
Tadqiqoto’tkazadi. G’olibguruhlarnianiqlab,baholaydi.
|
III-bosqich.
Yakuniy
(10 minut)
|
3.1. Kursbo’yichayakuniyxulosachiqaradi. Faoltalabalarnibaholashmezoniorqalirag’batlantiradi.
|
Eshitadi.
Aniqlaydi.
|
3.2. Yakuniynazoratishigatayyorgar-likko’rishuchunmaslahatlarberadi.
|
Eshitadi.
Aniqlaydi.
|
1(8.2)-Ilova
1-topshiriq
Testlar
1. O’zbekistonbozormunosabatlarigao’tishdaqaysimamlakatlarmodeligaamalqilmoqda?
a) Turkiyamodeliga;
b) AQShmodeliga;
v) Yaponiyamodeliga;
g) O’zbekistonmodeliga;
d) Rossiyamodeliga;
2. Istiqlolmafkurasiningnazariymanbalari?
a) MarkaziyOsiyodayashabijodetganbuyukmutafakkirlarningta’limotlari;
b) O’tmishdayashaganbarchabuyukmutafakkirlarningijtimoiy-siyosiy, falsafiy, diniy, huquqiyqarashlartizimidantashkiltopganmilliyvaumuminsoniy, ma’naviymeroshamdamustaqilO’zbekistondachiqarilganqonunlar, PrezidentI.A.Karimovningnutqlari;
v) PrezidentI.A.Karimovningasarlari, O’zbekistonRespub-likasiningKonstitustiyasihamdaOliyMajlisqarorlari;
g) MustaqilO’zbekistonRespublikasiningKonstitustiyasi, I.A.Karimovningasarlari;
d) Islomdininingasosiyaqidalari, Qur’oniKarim, XadisiSharif, Fiqx, Shariatqonunchiligi.
3. Axloqningjamiyatma’naviyhayotigata’siri.
a) Axloqjamiyatningma’naviypoklanishgaxizmatqiladi;
b) Axloqjamiyata’zolarinigunoxishlardan saqlaydi;
v) Axloqkishilarniezgulikka, savobishlarqilishgaundaydi;
g) Axloqjamiyatningma’naviypoklanishigaxizmatqiladi, yurttinchliginivatotuvliginita’minlaydi, ijtimoiyyuksalishgaasosbo’ladi.
d) Yurtdatinchlik, totuvliknita’minlaydi.
4. MustaqilO’zbekistonRespublikasiningKonstitustiyasiqachonqabulqilingan?
a) 1990 yil 7 dekabr;
b) 1991 yil 4 aprel;
v) 1992 yil 8 dekabr;
g) 1993 yil 15 aprel;
d) 1993 yil 20 noyabr.
5. Bozorisloxotiyuzasidanolg’a surilgan 5 tamoyilPrezidentimizI.A.Karimovningqaysikitobidaaksetgan?
a) O’zbekiston - kelajagibuyukdavlat;
b) O’zbekiston- bozormunosabatlarigao’tishningo’zigaxosyo’li;
v) O’zbekistonningo’zistiqlolvataraqqiyotyo’li;
g) O’zbekistoniqtisodiyisloxatlarningchuqurlashtirishyo’lida;
d) buerdato’g’rijavobyo’q.
6. Innovastiyanima?
a) yangiilmiyaxborotlaryig’indisi;
b) ishlabchiqarishjarayoniniyangichatamoyillardatashkiletish;
v) yangiliknijoriyetishgayo’lbermaydiganto’siq;
g) buerdato’g’rijavobyo’q;
d) yangitexnikavatexnologiyayangiliklarinijoriyetish.
7. Konvertastiyalanadiganvalyutanima?
a) boshqavalyutalargaerkinalmashtiriladiganpul;
b) oltin (tanga) pullar;
v) xalqaro savdoaloqalaridaqatnashadiganpul;
g) qog’ozpulo’rninibosadiganmaxsusqimmatbahoqog’oz;
d) harqandaymustaqildavlatmilliypulbirligi.
