2-mavzu. Borland C++ Builderda tiplar
Asosiy savollar
1. Borland C++ Builder
da butun sonlar
2. Borland C++ Builder da haqiqiy sonlar
Dastur ishlashi jarayonida xotiradan kamroq joy egallashi dasturning tez ishlashiga olib keladi.
Bu muammolar dasturdagi o'zgaruvchilar
sonini kamaytirish, yoki o'zgaruvchilar saqlanadigan
yacheyka hajmini kamaytirish orqali erishiladi.
Borland C++ Builder da butun va haqiqiy sonlarni e'lon qilish uchun bir nechta toifalar mavjud. Ular
bir - biridan kompyuter xotirasida qancha hajm egallashi va qabul qiluvchi qiymatlar oralig'i
bilan farq
qiladi.
Butun sonlar
unsigned short int 0..65535 2 bayt
short int –32768..32767 2 bayt
unsigned long int 0..42949667295 4 bayt
long int –2147483648..2147483647 4 bayt
int (16 razryadli) –32768..32767 2 bayt
int (32 razryadli) –2147483648..2147483647 4 bayt
unsigned int (16 razryadli)0..65535 2 bayt
unsigned int (32 razryadli)0..42949667295 4 bayt
Haqiqiy sonlar
float 1.2Е–38..3.4Е38 4 bayt
double 2.2Е–308..1.8Е308 8 bayt
long double (32 razryadli) 3.4e-4932..-3.4e4932 10 bayt
Mantiqiy ifoda
bool true yoki
false 1 bayt
Belgilar
char 0..255 1 bayt
void 2 yoki 4
Har xil toifadagi o'zgaruvchilar kompyuter xotirasida turli xajmdagi baytlarni egallaydi. Xattoki bir
toifadagi o'zgaruvchilar ham qaysi kompyuterda va qaysi operatsion sistemada ishlashiga
qarab turli
o'lchamdagi xotirani egallashi mumkin.
Borland C++ Builder da ixtiyoriy toifadagi o'zgaruvchilarning o'lchamini sizeof funksiyasi orqali
aniqlash mumkin. Bu funksiyani o'zgarmasga, biror toifaga va o'zaruvchiga qo'llash mumkin.
Toifalarni kompyuter xotirasida egallagan xajmini aniqlash.
Borland C++ Builder da dasturu:
void __fastcall TForm1::Button1Click(TObject *Sender)
{
Edit1->Text=sizeof(char);
Edit2->Text=sizeof(bool);
Edit4->Text=sizeof(int);
Edit5->Text=sizeof(float);
Edit6->Text=sizeof(double);
Edit7->Text=sizeof(long double);
}
NATIJA:
Matemetik funksiyalardan dasturda foydalanish uchun math.h sarlavha faylini progarmmaga qo'shish
kerak. #include
1. abs(x) - butun sonlar uchun /x/
2. fabs(x) - haqiqiy sonlar uchun
3. labs(x) - uzun butun son uchun
4. Pow(x,y)-x
y
5. sqrt(X)-ildiz(X)
6. ceil(x)-haqiqiy toifadagi x o'zgaruvchisi qiymatini unga eng yaqin katta butun songa aylantiradi.
7. floor(x)-haqiqiy toifadagi x o'zgaruvchisi qiymatini unga eng yaqin kichik butun songa aylantiradi.
8. cos(x)-x burchak kosinusini aniqlash. x radian o'lchovida.
9. sin(x)-x burchak sinusini aniqlash. x radian o'lchovida.
10 exp(x)-e
x
11. log(x)-x sonining natural logarifmini qaytaradi.
12. log10(x)-x sonining 10 asosli logarifmini qaytaradi.
1 - Misol: n va m natural sonlari berilgan. n sonini m soniga bo'lib, qoldiqni aniqlovchi dastur tuzilsin.
