|
Yazgartirishdan yoki dan himoyalash
|
| bet | 2/5 | | Sana | 02.02.2024 | | Hajmi | 37,09 Kb. | | #150737 |
Bog'liq 15-Mavzu Axborot xavfsizligini ta’minlash usullari. Reja-fayllar.org Ms dos operatsion tizimi va uning asosiy buyruqlari. Ms dos oper
Ularning barchasi birgalikda qolgan choralarning ahamiyati ham kam emas, biroq ular tashkiliy choralardan ayri holatda mavjud bolumotlarni himoyalashning huquqiy boshqaruvi maekti sifatida bir nechta qonun hujjatlari bilan boshqariladi. Ularning orasida OAxborotlashtirish torisidagiDavlat siri torisidagiTijorat siri torisidagilumot obladi:
Olumotlar, moliyaviy munosabatlar, buxgalteriya malovlari, amalga oshirilgan tolumotlar;
kompaniya va uning mijozlari xodimlarining shaxsiy malumotlar ozida avtoulovlar, xaydovchilik guvohnomalari, kredit kartochkalari raqamlarini va boshqalarni qamrab oladi;
Malgan aktivga aylanadi. Shuning uchun axborot xavfsizlik xizmatlari mutaxassislari, malumotlarning umumiy miqyosi ham qoglumotlar noqonuniy harakatlar oblishi mumkin, shu sababli, ularning saqlanishi jiddiy xavfsizlik choralarini qabul qilishni talab qiladi. Qonunchilik tomonidan himoyalangan mazbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 143, 191 va 278 moddalari bilan belgilangan jinoiy harakat hisoblanadi.
15.1.AXBOROT XAVFSIZLIGIGA BOlgan tahdidlar turlarining roz ichiga kelib chiqishi ham ichki, ham tashqi bolumotlar bazalari, koektlariga aylanadi. Jinoiy harakatlarning maqsadlari aksariyat hollarda telefon raqamlar, avtoulovlar raqamlari, tibbiy malgan mijozlar maurtachilardan oirlangan malga qotgan yili jinoyatchilar tomonidan eng yirik suglumotlari oshkora etildi.
Kompaniyalarning kompyuter tizimlariga turli viruslar kirib, quyidagi zararlarni etkazishi mumkin:
Ola olmaydi. Kompaniyalarning kompyuter tarmoqlariga bozilari tijorat axborotini tarqatish yoki raqobatchilarga taqdim qilish maqsadida uni ataylab oirlashi mumkin.
MAz ichiga, axborot xavfsizligini talgan harakatlar tizimi haqida xodimlarni xabardor qilishni tayoriy hujjatlarni ishlab chiqishni qamrab oladi. Bunday hujjatlar ochiq saqlanadi, Kompaniyalarda ular bilan xodimlar tanishtirilishi tashkil qilinishi zarur. Kompaniyalarning xavfsizlik xizmati maxfiy mayoriy hujjat quyidagilarni olumotlarni himoyalashning asosiy printsiplari;
har bir xodimning unga biriktirilgan malumotlar himoyasini tayicha vazifalari;
kompyuter texnikasi va kommunikatsiyalar vositalarini ishlatish reglamentlari;
hujjat talablarini buzganlik uchun javobgarlik choralari.
Bundan tashqari, har bir mehnat shartnomasiga tijorat xarakteriga ega bolumotlar rozida esa ushbu maproq darajada ular axborot chiqib ketishining ichki xavflarini bartaraf qilishga va xodimlarni tasdiqlangan reglamentlarga rioya qilishlariga motivatsiya qilishga yominlashning tashkiliy choralari sifatida quyidagilarni keltirib olgan malumotga kirish huquqiga ega bornatish, tashqi elektron pochtaga xodimlarning kirish huquqlarini cheklash;
reglamentlarning rioya qilinishini davriy tekshirishlarini olumotlarni himoya qilish botkazish uchun mutaxassislarni jalb qilish;
tijorat siri rejimini yaratish botkazish;
mijozlar bilan tuziladigan shartnomalarga, ularga topshirilgan malumotni tarqatishda aybdor bozida axborot xavfsizligi bilan ishlash tizimi kompaniyada vazifasiga faqat shu faoliyat kiradigan maxsus tuzilma tashkil qilinishini talab qiladi. Shuningdek, axborot tizimlarining aksariyati loyihalashtirilayotganda, tashqi hurujlardan himoya qilish darajasi hozirgi vaqtda zarur bolishi mumkin, u zamonaviy standartlarga muvofiqlikni tasirchan texnik himoya vositalarini ishlatishga mornatish va noqonuniy kirishdan himoya qilishga yolumotlarning shifrlanishini tapincha mata yuqori. Bugungi kunda mayicha kompleks choralarini talumotlarni oirlanishini oldini oladi. Agar dastur malumotning oglumotni tashqi kanallarga uzatishni tozi bilan xavfsizlikni boshqarishning kompleks vositalarini aks etadi, ular tizimning barcha ojiz joylarini aniqlab beradi va barcha ehtimolli xavflar haqida masiqlarini engib olumotlarni yosib bormoqda, hamda moliyaviy yoz himoya tizimlarini auditdan oyicha tavsiyalarni olgan holda kamaytirish mumkin.
Kompaniya xavfsizlik xizmatining ishida zamonaviy texnik vositalarining kompleks qolumotlarni chiqib ketishdan va ularga noqonuniy kirishdan yuqori himoya darajasini taliq mos kelishini hisobga olish lozim.
|
| |
