Web10014 Raqamli media va saytlar




Download 23,15 Mb.
Sana22.06.2024
Hajmi23,15 Mb.
#265191
Bog'liq
6-maruza

  • WEB10014
  • Raqamli media va saytlar.
  • 06
  • Raxmanov Qurbon Sodikovich
  • Dadamuhamedov Olimjon Irgashevich
  • 6-mavzu. Raqamli media va saytlar.
  • Reja:
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tarkibi va tavsiflari.
  • Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etishning bir necha usullari mavjud:
  • Raster (Pixellar): Raster tasvir, yoki bitmap tasvir, piksellardan iborat bo'lib, har bir pikselni belgilangan rang, intensivlik yoki boshqa xususiyatlarga ega. Mavjud bo'lgan eng mashhur raster tasvir formatlari JPG, PNG, GIF va BMP hisoblanadi.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etishning bir necha usullari mavjud:
  • Vector: Vector tasvirlar matematik xususiyatlarga ega bo'lib, chizilgan ob'ektlar to'plami (masalan, chizma, doira, sharcha) va ularning xususiyatlari (uzunlik, nuqta joylashuvi, rang, shakl va boshqalar) tasvirlangan. Bu tasvirlar o'zgaruvchilarga qarab ko'rsatiladi va undan tarkib topgan grafika formatlar SVG, AI, EPS va PDF hisoblanadi.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etishning bir necha usullari mavjud:
  • 3D Model: 3D tasvirlar, uch o'lchamli ob'ektlar va ularga oid xususiyatlarga ega. 3D model yaratish uchun matematik modellar va grafika dasturlari (masalan, Blender, Maya, 3ds Max) foydalaniladi.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etishning bir necha usullari mavjud:
  • Animated Graphics: Animatsiyalar, o'zgaruvchilarga qarab tasvirlangan va harakatlanishni namoyish etadigan grafika. Eng mashhur animatsiya formatlari GIF, APNG, WEBP, MOV, MP4 va boshqalar hisoblanadi.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tarkibi va tavsiflari quyidagicha bo'lishi mumkin:
  • Interactive Media: Foydalanuvchining interaktiv ravishda o'zgartirishi mumkin bo'lgan media turlari, masalan, veb-saytlar, interaktiv o'yinlar, multimedia prezidentatsiyalar va boshqalar.
  • Raqamli media tarkibi va tavsiflari, turli formatlarda saqlanishi va ko'rsatilishi mumkin. Har bir formatning o'ziga xos qobiliyatlar va afzalliklari mavjud, shuning uchun kerakli formatni maqsad va talablarga muvofiq tanlash muhimdir.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tarkibi va tavsiflari quyidagicha bo'lishi mumkin:
  • Matn (Text): Har qanday matnli ma'lumotlar, bitta yoki bir necha qatorlardan iborat bo'lishi mumkin. Matnlar harflardan va belgilardan iborat bo'lib, ko'p formatlarda saqlanishi mumkin, masalan, TXT, DOCX, PDF va boshqalar.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tarkibi va tavsiflari quyidagicha bo'lishi mumkin:
  • Rasm (Image): Piksel bo'yicha tasvirlar, suratlar, chizmalar va boshqa grafik elementlar. Rasm formatlari o'rtacha sifatida JPG, PNG, GIF, BMP va boshqalar mavjud.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tarkibi va tavsiflari quyidagicha bo'lishi mumkin:
  • Audio (Ovoz): Audio fayllar ovozni o'rnating. Bu fayllar MP3, WAV, FLAC, AIFF va boshqalar shakllarda bo'lishi mumkin.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tarkibi va tavsiflari quyidagicha bo'lishi mumkin:
  • Video: Harakatlanayotgan tasvirlar va ovozning birlashtirilgan formati. Video fayllar ko'p formatlarda mavjud, masalan, MP4, AVI, MOV, WMV va boshqalar.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tarkibi va tavsiflari quyidagicha bo'lishi mumkin:
  • Animatsiya (Animation): Ovoz va tasvirlar kombinatsiyasi bilan yaratilgan harakatlanayotgan grafika. Animatsiyalar GIF, APNG, WEBP, MOV, MP4 va boshqa formatlarda bo'lishi mumkin.