8. O’zbekistondaiqtisodiyotniisloxqilishningnazariyasosininimatashkilqiladi?
a) ma’naviyvamadaniymeros;
b) umuminsoniyvamilliyqadriyatlar;
v) iqtisodiyotnibarqarorlashtirish;
g) makroiqtisodiyotnibarqarorlashtirish;
d) tashqifaoliyatnibarqarorlashtirish.
9. Milliyistiqlolmafkurasinima?
a) jamiyatdagietakchiguruxlardunyoqarashi;
b) millat, elatvaxalqlarning siyosiy, huquqiy, axloqiy, ma’naviyqarashlarimajmui;
v) diniyqarashlartizimi;
g) axloqiydunyoqarash;
d) ijtimoiypsixologikjarayon.
10. MustaqilO’zbekistonmafkurasiqandaynomlanadi?
a) xalqmafkurasi;
b) milliymafkura;
v) milliyistiqlolmafkurasi;
g) istiqlolmafkurasi;
d) mehnatkashlarmafkurasi.
11. MustaqilO’zbekistonmafkurasiningfalsafiy-nazariynegizininimatashkilkiladi?
a) umuminsoniyvamilliyqadriyatlar
b) diniyqadriyatlar
v) urf-odatlarvaan’analar
g) milliy-madaniymeros
d) dunyoviy, diniyxarakterdagiijtimoiy-falsafiyqarashlarmajmui.
12. Ma’naviyishlabchiqarishnima?
a) kishilarningtabiatvajamiyatnibilishdagifaoliyati, olamhaqidagibilimlar, g’oyalartizimi;
b) ijtimoiyongdaijtimoiyborliqvajamiyatniaksetishi;
v) kishilarningindividualongidatabiatvaijtimoiyborliqniaksetishi;
g) moddiyne’matlar;
d) ijtimoiyg’oyalar.
13. Ma’naviymuloqotnima?
a) kishilarniadabiyot, san’atgaoidbilimlarinibir-birlarigaetkazish;
b) g’oyalarkurashi;
v) o’zarofikralmashish;
g) kishilarnimusiqagaoidbilimlarinibir-birlarigaetkazish;
d) siyosiy, madaniy, diniybilimlartizimi.
14. Ma’naviyatnikandayelementlarimavjud?
a) siyosiy, huquqiy, axloqiy;
b) falsafiy, diniy, estetik;
v) barchasito’g’ri;
g) huquqiy, diniy, siyosiy;
d) estetik, axloqiy, falsafiy.
15. Siyosiyongnima?
a) ijtimoiyhayotningbarcha soxalaridakishilarningxatti-xarakatinitartibga solishfunkstiyasinibajaruvchi sostialtartib-qoida;
b) turli sinflarningdavlatxokimiyatiga, partiyalar, sinflar, millatlar, davlatlarfaoliyatigabo’lganmunosabatlariniifodaetuvchikayfiyatlar, qarashlar, tasavvurlar, tushunchalar, g’oyalaryig’indisi;
v) sostialmuhitningo’zidabevositaaksettiruvchihissiyot, emostiya, kayfiyat, kechinmalar, iroda, manfaatlarmajmui;
g) ijtimoiyborliqdagikundalikehtiyojva sinfiymanfaat-larningichkimohiyatini, sababini, asosiniuyokibudarajadaharxilg’oyalar, ta’limotlarshaklidaifodalanishi;
d) tabiat, jamiyathaqidagibilimlartizimi.
16. Siyosiyongningasosiykomponentlariqaysi?
a) individualvakollektivongi;
b) ijtimoiypsixologiya, siyosiymafkura;
v) sinflarningqarashlaritizimi;
g) g’oyalar, ta’limotlar;
d) ehtiyojvamanfaatlar.
17. Siyosiymafkuranima?
a) siyosiyongni susttarzdarivojlanishiifodasi;
b) ishlabchiqarishmunosabatlaribilanbelgilanuvchiuyokibu sostialguruhningiqtisodiy, ijtimoiy, ma’naviymanfaatlariniifodalovchiqarashvanazariyalarimajmuasidaniborat;
v) g’oyalarvata’limotlarmajmuiniaksettiruvchitushuncha;
g) jamiyatiqtisodiytaraqqiyotiniasosi;
d) huquqiymafkuravapsixologiyabirligi.
