Взаимодействие ионизирующего фотонного излучения с веществом

Zarrachalarning moddalar bilan o'zaro ta'siri

• Zarrachalarni qayd qilish ularning detektor moddasi bilan o'zaro ta'siri natijasida ham sodir bo'ladi.
• Turli tajribalar natijalarini tahlil qilish uchun zarrachaning aniq modda bilan o'zaro ta'sirida qanday jarayonlar sodir bo'lishini bilish muhimdir.
• Zarralarning modda bilan o'zaro ta'siri ularning turiga, zaryadiga, massasiga va energiyasiga bog'liq .
• Zaryadlangan zarralar atom elektronlari bilan o'zaro ta'sir qilish orqali moddaning atomlarini ionlashtiradi.

Zarrachalarning moddalar bilan o'zaro ta'siri

• Neytronlar va gamma kvantlar materiyadagi zarrachalar bilan to'qnashib, o'z energiyasini ularga o'tkazib, ikkilamchi zaryadlangan zarralar tufayli ionlanishni keltirib chiqaradi.
• Gamma nurlari holatida zaryadlangan zarrachalarning paydo bo'lishiga olib keladigan asosiy jarayonlar fotoeffekti, Kompton effekti va elektron-pozitron juftlarining hosil bo`lishidir.
• Shunday qilib , zarrachalarning o'zaro ta'siri moddaning zichligi, moddaning atom raqami, moddaning o'rtacha ionlanish potentsiali kabi xususiyatlariga bog'liq .

Zarrachalarning moddalar bilan o'zaro ta'siri

• Har bir o'zaro ta'sir zarracha tomonidan energiya yo'qolishiga va uning harakat traektoriyasining o'zgarishiga olib keladi.
• Kinetik energiyasi E bo'lgan zaryadlangan zarralar materiya qatlamidan o'tganda, ularning energiyasi materiya o'tishi bilan kamayadi va energiya tarqalishi ortadi.
• Muhitda o'tayotgan zarracha va moddaning zarralari (elektronlar, atom yadrolari) o'rtasida turli reaksiyalar sodir bo'lishi mumkin.

Zarrachalarning moddalar bilan o'zaro ta'siri

• Modda bilan o'zaro ta'sir qiluvchi zarracha neytral bo'lsa, reaksiyalar muhim ahamiyatga ega.
• Masalan, neytrinolar detektor moddaning elektronlari bilan o'zaro ta'siri yoki yadro nuklonlari bilan o'zaro ta'siri natijasida qayd etilishi mumkin.
• Neytronlar orqaga qaytish protonlari yoki ular keltirib chiqaradigan yadro reaksiyalari orqali aniqlanadi.