  • Raqamli media tasvirini tashkil etish usullari.
  • Raqamli media tarkibi va tavsiflari quyidagicha bo'lishi mumkin:
  • 3D Models: Uch o'lchamli ob'ektlar va ularga oid xususiyatlarga ega tarkibiy modellar. 3D modellar Blender, Maya, 3ds Max va boshqa dasturlar yordamida yaratiladi.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Multimedia saytlar, matn, rasm, audio, video va boshqa multimedia elementlarni birlashtirgan interaktiv veb-saytlardir.
  • 3D Models: Uch o'lchamli ob'ektlar va ularga oid xususiyatlarga ega tarkibiy modellar. 3D modellar Blender, Maya, 3ds Max va boshqa dasturlar yordamida yaratiladi.
  • Ular, foydalanuvchilarga har xil turdagi media formatlarini o'z ichiga olgan ma'lumotlarni ko'rsatish, ko'rish vaqti o'tkazish, interaktivlik va boshqa funksiyalarni taqdim etish imkoniyatiga ega.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Multimedia saytlar ishlab chiqarish tartibi quyidagicha bo'lishi mumkin:
  • Maqsad va Konseptni belgilash: Saytning maqsadi va qo'llanish usullarini aniqlash. Konseptual dizayn va funksiyalarni belgilash.
  • Ular, foydalanuvchilarga har xil turdagi media formatlarini o'z ichiga olgan ma'lumotlarni ko'rsatish, ko'rish vaqti o'tkazish, interaktivlik va boshqa funksiyalarni taqdim etish imkoniyatiga ega.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Tasvir yoki Grafika tayyorlash: Saytning dizaynini tayyorlash, rasm, ikonalar va boshqa grafika elementlarni yaratish.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Matn va Multimedia Elementlarni Tuzatish: Saytdagi matnlar, rasm, audio va video elementlarni joylashtirish.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Interaktivlik qo'shish: Foydalanuvchilarga interaktivlik taqdim etish, masalan, tugmalar, ssilka, animatsiyalar va boshqalar qo'shish.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Responsive Design: Saytni turli qurilmalar va o'lchamlarga mos ravishda joylashgan bo'lishini ta'minlash.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Testlash va To'liqlanish: Saytni sinovdan o'tkazish va xatolarni tekshirish, qo'shimcha to'liqlovchi ishlarni amalga oshirish.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Hosting va Narxlarni Taqdim Etish: Saytni onlayn ko'rsatish uchun hosting xizmatini olish va sayt narxlarni belgilash.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Reklama va Marketing: Saytni reklama qilish va marketing strategiyalarini belgilash.
  • 3.Multimedia saytlar va ularning ishlab chiqarish tartibi.
  • Monitoring va Tahlil: Sayt statistikasini ko'rib chiqish va foydalanuvchilar davranchalarini tahlil qilish.
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • JavaScript, web saytlarini interaktiv qilish uchun ishlatiladigan bir dasturlash tili hisoblanadi. JavaScript web saytlarinda dinamik elementlar yaratishga imkon beradi.
  • JavaScript, ham front-end ham back-end dasturlash uchun ishlatiladi. Front-end dasturlashda, JavaScript, HTML va CSS bilan birgalikda ishlatiladi. Bu, xabarnomalar, formalar, animatsiyalar va hokazo yaratishga imkon beradi.
  • JavaScript kodlari matn shaklida yoziladi va .js kengaytmasiga ega fayllarda saqlanadi.
  • JavaScript funksiyalari, dasturlashning eng asosiy qismlaridan biridir. Funksiyalar, qaytadan amallarni osonlik bilan bajarish mumkin.
