|
Zanjirning bir qismi uchun Om qonuni O’tkazgichning qarshiligi va uning haroratga bog’liqligi
|
| bet | 1/3 | | Sana | 29.03.2024 | | Hajmi | 89.5 Kb. | | #180706 |
Bog'liq Zanjir birqismi uchun Om qonuni Zanjirning to’liq qismi uchun Om ВВЕДЕНИЕ В ИНЖЕНЕРНУЮ, Naimov Ozodbek b2302818 A2Math, bunny
Zanjir birqismi uchun Om qonuni. Zanjirning to’liq qismi uchun Om qonui . O’tkazgichlarning qarshiligi haroratga o’lchamiga va haroratiga bog’liqligi
Reja.
Zanjirning bir qismi uchun Om qonuni
O’tkazgichning qarshiligi va uning haroratga bog’liqligi.
Тo’liq zanjir uchun Om qonuni.
Oquvchi bilishi kerak:
Zanjirning bir qismi uchun Om qonuni. O’tkazgichlarning qarshiligi. O’tkazgich qarshiligining haroratga bog’liqligi. Elektr qarshiligi va uning birligi, elektr o’tkazuvchanlik va uning birligi, o’tkazgichning solishtirma qarshiligi, o’ta o’tkazuvchanlik.
Mavzuning maqsadi: O’quvchilarda Om qonunlari, elektr O’tkazgichning qarshiligi va uning haroratga bog’liqligi ulardan haytda foydalanish haqida ko’nikmalar hosil qilish.
Mavzuning bayoni
1. Elektr zanjirining EYuK bo`lmagan ya’ni zanjirning bir qismi bilan ish ko`rayotgan bo`laylik. Bizni zanjirdan oqadigan tok kuchining A va B nuqtalar orasidagi potentsiallar farqiga, yani kuchlanishga
U= qanday bog’liqligi qiziqtirsin. Nemis fizigi G.Om tajribalar asosida, bir jinsli o`tkazgichdan oqayotgan tok kuchi
I= yoki = 1 Om
Bu ifoda zanjirning bir qismi uchun Om qonunini ifodalaydi
Elektr o`tkazuvchanlikning SI dagi birligi –simens (Sm)
Sm
O`tkazgichning qarshiligi uning o`lchamlari, shakli va qanday materialdan yasalganiga bog’liq. Elektr o`tkazuvchanlikning klassik nazariyasiga muvofiq elektr qarshiligining mavjudligiga sabab harakatlanayotgan erkin elektronlarning kristall panjara tugunlaridagi musbat ionlar bilan to`knashishidir. Agar o`tkazgich qancha uzun bo`lsa, to`qnashishlar ham shuncha ko`p va demak elektr qarshiligi katta, agar o`tkazgichning ko`ndalang kesim yuzasi qancha katta bo`lsa, to`qnashishlar ehtimoli ham shuncha kam va demak elektr qarshiligi ham kichik bo`ladi. Xulosa qilib qo`yidagini yozish mumkin. Bir jinsli chiziqli o`tkazgichning qarshiligi R uning uzunligi ga to`g’ri ko`ndalang kesim yuzasi S ga esa teskari proportsionaldir.
bu yerda - o`tkazgich materialini xarakterlovchi koeffitsient bo`lib, unga solishtirma elektr qarshiligi deyiladi.
birligi Om.m
Ba’zi o`tkazgichlarning solishtirma qarshiliklari
Material
|
|
Kumush
Mis
Alyuminiy
Temir
|
1,6
1,7
2,9
9,8
|
Solishtirma elektr qarshilikka teskari kattalikka solishtirma elektr o`tkazuvchanlik deyiladi.
birligi
|
| |