18. O’zbekistonRespublikasiningasosiyqonuniqaysi?
a) Erhaqidagiqonun;
b) Xususiylashtirishto’g’risidagiqonun;
v) Konstitustiya;
g) Iqtisodiyqonun;
d) buerdato’g’rijavobyo’q.
19. O’zbekistonRespublikasiKonstitustiyasinechaqismdaniborat?
a) IIqism
b) IVqism
v) VIqism
g) VIIqism
d) IXqism.
20. Ushbumisralarmuallifikim?
«Dunyouchung’amema, xaqdino’zganidema,
Kishimoliniema, sirotuzratutaro».
a) NajmiddinKubro;
b) AxmadYassaviy;
v) BaxoviddinNaqshband;
g) Al-Gazzoliy;
d) MirKulol.
21. FuqarolarningvijdonerkinligihuquqiO’zbekistonRespublikasiKonstitustiyasiningqaysimoddasidaaksettirilgan?
a) 28-modda;
b) 15-modda;
v) 31-modda;
g) 41-modda;
d) 128-modda.
22. «Turkiygulistonyoxudaxloq» nomliasarningmuallifikim?
a) Cho’lpon;
b) Fitrat;
v) Behbudiy;
g) Avloniy;
d) Munavvarqori.
23. Jadidchilarningasosiyg’oyasinimadaniboratbo’lgan?
a) jamiyatnirivojlantirish;
b) moddiyne’matlarishlabchiqarishgaasosiyomil sifatidaqarashgan;
v) jamiyattaraqqiyotidagiasosiyomililm-fan, ma’rifatdir;
g) geografikmuhit - jamiyattaraqqiyotinibelgilaydi;
d) aholi soniasosiyomildir.
24. Ma’rifatparvarlikningjamiyattaraqqiyotihaqidagiqarashlariniajrating?
a) jamiyatdailmlikishilarqanchako’pbo’lsa, jamiyatshunchatezrivojlanadi;
b) taraqqiyotqulaytabiiysharoitgabog’liq;
v) aholi soniqanchaozbo’lsa, taraqqiyottezbo’ladi;
g) aholi soniko’pligiasosiyomil;
d) ishlabchiqarishningrejaliyuritilishigabog’liq.
25. Iqtisodiyqadriyatlarnima?
a) ilmiyg’oyalar;
b) ishlabchiqarishmunosabatlari;
v) ishlabchiqaruvchikuchlar;
g) ishchikuchi;
d) mehnatpredmetlari, ishlabchiqarishqurollari, moddiyne’matlarvah.k.
26. Axloqiyqadriyatlarnima?
a) ilmiyg’oyalar;
b) mehnatvositalari;
v) axloqiynormalar;
g) tabiiyboyliklar;
d) ervaerostiboyliklari.
27. Engoliyqadriyatnima?
a) o’zaroxurmat;
b) hamkorlik;
v) jamiyat;
g) inson;
d) bilim.
28. MarkaziyOsiyolikallomaAbuRayxonBeruniyinsongaqandayizoxbergan?
a) inson - biologikmavjudot;
b) inson - ijtimoiyjihatlargaegabo’lganshaxs;
v) inson - aqllimavjudot;
g) inson - biologikvaijtimoiymavjudot;
d) inson - biologiktur.
29. AbuRayxonBeruniyinsondagiqaysifazilatlarniulug’lagan?
a) oliyjanoblik, muruvvat, poklik;
b) yaxshilik, royishlik;
v) diyonat, matonat;
g) yaxshixulklilik;
d) insonparvarlik.
30. IbnSinogumanizminingmohiyatiqaysijavobdaifodalanadi?
a) inson - oliyzot;
b) inson - olamrivojlanishitojibo’lib, ubuyuksharafvahurmatgaloyiqdir;
v) inson - engoliyqadriyatdir;
g) inson - yaratuvchidir;
d) inson - akllimavjudoddir.
31. AmirTemurningfalsafiyqarashiqandaybo’lgan?
a) panteizm;
b) sufizm;
v) teizm;
g) xurofiy;
d) materialistik.
32. Hadisnima?
a) rivoyatlarto’plami;
b) pandnoma;
v) ilmiyasar;
g) Muhammadpayg’ambarningaytgan so’zlari, uninghayotiyfaoliyatiko’rsatmalarihaqidagito’plam;
d) to’g’rijavobyo’q.
