|
Ishdan maqsad
|
| Sana | 22.12.2023 | | Hajmi | 334,35 Kb. | | #127159 |
Bog'liq Kiberxavfsizlik 1-amaliy ish (1), optik11, arxitek2, arxitek2turli xil, 5, Majmua Adabiyot va ma\'naviy tarbiya 2021-2022, 100176-ABDULLA ORIPOV hayoti va ijodi haqida referat
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI
"Telekommunikatsiya texnologiyalari" fakulteti
“Algoritmlarni loyihalash” fanidan
Labaratoriya ishi-4
Mavzu: Chiziqli dasturlash masalasi. Egizak masala.
Bajardi: Shodiqulov A
Qabul qildi: Muhammadiyev Ilhom
SAMARQAND – 2022
Egizak simpleks metodi.
Ishdan maqsad:
Chiziqli dasturlash masalasi:
Masalaning matematik modeli;
Egizak masalalarni tahlil qilish;
Egizak simleks masalalarni dasturlashtirish.
Misol 1.
Kichik korxona meva sharbatlarini chiqaradigan bo'lsin. Korxonada 30kg olcha, 45kg olma, 12kg shakar bor. Korxona ikki xil turdagi meva sharbatlarini chiqaradi. 1 – tur meva sharbatining bir bankasiga 0,1kg olcha, 0,5kg olma, 0,1 kg shakar solinsin. 2 – tur meva sharbatining bir bankasiga 0,3kg olcha, 0,2kg olma, 0,1kg shakar solinsin. Agar 1 banka 1 – tur sharbat narxi 1000so'm, 2 – tur meva sharbati 1400so'm tursa, korxona har bir tur meva sharbatidan qanchadan ishlab chiqarganda korxonaning meva sharbatlarini sotishdan tushgan daromadi eng katta bo'ladi?
Yechim:
Masalaning matematik ifodasini tuzish uchun masala shartlariga ko'ra kelib chiqadigan munosabatlarni hosil qilishimiz kerak. Avvalo masala shartiga ko'ra topilishi kerak bo'lgan 1 – va 2 – tur meva sharbatlarining noma'lum sonini x1 , x2 deb belgilaymiz. Bu holda 1 – , 2 – va 3 – tur xomashyo (olcha, olma, shakar) sarflarini hisoblab bu sarflar korxonadagi bor bo'lgan xomashyo zaxiralaridan ortmasligini talab qilamiz. Xususan olcha sarfi bo'yicha har bir banka 1 – tur meva sharbatiga 0,1kg olcha, 2 – tur meva sharbatiga esa 0,3kg olcha 4 solinadigan bo'lsa mos ravishda 1 x banka 1 – tur , 2 x banka 2 – tur meva sharbatlariga jami 1x × 0,1 + 2x × 0,3 kg olcha sarflanadi. Bu esa korxonada bor bo'lgan 30 kg olchadan ortmasligi kerak. Demak olchalar bo'yicha qo'yiladigan shart 0,1x1 + 0,3x2 ≤ 30 ko'rinishini oladi. Xuddi shunday mulohazalarga ko'ra olma va shakar sarfi bo'yicha korxona imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda
0,1x1 + 0,3x2 ≤ 30
0,5 x1 + 0,2 x2 ≤ 45
0,1 x1 + 0,1 x2 ≤ 12
ko'rinishdagi shartlarni hosil qilamiz. Meva sharbatlarini sotishdan tushadigan daromad esa keltirilgan narxlarga ko'ra jami L(x1 , x2) = 1000 x1 + 1400 x2 bo'lar ekan. Bu yerda L(x1 , x2) maqsad funksiyasi bo'lib, shunday ishlab chiqarish rejasini tanlash kerakki, bu reja avvalo resurslar bo'yicha shartlarga mos kelsin va maqsad funksiyasining eng katta qiymatini keltirib chiqarsin. Shunday qilib keltirilgan iqtisodiy masala quyidagicha ifodalanar ekan (1.1)
L(x1 , x2 ) = 1000 x1 + 1200 x2 + 0x3+ 0x4+ 0x5→ max
0,1x1 + 0,3x2 + 0x3= 30
0,5 x1 + 0,2 x2 + 0x4= 45
0,1 x1 + 0,1 x2 + 0x5=12
X
|
x1
|
x2
|
x3
|
x4
|
x5
|
Xn
|
x3
|
0.1
|
0.3
|
1
|
0
|
0
|
30
|
x4
|
0.5
|
0.2
|
0
|
1
|
0
|
45
|
x5
|
0.1
|
0.1
|
0
|
0
|
1
|
12
|
L
|
-1000
|
-1200
|
0
|
0
|
0
|
0
|
X
|
x1
|
x2
|
x3
|
x4
|
x5
|
Xn
|
x2
|
1/3
|
1
|
10/3
|
0
|
0
|
100
|
x4
|
13/30
|
0
|
-2/3
|
1
|
0
|
25
|
x5
|
1/15
|
0
|
-1/3
|
0
|
1
|
2
|
L
|
-600
|
0
|
4000
|
0
|
0
|
120000
|
X
|
x1
|
x2
|
x3
|
x4
|
x5
|
Xn
|
x2
|
0
|
1
|
7/3
|
0
|
-5
|
90
|
x4
|
0
|
0
|
19/20
|
1
|
-13/2
|
12
|
x1
|
1
|
0
|
-3
