• I-BAP. Àdebiyatlarģa sholıw I.1. Indigo boyawı haqqında uliwma túsinik
  • Ózbekstan respublikasí joqarí bilim, PÀn hàm innovaciyalar ministrligi




    Download 0,52 Mb.
    bet2/7
    Sana04.01.2024
    Hajmi0,52 Mb.
    #129878
    1   2   3   4   5   6   7
    Bog'liq
    ogabek-org1

    Kurs jumısınıń maqseti: Meniń kurs jumısım 000 isletiliwi haqqında boladı.
    Kurs jumısınıń aktuallıǵı: Házirgi kúnde 0 keń túrde úyrenilip kelinbekte. Men endi bul kurs jumısımda 0 laboratoriya jumıslarında aktual máselelerdiń biri etip aldım.
    Kurs jumısınıń kólemi: Kurs jumısı dástúrine kóre kirisiw, I bap ádebiyatlarǵa sholıw, II bap tájriybe bólimi, III bap nátiyjelerdi talıqlaw ham juwmaq hám paydalanılǵan ádebiyatlar bóliminen ibarat bolıp, Times New Roman baspasinda, 14 ólshem hám 1,5 intervallarda jazılǵan. Kurs jumısı kólemi 27 bet hám 20 ádebiyatlar diziminen quralǵan.

    I-BAP. Àdebiyatlarģa sholıw
    I.1. Indigo boyawı haqqında uliwma túsinik
    Birinshi márte indigo júdá tómen ónim menen Emerlingom hám Englerom tárepinen o-nitroacetofenonnan katalizatorlar rux, natriy giroksid hám kalciy oksidler qatinasinda sintez qilinǵan: o-nitroacetofenon indigo sintetik usılda indigo alıwdıń usıllarınan biri bul basqishli reakciyalar tiykarında alıp barilatuǵın, anilin hám monoxlor sirke kislota katalizator temir (II) gidroksid qatinasinda ózara tásirlesiwi natiyesinde payda bolatuǵın N-fenilglicinniń temirli birikpesine kaliy gidroksid qosip, qizdirilǵanda payda bolǵan kaliyli birikpege natriy amid, kaliy hám natriy siltileri aralaspasi tásir ettirilgende alınǵan indoksildiń natriyli birikpesi hawa kislorodi menen oksidlengende indigo alınadi. 1880-jilda Bayer tárepinen usinis etilgen bolip, aceton hám o-nitrobenzaldegidti siltili ortalıqta qizdiriw arqali tómenirek ónim menen indigo alınǵan. Sol jumıs quramında kóplep biologiyalıq aktiv zatlar saqlaǵan "Indigofera tinctoria" ósimligi tamırı quramın ximiyalıq analiz qılıw, indigofera paydali qasiyetlerin úyreniw hám tábiyiy boyaw ónimlerin ajratıp alıwdıń perspektivalli usılların islep shıǵıw, sintetik usılda indigo sintezin ámelge asiriwdiń optimal sharayatların anıqlawdan ibarat.
    Bunda "Indigofera tinctoria" ósimligi túp hám tamirari quramınan indigonıń massasi jiynap alınadi. Alınǵan indigonıń IQ spektri alınip, analiz qılındı. Indigonıń IQ spektri maǵliwmatlarǵa tiykarınan indigo quramındaǵı aromatikalıq ciklde jaylasqan tórt CH gruppalardıń defarmacion terbeliw chastotalari 5CH =770-735 sm-1 (o-izomer halatta jaylassa), bizdiń analizde 752 sm-1 ge teń. Indigo quramındaǵı v>C=C< =1900-1500 sm-1 araliǵında jaylasqan bolip bul kórsetkish, 1538-1628 sm-1 aralıqta jaylasqan. Aromatikalıq cikldegi Carom=Carom arasindaǵı valent terbeliwleri Vcarom=carom=1625-1450 sm-1 bizdiń nátijalarimiz bolsa 1538-1460 sm-1 di kórsetpekte. Indigo quramında NH funkcional gruppaniń derekten alınǵan mánisi.1Vnh = 3490 sm-1 ga salistirmali jaqin Vnh = 3438 sm-1 mánis alınǵan. Ádebiyatlarda keltirilgen maǵluwmatlar tiykarında da IQ-spektoskopiyadaǵı natiyjeler alınǵan indigonıń dúzilisin tastiyqladı.Bazi organikalıq zatlar siyaqli indigo da ultrafiolet spektoskopiyasi analizdi ámelge asiriw múmkin. Bunda organikalıq zat quramındaǵı qos baylanis yaki qos baylanisli kisorod atomları arqali analiz ámelge asırıladı. Indigonıń UB spektri Analizdiń anıqliǵı eritiwshiniń tábiyati, analiz qilinatuǵın zat bilan tásirlespewi hámde konsentraciyaǵa baylanisli boladı.
    Indigonıń tiykarǵı eritiwshisi sipatinda: acetonitril, muz sirke kislotasi, xlorid kislotasi hám distillengen suw aralaspasi alınadi. Bunda indigonıń xromofor gruppalari joqaridaǵı ultrafiolet spektrların payda etedi. Joqari natiyjeli suyiqlıq xromatografiyasi (JuNSX)da da indigonıń dúzilisi muǵdari haqqında maǵliwmat alıwimiz múmkin. (JuNSX)da tiykarǵı másele analiz qilinatuǵın zattiń eritiwshisin anıqlawdan ibarat. Ultrafiolet (DAD) detektori yaki soǵan uqsas ózgermeli tolqin uzinliǵı HPLC bolǵan Agilent suyiq xromatografinan paydalanilǵan. Ultradawisli Lichroprer RP 18,5 N. 4x 250 mm yaki ústinde 3.0x 150 mm, 3.5 mm, ZORBAX SBCI8 uqsas. 0,0250 g muǵdarindaǵı indigo boyawı 25 ml atsetonitrilda (HPLC uchun) (Img/ml) eritiledi hám Iml dan 10 mkǵa deyin AOK qilinadi. Xromatografiyadan aldin alınǵan eritpe (PCO) 5 minut dawaminda 10 miń sheńber centrifuga qilinadi yaki 0,22 millipore filtr arqali filtrlenedi. Xromatografiya izokratik usılda ámelge asırıladı. Asetonitril: 0,1M xlorid kislotasi: muzli sirke kislotasi.

    Download 0,52 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7




    Download 0,52 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Ózbekstan respublikasí joqarí bilim, PÀn hàm innovaciyalar ministrligi

    Download 0,52 Mb.