  • Funksiyalar kodni qayta ishlatishingiz va kamroq ish qilishingizga imkon berishadi.
  • JavaScript funksiyalari parametrlarni qabul qiladigan va natijani qaytaradigan bloklardir.
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • JavaScript'da funksiyani aniqlash uchun "function" kalit so'zini ishlatasiz. Masalan, quyidagi kod "Salom AXB-2!" funksiyasini aniqlaydi:
  • function salomDunyo() {
  • console.log("Salom AXB-2!");
  • }
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • Salom AXB-2!();
  • Funksiyalarga parametrlar o'tkazishingiz mumkin. Masalan, quyidagi kod "ism" parametrini qabul qiladigan va "Salom {ism}!" xabarini chiqaruvchi funksiyani aniqlaydi:
  • function salom(ism) {
  • console.log("Salom " + ism + "!");
  • }
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • Bu funksiyani chaqirish uchun, quyidagini ishlatasiz:
  • salom("Ali");
  • Bu funksiyani chaqirganingizda, "Salom Ali!" xabari konsolga chiqadi.
  • JavaScript obyektlari, bu dasturlash tilining eng muhim qismlaridan biridir va JavaScript kodini yozishda katta rol o'ynaydi.
  • Obyektlar, o'z ichiga turli xil qiymatlar (masalan, sonlar, matnlar va hokazo) bilan birlikda saqlanadi va ularga oid metodlar bor. Bu metodlar, obyektning xususiyatlariga qarab ishlovchi amallar bajarishga imkon beradi.
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • JavaScript obyektlari, asosan bitta yoki undan ko'p xususiyatlar va usullar (metodlar) bilan aniqlanadi.
  • Obyektning xususiyatlari, kalit so'zlar bilan aniqlanadi va o'zaro qavs ichida yoziladi.
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • Quyidagi misol, "odam" nomli obyektni aniqlaydi va unda "ism", "yosh" va "jinsi" nomli uchta xususiyat mavjud:
  • Uzunlik va en xususiyatlari: Ushbu xususiyatlar, elementning eni va bo'yligini belgilayadi. Masalan, quyidagi kod orqali divning enini 400 piksel va bo'yligini 200 piksel qilamiz:
  • var odam = {
  • ism: "Ali",
  • yosh: 25,
  • jinsi: "erkak"
  • };
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • Obyektning usullari (metodlari), o'zaro qavs ichida funktsiyalar sifatida yoziladi. Misol uchun, quyidagi kod "salom" nomli metodni "odam" obyekti ichiga qo'shadi:
  • Obyektlarni yaratish, o'zgarish va chaqirish JavaScript dasturlashida juda ko'p ishlatiladi va ularga oid ko'p ko'rsatkichlar bor.
  • var odam = {
  • ism: "Ali",
  • yosh: 25,
  • jinsi: "erkak",
  • salom: function() {
  • console.log("Salom, mening ismim " + this.ism);
  • }
  • };
  • Bu metodni chaqirish uchun "odam.salom()" deb yozasiz va "Salom, mening ismim Ali" chiqadi.
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • JavaScriptda doimiy ifodalar (loops), kodni bir necha marta takrorlash imkonini beradi. Bu, bir necha marta takrorlanadigan yoki massivlar, obyektlar va boshqa turdagi ma'lumotlar ustida amal bajarishda juda foydali bo'ladi.
  • JavaScriptda ikkita asosiy doimiy ifoda mavjud: "for" va "while".
  • Natijada, HTML5 da audio player yaratish uchun tegi va JavaScript ishlatiladi. Audio faylni boshqarish uchun JavaScript ishlatib, CSS yord
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • Quyidagi kodda, "i" ko'rsatkichini 0 dan 4 gacha o'zgaruvchan va "console.log" funksiyasi "i" qiymatini qaytaradi:
  • "for" - bu, ko'p marta takrorlanuvchi kod qatorini bajarish uchun ishlatiladi.
