84
INTERNET ASHYOLARINING ASOSIY TUSHUNCHALARI VA TA’RIFLARI
O‘rinboyev Alisher Shavkatjon o‘g‘li
(Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi TATU Farg‘ona filiali talabasi)
https://doi.org/10.5281/zenodo.8304228
Annotatsiya : Ushbu maqola internet ashyolari o‘zi nima va ular nimalardan iborat,
Internet
ashyolaridan qayerlarda va nima maqsadda foydalanilishi haqida batafsil tushuntirib o`t`ilgan
Tayanch iboralar: Cisco IBSG, Internet of Things, Auto-ID, RFID.
Texnik nuqtai nazardan, "Internet of Things" bu tashqi muhitdan har xil ma’lumotlarni olish
va insonning minimal ishtirokida qayta ishlashni ta’minlaydigan texnologiyalar to‘plamini
birlashtiruvchi atama. Bunda to‘g‘ridan-to‘g‘ri Internetdan foydalanish asosiy rol o‘ynamaydi.
Keng ma’noda "Internet" so‘zi o‘rganilayotgan tushuncha kontekstida nafaqat Internet, balki
atrofdagi dunyo haqidagi to‘plangan ma’lumotlarni uzatishning
boshqa vositalarini ham
anglatadi.
Internet ashyolari konseptsiyasini turli xil texnologiyalar to‘plamidan foydalanib amalga
oshirish mumkin, elektron kuzatuv ulardan biri. Bugungi kunda yaqin kelajakda IoT
texnologiyalarining ko‘lamini kengaytiradigan texnik ishlanmalar mavjud.
Bugungi kunda Internet ashyolari bilan bog‘liq bo‘lgan barcha narsalar odatda "Bog‘langan
ashyolar" deb nomlanadi. Biroq, amalda, "ulangan qurilmalar" va "ulangan ashyolar" ga
ob'ektlarning qo‘shimcha bo‘linishini kiritish mantiqiy. Ulangan
qurilma - bu atrofdagi
haqiqatni mustaqil ravishda idrok etadigan IoT texnologiyalaridagi tugunni anglatadi.
og‘langan ashyolar" atamasi axborot maydonida o‘ziga xos identifikatsiya xususiyatiga ega,
ammo tashqi muhitdan ma’lumotlarni olish imkoniyatiga ega bo‘lmagan ob'ektni anglatadi.
Agar biz bir vaqtning o‘zida ikkala guruh haqida gapiradigan bo‘lsak, "ulangan ob'ekt"
umumiy toifasini ishlatishga ruxsat beriladi.
Internet ashyolari" atamasi 1999 yilda Procter & Gamble uchun RFID teglari taqdimotida
Kevin Eshton tomonidan ishlab chiqilgan. Auto-ID tadqiqot
markazining asoschisi Kevin
Eshton radiochastota identifikatsiyasining joriy etilishi kompaniyaning logistika bo‘limlari
ishini engillashtirishga yordam beradi deb taxmin qildi. Har bir teg jismoniy ob'ekt
to‘g‘risidagi ma’lumotlarni o‘z ichiga olgan juda katta noyob kodni saqlaydi. Shunday qilib,
RFID chiplari tashqi muhit ob'ektlari to‘g‘risidagi ma’lumotlarni axborot makoniga
birlashtirishga imkon beradi. Birinchi ulangan qurilma (hozirgi terminologiyada) Internet
ashyolar kontseptsiyasidan oldin yaratilgan. 2008-2009 yillar Interneti ashyolari
kontseptsiyasi uchun suv ombori bo‘ldi. Bu vaqtda "odamlar Interneti" dan " Internet
ashyolari " ga o‘tish bor edi. Dastlab World Wide Web-dan foydalanayotganlar
soni unga
ulangan qurilmalar sonidan ko‘p edi. Ammo 2008-2009 yillarda bu holat o‘zgardi. Cisco IBSG
konsalting bo‘limining ta’kidlashicha, shu vaqt ichida Internet ashyolari kontseptsiyadan
fenomenga aylandi, chunki Internetga ulangan qurilmalar soni yerdagi odamlar sonidan oshib
ketdi
“Internet of Things" (IoT) kontsepsiyasi shu qadar rivojlandiki,
Download 0,5 Mb.
