“ Avtomobil yo`llarini qidiruvi va geoaxborot tizimi asoslari “ fanidan tayyorlangan mustaqil ishi

TOSHKENT - 2022

Mavzu: Geoaxborot tizmlarining klassifikatsiyasi

• 
  Reja
  
• 
  1.Geoaxborot tizim asoslari haqida ma’lumot.
  
• 
  2.GAT tizimining kelib chiqishi.
  
• 
  3.ARCGIS dasturi haqida.
  
• 
  4.Xulosa.
  

Geoaxborot tizimining umumiy tushunchalari Geografik axborot tizimi yer yuzidagi obyektlar, jumladan, binolar, shaharlar, yoʻllar, daryolar, davlatlarni kompyuter orqali tasvirlashga yordam beradi. Hozirda bu tizimni insoniyat faoliyati va dunyoda boʻlayotgan oʻzgarishlar, voqea-hodisalarni tasvirlash, tahlil qilish, muammoli vaziyatlarni aniqlash va ularni tushunish uchun qoʻllab kelmoqdalar. Kartalar orqali tasvirlab berilgan tahliliy muammolar insonga har xil sonlar, diagrammalardan koʻra vizual ravishda samaraliroq tushunishga yordam bermoqda. Buning sababi, hozirda GAT orqali vizual koʻrinishda biror-bir muammoni tasvirlashda juda koʻplab usullardan foydalanilmoqda. Bu usullar jumlasiga turli ranglar, uch oʻlchamli koʻrinishlar, vektorli tasvirlash kiradi va bu, oʻz navbatida, matnlar yoki sonlar orqali tushunish qiyin boʻlgan jihatlarni ochib beradi..

Shuning uchun ushbu tizim texnologik tizimlar turkumidan boʻlsa-da, ijtimoiy, iqtisodiy va sogʻliqni saqlash sohalarida ham keng qoʻllanila boshladi. Hozirgi kunda geoaxborot tizimining ilmiy asoslari keng koʻlamda oʻrganilmoqda va endilikda kartalar orqali tasvirlash geografik bilimlar sohasida isbotlangan usullardan biriga aylandi. Agar biron-bir sohaga oid muammolarni tushunishga va ularning yechimini izlashga kirishadigan boʻlsak, endilikda darhol oʻsha muammoning raqamli kartasini ishlab chiqishimiz , muammoning koʻlamini baholash orqali yechimlar izlashimiz va shunga yarasha qarorlar qabul qilishimiz mumkin boʻladi.

Geoinformatsion kartografiyalash – bu geoinformatika va kartografiyaning

• 
  Geoinformatsion kartografiyalash – bu geoinformatika va kartografiyaning
  
• 
  uzviy bogʻliqligi natijasidir. Geoinformatsion kartografiyalash
  
• 
  avtomatlashgan kartografiya, masofadan zondlashni oʻz ichiga olgan aerokosmik
  
• 
  usullar, deshifrlash, raqamli fotogrammetriya va geoinformatikaning uzviy
  
• 
  bogʻliqligida shakllanadi.
  
• 
  Geoinformatsion kartografiyalash kartografiyaning asosiy yoʻnalishlaridan
  
• 
  biridir. U GAT hamda geografik ma’lumotlar bazasiga asoslangan tabiiy va
  
• 
  ijtimoiy-iqtisodiy axborotlarni avtomatlashgan kartografik modellashtirishni
  
• 
  tashkil etadi.
  
• 
  Quyidagi omillar ushbu yoʻnalishning shakllanishiga turtki boʻldi:
  

• 
   Geoinformatikaning ilmiy-texnologik va ishlab chiqarish fani sifatida
  
• 
  rivojlanishi.
  
• 
   Muammolar yechimini ta’minlashda talab etiladigan amaliy kartografiya.
  
• 
   Kartografiyada GATning yadrosi sifatida kompyuterlashgan karta tuzish va
  
• 
  avtomatlashgan kartografiyaning qoʻllanilishi.
  
• 
   Nazariy, kartografik va geoinformatik yondashuvlarning integratsiyalashuvi.
  
• 
   Katta hajmda yangi koʻrinishdagi karta turlarining ilmiy-amaliy qayta
  
• 
  ishlanishi.
  

xulosa

• 
  Geografik axborot tizimi (GAT) geofazoviy ma’lumotlarni toʻplash,
  
• 
  boshqarish va tasvirlashga moʻljallangan kompyuter tizimi boʻlib, unda mazkur
  
• 
  ma’lumotlarni voqea, hodisa, faoliyat yoki undagi tafsilotlar bilan birga ularning
  
• 
  qayerda mavjud ekanligini tasvirlar, jadvallar orqali aks ettirish mumkin.
  
• 
  Geoaxborot tizimining boshqacha koʻrinishi boʻlgan geoinformatika deganda
  
• 
  geoaxborot tizimining rivojlanishi bilan bogʻliq boʻlgan ilmiy-texnik va amaliy
  
• 
  fanlar majmuasi tushuniladi. Bu majmua geografiya, informatika va informatsion
  
• 
  texnologiyalar nazariyasi, kartografiya va hisoblash texnikasiga yangicha
  
• 
  yondashishlar oʻrtasidagi bogʻliqlikdan kelib chiqadi.