|
Zbek1ston respublikasi axborot
|
bet | 5/71 | Sana | 28.05.2024 | Hajmi | 24,2 Mb. | | #255852 |
Bog'liq Ma\'lumotlar bazasi. ZaynidinovX.N.N-maydon
I
;
|
nomi
YOZUV
|
nomi
Yozuv
|
nomi
Yozuv
|
Yozuv
|
nomi
Yozuv
|
i
|
|
|
|
|
|
Ma’Iumotlar bazasi tuzulmasining asosiy elementlari:
Maydon *uri - bu kiritilgan yozuvning qaysidir tipga tcgishli ekaniigi bilan ifodalanadi. Masalan, sonli, belgili (simvolli), sana/vaqt, satvli, mantiqiy va hokazo bo‘lishi mumkin.
Maydon uzunligi - bu mavdondagi yozuvning simvoilar vig‘indisidir.
Yozuv - bu mantiqiy bog‘langan maydonlar to'plami. Yozuv tuzilishi uchun uning tarkibiga kiruvchi maydoiar tarkibi va joylashisli ketma-kctligi bilan aniqlanib, ularni har biri ichida elementar yozuvlarning nusxasi deb ataladi. Yozuv obyektning biror bir elementi haqida to'tiq m a’Iumotni ifodalaydi.
Obyekt (jadval) - bu bir xil tuzilmaga ega bo'lgan yozuvning nusxalar to‘plamidir. U har bir maydonda qiymatga ega.
Masalan talaba obyektdagi yozuvlarning mantiqiy tuzilmasim tavsiflashga doir misolda ko'rsatiigan. Talaba faylidagi yozuvning tuzilishi chiziqli bo'lib, u o‘zgarmas uzunlikdagi yozuvlardan iborat. Yozuv maydonlari takrorlanuvchi qiymatlar guruhiga ega emas. Maydon qiymatiga murojaat uning nomeri bo‘yicha amalga oshiriladi.
8
O byckt nonii: talaba
Vfaydonlar Kalit
l.2-jadval. Talaba jadvali
Maydon formati
Nomni
|
To*liq nomlanish
|
belgisi
|
Toifusi
|
|
Uzunligi
|
belgilash
Raqam
|
(rekvizit)
Talaba reyting
|
*
|
simvol
|
|
10
|
Familiya
|
daftarchasi raqami
Talaba familiyasi
|
|
simvol
|
|
10
|
Ism
|
Talaba ismi
|
|
simvol
|
|
8
|
Ota ismi
|
Talaba otasi ismi
|
|
simvol
|
|
10
|
T kun
|
Tug'ilgan sanasi
|
|
sana
|
|
8
|
0 ‘rta baho
|
Talabauing o'rtacha bahosi
|
|
son
|
|
3
|
|
|
|
« •
|
...
|
|
Har bir MB jadvali o'zining birlamchi kalitiga ega boMishi mumkin. Birlamchi kalit deganda yoziniar qaytanlmasligini ta’minlovchi maydon yoki maydonlar guruhi tushuniladi. Birlamchi kalit sifatida ishlatiladigan maydon yoki maydonlar guruhi, bir xii vozuvga ega bo‘lmaslik shartini bajarishi kerak. Boshqa maydonlarida bir xil yozuvlar takrorlanishi mumkin. Shu sabab ular birlamchi kalit bo'la olmaydi. Birlamchi kalit qisqa va sonii maydonlardan tashkil topishi maqsadga muvofiqdir. MB jadvaliga birlamchi kalitni kiritishdan maqsad, jadvaldagi ma’lumotlarni izlash, tartiblashtirish va tanlab olishda qulaylikni beradi. Birlamchi kalit kiritish yoki kiritmaslik foydalanuvchi tamonidan MB jadvali strukturasini tashkil qilishda aniqlanadi.
Bosh iadval yordamida boshqa jadvaldagi mos m a’lumotlarni
chaqirishni ta’minlash uchtm boshqa jadvalda tashqi kalit tashkil qiiinadi. “Bitta-ko'pga” bog‘lanish holatida tashqi kalit bosh jadvalda tashkil qiiinadi. Birinchi va ikkinchi kaiitlarni aniqlashda MBBT avtomatik ravishda jadvalda indekslanii quradi.
Aniq ma’lumotlarni (masalani) hal qilishda inson real dunyoni u yoki bu sohasi bilan cheklanadi. Bunday hollarda faqat ba’zi bir obyektlaini o'rganishgma qiziqish uyg‘otadi. Bunday obyektlami majmuasim predmet soha deyiladi.
9
Barcha obyektiar atributlar bilan xarakterlanadi. Masalan, obyekt sifatida fakultet, kutubxona, kompyuter va boshqalami qarash murnkin. Jumladan, kompyuter obyektini atributi sifatida hisobiash tezligini. operativ xotira hajmi, oichamlari va boshqalarni ko'rish murnkin.
Ma’lumotlami nomlangan eng kichik birligi m a’lumot elementidir. Li ku'pincha maydon deb aytiladi va bay! va bitlardan tashkil topadi. Ma'lumotlar agregati ma’lumot elementini nomlangan to‘plamidir.
|
| |