|
0
|
15
|
30
|
L
|
0
|
0
|
5800
|
0
|
9000
|
138000
|
Masalaning dasturi:
#include
using namespace std;
int main()
{int a,b,d,stl,str,baz[10],f,g=0,i,j,l=0,q=0,z=0,y=0,xx,z1[10],r=0;
float m,tab[10][10],min=1000,c[10],tab1[10][10],x=1000;
cout<<"satr va ustunlar sonini kiriting"<
cin>>a>>b;
for (i=0;i
{
for (j=0;j
{cout<<" massiv["<
cin>>tab[i][j];
}}
cout<<"birinchi iteratsiya"<
for (i=0;i
{
for (j=0;j
k: l=0;
for (i=0;i
if (tab[a-1][i]<0) {l++;}}
if (l==0){
for (j=1;j
int kol=0,nol=0,ind;
for (i=0;i
if (tab[i][j]==1) {kol++;ind=i;}
else nol++; }
if ((kol==1) && (a-nol==2))
cout<<"x="<
}cout<<"optimal yechim"<
for (i=0;i
{ for (j=0;j
{cout<
cout<<"F(x)="<
}
r++;
if(r==4) return 0;
x=1000;
//ustun bo'yicha kalitni izlash
for (i=1;i
{ if (tab[a-1][i]<=x)
{x=tab[a-1][i];
stl=i;
}}
//satr bo'yicha kalitni izlash
for (j=a-2;j>=0;j--)
{ if (tab[j][stl]>0)
c[j]=tab[j][0]/tab[j][stl];
else
c[j]=1000;}
cout<
cout<<"satrdan kalitni izlash"<
for (j=0;j
cout<
}
cout<
for (i=0;i<(a-1);i++)
if (c[i]
min=c[i];
str=i; }
cout<
cout<<"ustundan kalitni izlash"<
cout<
cout<
cout<<"kalit elementi:"<
cout<
//yangi tablitsani hisoblash
for (i=0;i
{ for (j=0;j
{tab1[i][j]=tab[i][j]-(tab[i][stl]*tab[str][j]/tab[str][stl]);
tab1[i][stl]=0;
tab1[str][stl]=1;
tab1[str][j]=tab[str][j]/tab[str][stl];
}}
for (i=0;i
{ for (j=0;j
{ tab[i][j]=tab1[i][j];
}}
goto k;
}
1-Topshiriq:
Korxona sharbat ishlab chiqaradigan bo'lsin. Korxonada 1400 kg olcha, 2000 kg urik, 2200 kg nok, 3200 kg olma, 800 kg shakar bor. Korxona uch xil turdagi meva sharbatlarini chiqaradi. 1 – tur meva sharbatining bir bankasiga 0,1 kg olcha, 0,5 kg olma, 0,4 kg nok va 0,1 kg shakar solinsin. 2 – tur meva sharbatining bir bankasiga 0,3 kg olcha, 0,2 kg olma, 02 kg urik, 0,1 kg shakar solinsin. 3 – tur meva sharbatining bir bankasiga 0,1 kg olcha, 0,2 kg urik, 0,3 kg nok, 0,1 kg shakar solinsin.Agar 1 banka 1 – tur sharbat narxi 10000 so'm, 2 – tur meva sharbati 12000so'm tursa, 3 – tur meva sharbati 15000 so'm tursa korxona har bir tur meva sharbatidan qanchadan ishlab chiqarganda korxonaning meva sharbatlarini sotishdan tushgan daromadi eng katta bo'ladi?
Dastur kodi
#include
#include
using namespace std;
int main(){
int i,j,n;
double c,c1;
cout<<"Zeydel usulida hisoblash\nTenglamalar sonini kiriting\n n=";
cin>>n;
float a[n+1][n+1],b[n+1],x[n+1],x1[n+1],l[n+1],z=0;
for(i=1;i<=n;i++)
for(j=1;j<=n;j++){
cout<<"a["<>a[i][j];
}
for(i=1;i<=n;i++)
{ cout<<"b["<>b[i];
}
cout<<"maqsad funksiyadagi noma`lumlarning oldidagi koeffitsiyentlarni kiriting.";
for(i=1;i<=n;i++)
{ cout<<"l["<>l[i];
}
for(i=1;i<=n;i++){
c=a[i][i];
for(j=1;j<=n;j++)
a[i][j]=a[i][j]/c;
b[i]=b[i]/c;
x[i]=b[i];
}
L1: for(i=1;i<=n;i++) a[i][i]=0;
for(i=1;i<=n;i++)
{ c1=0;
for(j=1;j<=n;j++) c1+=a[i][j]*x[j];
x1[i]=b[i]-c1;
}
for(i=1;i<=n;i++)
if(fabs(x[i]-x1[i])>0.01) goto L2;
goto L3;
L2: for(i=1;i<=n;i++) x[i]=x1[i];
goto L1;
L3: cout<<"tenglamalar sistemasining yechimlari\n";
for(i=1;i<=n;i++){ cout<
z+=l[i]*x[i];}
cout<<"maqsad funksiya="<
return 0;
}
}
Xulosa
Men bugungi mustaqil laboratoriya ishidan Xulosa qilib aytganda Chiziqli dasturlash masalasini , Masalaning matematik modeli, Egizak masalalarni tahlil qilishni , Egizak simleks masalalarni dasturlashtirishni ,dastur tuzishni o’rganib oldim.
Foydalanilgan adabiyotlar
https://t.me/algoritmlarni_loyihalash
www.hozir.org
www.google.com
www.fayllar.org
|
| |
