Andijon Mashinasozlik instituti I b va k t fakulteti imt yo'nalishi k 88 21 guruh talabasi Olimov Xurshdibekning Elektronika va sxematexnika fanidan mustaqil ishi

Andijon Mashinasozlik instituti I B va K T fakulteti IMT yo'nalishi K 88 21 guruh talabasi Axmedov Abdumannobning muxandislik tizimlarini texnik vositalarifanidan mustaqil ishi

Datchiklar haqida tushuncha va ularning klastifikatsiyasi

Rеjа:

Rеjа:

1. Datchiklar haqida tushuncha va ularning klassifikatsiyasi.

2. Datchiklarning asosiy ko’rsatkichlari.

3. Rezistiv va Potensiometrik datchiklar.

Xar xil texnologik jaraenlarni avtomatlashtirishda ularning ko‘rsatkichlari xaqida ma’lumot olish zarur hisoblanadi. Bu maqsadda birlamchi o‘zgartirgichlar (yoki datchiklar) keng qo‘llaniladi. Datchik deb nazorat qilinaetgan yoki rostlanayotgan kattalikni kerakli yoki avtomatika tizimining keyingi elementlarida qo‘llash uchun qulay qiymatga o‘zgartiradigan vositaga aytiladi. Qishloq va suv xo‘jaligi ishlab chiqarishida qo‘llaniladigan o‘zgartirgichlar asosan olti guruhga bo‘linadi: mexanik elektromexanik issiqlik elektrokimeviy optik elektron - ion .

• Xar xil texnologik jaraenlarni avtomatlashtirishda ularning ko‘rsatkichlari xaqida ma’lumot olish zarur hisoblanadi. Bu maqsadda birlamchi o‘zgartirgichlar (yoki datchiklar) keng qo‘llaniladi. Datchik deb nazorat qilinaetgan yoki rostlanayotgan kattalikni kerakli yoki avtomatika tizimining keyingi elementlarida qo‘llash uchun qulay qiymatga o‘zgartiradigan vositaga aytiladi. Qishloq va suv xo‘jaligi ishlab chiqarishida qo‘llaniladigan o‘zgartirgichlar asosan olti guruhga bo‘linadi: mexanik elektromexanik issiqlik elektrokimeviy optik elektron - ion .

Mexanik o‘zgartirgichlar mexanik kirish ko‘rsatkichlarni (bosim, kuch, tezlik, sarf va x.k.) mexanik chiqish ko‘rsatkichlarga (aylanish chastotasi, bosim va x.k.) o‘zgartirib berish bilan xarakterlanadi. Bunday o‘zgartirgichlarning sezgirlik elementi sifatida elastik elementlar (membrana, prujina, balka kabilar) poplavoklar, krыlchatkalar va drosselli qurilmalar ishlatiladi.

• Mexanik o‘zgartirgichlar mexanik kirish ko‘rsatkichlarni (bosim, kuch, tezlik, sarf va x.k.) mexanik chiqish ko‘rsatkichlarga (aylanish chastotasi, bosim va x.k.) o‘zgartirib berish bilan xarakterlanadi. Bunday o‘zgartirgichlarning sezgirlik elementi sifatida elastik elementlar (membrana, prujina, balka kabilar) poplavoklar, krыlchatkalar va drosselli qurilmalar ishlatiladi.
• Elektromexanik birlamchi o‘zgartirgichlar (yoki elektrik datchiklar) kirish mexanik ko‘rsatkichlarni (bosim, kuch, sarf kabilar) chiqish elektrik ko‘rsatkichlarga (kuchlanish, tok, karshilik, induktivlik va kabilar) uzgartirib berish uchun xizmat kiladi. Elektromexanik uzgartirgichlar parametrik va generator uzgartirgichlarga (yeki datchiklarga) bo‘linadi.