33. Islomilohiyotiningmuhim soxasi - musulmonhuquqshunosligiqandaynomlanadi?
a) tafsir;
b) kalom;
v) fikx;
g) shariat;
d) tariqat.
34. Engoliyqadriyatnima?
a) o’zaroxurmat
b) xamkorlik
v) jamiyat
g) inson
d) bilim
35. MarkaziyOsiyolikallomaAbuRayxonBeruniyinsongaqandayizoxbergan?
a) inson - biologikmavjudot
b) inson - ijtimoiyjixatlargaegabo’lganshaxs
v) inson - aqllimavjudot
g) inson - biologikvaijtimoiymavjudot
d) inson - biologiktur
36. AbuRayxonBeruniyinsondagiqaysifazilatlarniulug’lagan?
a) oliyjanoblik, muruvvat, poklik
b) yaxshilik, royishlik
v)diyonat, matonat
g) yaxshixulqlilik, mehribonlik
d) insonparvarlik
37. IbnSinogumanizminingmoxiyatiqaysijavobdaifodalangan?
a) inson - oliyzotdir
b) inson - olamrivojlanishitojibo’lib, ubuyuksharafvaxurmatgaloyiqdir
v) inson -engoliyqadriyatdir
g) inson - yaratuvchidir
d) inson -aqllimavjudotdir
38. AmirTemurningfalsafiyqarashiqandaybo’lgan?
a) panteizm
b) so’fizm
v) teizm
g) xurofiy
d) materialistik
39. Xadisnima?
a) rivoyatlarto’plami
b) pandnoma
v) ilmiyasar
g) Muxammadpayg’ambarningaytgan so’zlari, uningxayotiyfaoliyatiko’rsatmalarixaqidagito’plam
d) to’g’rijavobyo’q
40. Islomiloxiyotiningmuxim soxasi - musulmonxuquqshunosligiqandaynomlanadi?
a) tafsir
b) kalom
v) fikx
g) shariat
d) tariqat
2(8.2)-Ilova
2-o’quvtopshiriq
Uchalaguruhgahambirxilekspertqog’ozitarqatiladi
1. ZulfiqorMusoqovning «Vatan» kinofilmidanlavhanidiqqatbilanko’ring.
2. Boshqahramon – Qurbontilidanaytilgan, «Vatan-osmon», shuonazamin, oqibturganshudaryokengdala. MeningbaxtsizligimdaVatanningaybiyo’q. Bu – seninghamVataning, o’g’lim» degan so’zlarningmohiyatinitushuntiribbering.
3. Ushbufilmdaqandayinsonparvarlikg’oyalariaksettirilgan.
4. «Vatangadolik», «Vatanfurushlik» tushunchalariniyoritibbering.
3(8.2)-Ilova
3-o’quvtopshiriq
1-guruh.
Mustaqillikvabozormunosabatlariningshakllanishisharoitidavatanparvarliktuyg’ulariningmustahkamlashzaruriyati: nimauchunpaydobo’ldi?
2-guruh.
Mustaqillikvabozormunosabatlariningshakllanishisharoitidanimauchuninsonparvarlik g’oyalarigaehtiyoj sezildi?
3-guruh.
Insonningo’z-o’zinianglashiinsonparvarlikningma’naviymezonibo’laoladimi?
4(8.2)-Ilova
Talabalarningbilimvako’nikmalarini
baholashmezonlari
Guruh
|
Baho
|
Baholashko’rsatkichlarivamezonlari
|
Jami
|
Topshiriqnianiq bajardi
|
Muammogaechimtopdi
|
Faolqatnashdi
|
Ball
|
1,5
|
1,0
|
0,5
|
3
|
1.
|
|
|
|
|
|
2.
|
|
|
|
|
|
3.
|
|
|
|
|
|
Guruh ishlariniumumlashtiruvchibaho
Guruh
|
1
|
2
|
3
|
Jamiball
|
Baho
|
1
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
2,2 – 3 ball – a’lo
1,2 – 2,5 ball – yaxshi
0,5 – 1,1 ball – qoniqarli
0 – 0,5 ball– qoniqarsiz