  • Ko'rsatkichlar, boshlanuvchidan o'zgartirish bo'yicha belgilanadi.
  • for (var i = 0; i < 5; i++) {
  • console.log(i);
  • }
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • "while" - bu, toki qaytaruvchi ifoda. Kod, toki rost bo'lsa, takrorlanadi. Quyidagi misol, "i" ko'rsatkichini 0 dan 4 gacha o'zgartiruvchi "while" tsiklini ko'rsatadi:
  • var i = 0;
  • while (i < 5) {
  • console.log(i);
  • i++;
  • }
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • "do-while" - bu, "while" bilan bir xil ishni bajaradi, lekin shartni cheklovchi kod, tsikl boshida emas, balki oxirida yoziladi. Bunda, shart rost bo'lmagan bo'lsa ham, tsikl bir marta bajariladi. Misol uchun:
  • var i = 0;
  • do {
  • console.log(i);
  • i++;
  • } while (i < 5);
  • Bu kod "0 1 2 3 4" qiymatlarni console da chiqaradi.
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • JavaScriptda "for" va "while" sikllaridan foydalanishning ko'p yechimlari bor, shuningdek, "break" va "continue" buyruqlaridan foydalanish orqali sikldan chiqishni to'xtatish va siklni o'tkazishni davom ettirish mumkin.
  • Quyidagi kod blokida, foydalanuvchidan raqam kiritingiz so'raladi. Kiritingiz sonning toq yoki juft ekanligini aniqlaydigan "if" operatori yordamida hisoblaydi:
  • var son = prompt("Raqam kiriting:");
  • if (son % 2 === 0) {
  • console.log(son + " juft son.");
  • } else {
  • console.log(son + " toq son.");
  • }
  • Bu kodda, "prompt" funksiyasi foydalanuvchidan raqam kiritingizni so'raydi va kiritilgan sonni "son" o'zgaruvchisiga saqlaydi. "if" operatori sonning toq yoki juft ekanligini tekshiradi. "son" o'zgaruvchisi 2 ga qoldiqsiz bo'lsa, shuningdek, raqam juft son. Aks holda, raqam toq son. "console.log" funksiyasi natijani console da chiqaradi.
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • Quyidagi kod blokida, foydalanuvchidan 3 ta son kiritingiz so'raladi. Kod, kiritilgan sonlarning yig'indisini hisoblaydi:
  • var son1 = parseInt(prompt("Birinchi sonni kiriting:"));
  • var son2 = parseInt(prompt("Ikkinchi sonni kiriting:"));
  • var son3 = parseInt(prompt("Uchinchi sonni kiriting:"));
  • var yigindi = son1 + son2 + son3;
  • console.log("Uchta sonning yig'indisi " + yigindi);
  • Bu kodda "parseInt" funksiyasi foydalanilgan, shuningdek, "prompt" foydalanuvchidan son kiritishni so'raydi va kiritilgan sonni raqamga aylantiradi. Keyin "son1", "son2" va "son3" o'zgaruvchilariga saqlanadi. "yigindi" o'zgaruvchisi sonlarning yig'indisini hisoblaydi. "console.log" funksiyasi natijani console da chiqaradi.
  • №6 JavaScript funksiyalar va obyektlari. JavaScriptda doimiy ifodalar.
  • JavaScript kodlari boshqa HTML fayllari yoki JavaScript bibliotekalari bilan birgalikda ishlatiladi. Quyidagi kod blokida JavaScript yordamida HTML sahifasida "Hello, world!" chiqarish kodi berilgan:
  • Bu kodda, "script.js" fayli JavaScript kodini saqlaydi. Fayl sahifa yuklanishidan avval, "head" tegida sahifaga qo'shiladi. "h1" tegi yordamida esa "Hello, world!" xabari HTML sahifasida chiqariladi.
  • JavaScript Example
  • Hello, world!


  • Download 23,15 Mb.




Download 23,15 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Web10014 Raqamli media va saytlar

Download 23,15 Mb.