BOSHLANG'ICH SINFLARDA MATEMATIKADAN SINFDAN TASHQARI
ISHLARNI TASHKIL ETISH USULLARI
Rozmamatova Mexriniso
Nukus davlat pedagogika instituti Ellikqal’a pedogogika fakulteti
Boshlang'ich ta’lim yo'nalishi 3-bosqich talabasi
Annotatsiya: Bu maqolamda boshlang'ich sinflarda matematika fanidan
bolalarga qo'shimcha bilim berish usullari haqida fikr va mulohazalar
bildiriladi.
Kalit so'zlar: dars,darsdan tashqari mashg'ulotlar, to'garaklar,
matematik soat va o'n minutliklar, matematik matbuot, mental arifmetikasi
Kirish: Fan va texnologiyalar zamonida har bir sohada eskicha
an'analar asosida yangi marralarni zabt etib bo'lmaydi. Shu jumladan
,Boshlang'ich ta’lim jarayonida ham faqatgina o'qituvchi-gapiruvchi, o'quvchi
esa tinglovchi bo'lib qolishi hech qanday samara bermaydi.
Hozirgi davrda
dars jarayonlarini qiziqarli shakllantirish bevosita o'qituvchiga bog'liq bo'lib
qolmoqda. Darslarning yaxshi tashkil etilishi , o'quvchilarga tushunarli
bo'lishi, darslarning samarali bo'lishi o'qituvchining topqirligiga va
yaratuvchanligiga asoslanadi.Shuningdek ,
nafaqat dars jarayonini, balki
darsdan tashqari mashg'ulotlarni ham aktiv metodlar asosida shakllantirish
kerak . Misol tariqasida ,Matematika fanidan sinfdan tashqari ishlarni tashkil
etishni ko'rib chiqsak.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Barchamizga ma'lumki, hozirda boshlang'ich
sinflarda matematika
o'qitishni tashkil etishning ikki xil shakli mavjud:
1. Dars
2. Darsdan tashqari mashg'ulotlar.
Dars
— maktab ta'limining asosiy tashkiliy shakli. Dars muayyan
miqdordagi doimiy o'quvchilar tarkibi bilan qat'iy tartibda uyushtiriladigan va
aniq maqsadga yo'naltirilgan didaktik tadbirdir. Matematikadan o'quv ishlarini
tashkil etishni darsdan tashqari mashg'ulotlarning asosiy vazifalari:
- o'quvchilarning bilimlarini, amaliy malakalarini chuqurlashtirish va
kengaytirish;
- mantiqiy
tafakkurni, topqirlikni, matematik ziyraklikni rivojlantirish;
- iqtidorli va qobiliyatli bolalarni aniqlash va ularni yanada o'sishiga
yordam berish;
- matematika faniga qiziqishini shakllantirish;[1]
Darsdan tashqari mashg'ulotlar- O'qituvchi tomonidan reja asosida
shakllantirilgan, umumiy bilimlarni o'zida
mujassam etgan, dars jarayonini
takrorlamaydigan mashg'ulot turi. Ko'pchilik pedagoglarimiz "Darsdan
tashqari mashg'ulotlar" deganda faqat fan to'garaklarlarinigina tushunadilar.
Lekin sinfdan tashqari ishlar deganimizda o'quvchiga yangi bilim beruvchi har
qanday ta'limiy va tarbiyaviy mashg'ulotga aytiladi.
Matematikadan sinfdan tashqari ishlar:
• Sinfdan tashqari mashg'ulotlarning o'ziga xos aspektlari
• Matematikadan sinfdan tashqari ishlarning shakllari
• Matematik o'n
minutliklar
• Matematik to'garaklar
• Matematik olimpiadalar
• Matematik matbuot
• Matematik burchak
• Matematik ekskursiyalar
• Qiziqarli matematik soatlar[2]
