|
1 Veb dasturlash haqida tushuncha
|
| bet | 1/15 | | Sana | 26.05.2024 | | Hajmi | 0,58 Mb. | | #254308 |
Bog'liq diplom
1. TARMOQ YARATISHDA VEB DASTURLASHNI QO'LLASH
1.1. Veb dasturlash haqida tushuncha
Veb dasturlash – bu veb-saytlar va veb-ilovalarni yaratish va ularni samarali ishlashini ta'minlash jarayonidir. Ushbu jarayon bir nechta texnologiyalar va tillarni o'z ichiga oladi, va bu texnologiyalar ikki asosiy qismlarga bo'linadi: front-end (mijoz tomoni) va back-end (server tomoni).
Front-end dasturlash – bu veb-saytning foydalanuvchi interfeysi qismiga tegishli. Bu qism foydalanuvchilar bilan bevosita muloqot qiladi va ularning ko'rish, ishlatish tajribasini tashkil etadi. Front-end dasturlashda ishlatiladigan asosiy texnologiyalar.
HTML (HyperText Markup Language): Veb-sahifalarning tuzilishini yaratish uchun ishlatiladi.
CSS (Cascading Style Sheets): Veb-sahifalarning ko'rinishini va uslubini belgilash uchun ishlatiladi.
Veb-sahifalarga interaktivlik qo'shish uchun ishlatiladi. Bu til yordamida dinamik tarkib, animatsiyalar va boshqa interaktiv elementlar yaratiladi.
Back-end dasturlash – bu veb-saytning server tomonidagi qismi bo'lib, foydalanuvchi ko'rmaydigan va bevosita ishlatmaydigan qismidir. Bu qismda veb-saytning mantiqiy qismi, ma'lumotlar bazasi bilan ishlash, autentifikatsiya va boshqa server tomonidagi vazifalar bajariladi. Back-end dasturlashda ishlatiladigan asosiy texnologiyalar:
Server tillari: PHP, Python, Ruby, Java, Node.js va boshqalar.
Ma'lumotlar bazalari: MySQL, PostgreSQL, MongoDB, va boshqalar. Bu texnologiyalar ma'lumotlarni saqlash va boshqarish uchun ishlatiladi.
Serverlar: Apache, Nginx va boshqalar.
Full-stack dasturlash – bu ham front-end, ham back-end qismlarini qamrab oladi. Full-stack dasturchilar har ikki tomonida ham ishlay oladigan ko'p qirralik mutaxassislardir. Ular HTML, CSS, JavaScript bilan bir qatorda server tillari va ma'lumotlar bazalari bilan ishlashni ham bilishadi.
Dastur asosan Cisco Networking Academy talabalariga asosiy CCNA tushunchalarini o‘rganishga yordam beradigan ta'lim vositasi sifatida qaratilgan. Ilgari CCNA Akademiyasi dasturida ro‘yxatdan o‘tgan talabalar ushbu vositani bepul yuklab olishlari va ta'lim maqsadlarida foydalanishlari mumkin edi.
Veb dasturlashda ishni osonlashtiruvchi ko'plab asbob-uskunalar va ramkalar mavjud.
Front-end va frameworklar: React, Angular, Vue.js va boshqalar.
Back-end ramkalar: Express.js (Node.js uchun), Django (Python uchun), Ruby on Rails va boshqalar.
Versiya boshqaruv tizimlari: Git, GitHub, GitLab va boshqalar.
Veb dasturlash internetdagi xizmat va mahsulotlarni taqdim etish, bizneslarni rivojlantirish va foydalanuvchilarga ma'lumot yetkazish uchun muhimdir. Zamonaviy veb dasturlash usullari tezkor, xavfsiz va foydalanuvchi uchun qulay ilovalarni yaratishga yordam beradi.
Yuqoridagi tushunchalar orqali veb dasturlashning asosiy jihatlari va uning qanday amalga oshirilishini ko'rib chiqdik. Veb dasturlash sohasida muvaffaqiyat qozonish uchun doimiy ravishda yangi texnologiyalar va trendlar bilan tanishib borish muhimdir.
|
| |
