Zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnalogiyalari universiteti

Xulosa:

• ilova sathi protokollari haqida sizga ma'lumot beraman:
• NTP (Network Time Protocol): NTP tarmoqi orqali ma'lum bir tarmoqda vaqtning sinhronlashtirilishini taminlaydi. Uchastka vaqtini to'g'irlash, odatda, serverlarning to'g'ri vaqtini olish va tarmoqdagi qurilmalar orasidagi vaqtni to'g'irlash uchun ishlatiladi.
• DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol): DHCP, tarmoqdagi qurilmalarga avtomatik IP manzillarini, subnet maskalarini, DNS serverlarini va boshqa tarmoq sozlamalarini berish uchun ishlatiladi. Bu protokol, tarmoqdagi qurilmalar uchun IP manzillarini to'g'irlashni avtomatlashtiradi.
• BOOTP (Bootstrap Protocol): BOOTP, tarmoqdagi qurilmalar uchun IP manzillarini olish uchun ishlatiladi. Asosan, tarmoqdagi qurilmalar yuklash jarayonida to'g'ri IP manzillarni olishda ishlatiladi.
• RLOGIN: RLOGIN, masofaviy kompyuterlarga uzaktan kirish uchun ishlatilgan protokoldir. Ushbu protokol orqali foydalanuvchi bir kompyuterdan boshqasiga kirish qilishi mumkin.
• REXEC (Remote Execution): REXEC protokoli orqali foydalanuvchi bir kompyuterdan boshqasida komanda yoki dastur bajarish uchun uzaktan murojaat qilishi mumkin.
• RSH (Remote Shell): RSH, masofaviy kompyuterlarga uzaktan kirish uchun ishlatiladigan protokoldir. Ushbu protokol orqali foydalanuvchi bir kompyuterdan boshqasiga kirish qilishi va komanda bajarishi mumkin.
• Telnet: Telnet protokoli orqali foydalanuvchilar bir kompyuterdan boshqasiga uzaktan murojaat qilishi mumkin. Ushbu protokol orqali tekstlik interfeys yordamida masofaviy kompyuterlarga kirish amalga oshiriladi.
• SSH (Secure Shell): SSH, uzaktan kompyuterga murojaat qilish uchun ishlatiladigan xavfsiz protokoldir. Ushbu protokol ma'lumotlarni shifrlab o'tkazadi va foydalanuvchi identifikatsiyasini tasdiqlaydi.
• Ushbu protokollar tarmoqda ma'lum bir vazifani bajarish uchun ishlatiladi va ularga xos xususiyatlar va ishlaydigan tarzlar mavjud bo'ladi. Har bir protokolning o'ziga xos ishlash prinsipi va qoidalari mavjud bo'lishi mumkin.

Foydalanilgan adabiyotlar:

• Judah Levine, "Internet Time Synchronization: The Network Time Protocol", CRC Press, 2017.
• Ralph Droms, "Dynamic Host Configuration Protocol", Prentice Hall, 2003.
• Robert Ullmann, "BOOTP Vendor Information Extensions", RFC 1497, 1993.
• Charles Hedrick, "The rlogin, rcp, and rdist Utilities", RFC 1282, 1991.
• Charles Hedrick, "Remote Login", RFC 1282, 1991.
• Daniel J. Barrett, "SSH, The Secure Shell: The Definitive Guide", O'Reilly Media, 2005.