640-20-guruh talabasi Xo`jamova Maxliyo
CISCO dasturida LAN, VLAN, WAN tarmoqlarini qurish.
Mavzu: Cisco Packet Tracer dasturida LAN tarmoqlarini qurish.
Lokal tarmoqlar” (LAN, Local Area Network) deganda aynan shunday
tarmoqlarni tushiniladiki, u o‘lchamlari katta bo‘lmagan bir-biriga yaqin joylashgan
kompyuterlarni birlashtiradi. Bunday izohlarni aniq
emasligini tushunish uchun
ayrim lokal tarmoqlarni xarakteristikalarini ko‘rish yetarli bo‘ladi. Masalan, ayrim
lokal tarmoqlar bir necha kilometr yoki o‘nlab kilometrlar masofadagi aloqani oson
ta’minlaydi. Bu esa xona, bino, bir-biriga yaqin joylashgan binolarni birlashtirish
mumkin. Unda o‘lchamlari butun shaharga teng tarmoq- ni birlashtirish mumkin.
Boshqa tomondan, global tarmoqlar bo‘yicha (WAN,
Wide Area Network yoki
GAN, Global Area Network) bir xonadagi qo‘shni stollarda joylashgan
kompyuterlar birlashishi mumkin, buni esa negadir
hech kim lokal tarmoq deb
atamaydi. Shuningdek, bir-biriga yaqin joylashgan kompyuterlar kabel orqali
interfeyslarning (RS 232-C, Centronis) tashqi razyomlariga yoki kabelsiz infraqizil
kanali bo‘yicha ulanadi. Bunday aloqa ham lokal tarmoq deyilmaydi.
Bir nechta
kompyuterlarni birlashtirgan kichik tarmoqni lokal tarmoq deb atash noto‘g‘ri.
To‘g‘rirog‘i, lokal tarmoq bu shunday tarmoqki, foydalanuvchilar aloqani
sezmaslikka imkon beradi.
Lokal tarmog‘i bilan bog‘langan kompyuterlar
bir virtual kompyuterga
birlashadi, uning resurslariga hamma foydalanuvchilar kirishi mumkin bo‘ladi, lekin
bu kirish bevosita har bir alohida kompyuterga kiradigan resurslarga qaraganda
uncha qulay emas.
Bu holatda qulaylik deganda birinchi navbatta kirishni yuqori real tezligi
tushiniladi, qo‘shish orasidagi axborotlar bilan almashish
foydalanuvchi uchun
bilinmasdan amalga oshiriladi. Bunday ifodalanishda na sekin global tarmoqlar, na
sekin aloqa Ketma ket yoki parallel portlar orqali lokal tarmoqlar degan tushunchaga
to‘g‘ri kelmaydi. Bunday ifodalashdan kelib chiqadiki, lokal tarmoqda uzatish
tezligi eng ko‘p tarqalgangan kompyuterlarni ishlash tezligi
oshishi bilan albatta
oshishi kerak. Shunday holat kuzatilyapti, agar yaqinda 1-10 Mbit/s uzatish tezligi
qoniqarli deb hisoblangan bo‘lsa, bugun esa o‘rta tezlikdagi tarmoq deb 100 Mbit /s
tezlikda ishlaydigan tarmoq hisoblanadi, 1000 Mbit/s va o‘ndan katta tezlik uchun
vositalar
faol
ishlab
chiqilmoqda.
