Mavzu: korxonada marketing xizmati

MAVZU:KORXONADA MARKETING XIZMATI

TAYYORLADI:ABDUXAKIMOV O.

REJA:

• Marketing haqida tushuncha.
• Marketing faoliyatining mazmuni.
• Korxona faoliyatini takomillashtirishda marketingning o’rni.

Marketing jumbog'i shundaki, u insoniyatning eng qadimiy faoliyatlaridan biri bo'lishiga qaramasdan, eng yosh biznes-fan hisoblanadi. Marketingni bir qancha tariflari bo'lib, deyarli har bir marketing haqidagi kitob mualliflari marketingga o'zlarini ta'riflarini berishadi.

Marketing jumbog'i shundaki, u insoniyatning eng qadimiy faoliyatlaridan biri bo'lishiga qaramasdan, eng yosh biznes-fan hisoblanadi. Marketingni bir qancha tariflari bo'lib, deyarli har bir marketing haqidagi kitob mualliflari marketingga o'zlarini ta'riflarini berishadi.

Marketing - sotuvchi va haridor o'rtasidagi tovar, mahsulot yoki xizmatlar almashinuvi natijasida kompaniyaning qiymati oshish jarayoniga aytiladi.

Foydali almashinuv natijasida sotib oluvchi biron mahsulot, tovar yoki xizmatga ehtiyojini qondiradi, sotuvchining o’zi esa foyda ko'radi.

Marketingning zamonaviy konsepsiyasi shundan iboratki, korxonaning barcha faoliyati iste’molchi talabi va uning kelajakdagi o‘zgarishlarini bilishga asoslanadi. Bundan tashqari, marketingning maqsadlaridan biri ishlab chiqarishni ushbu talablarni qondirishga yo'naltirish uchun qoniqtirilmagan mijozlar so'rovlarini aniqlashdir. Marketing tizimi tovar ishlab chiqarishni so'rovlarga funksional bog'liqlikka qo'yadi va iste'molchi talab qiladigan assortiment va miqdorda tovar ishlab chiqarishni talab qiladi. Shuning uchun marketing bozorlarni o'rganishning belgilangan usullari to'plami sifatida, hamma narsadan tashqari, o'z sa'y-harakatlarini samarali tarqatish kanallarini yaratishga va integratsiyalashgan faoliyatni amalga oshirishga yo'naltiradi.

Marketingning zamonaviy konsepsiyasi shundan iboratki, korxonaning barcha faoliyati iste’molchi talabi va uning kelajakdagi o‘zgarishlarini bilishga asoslanadi. Bundan tashqari, marketingning maqsadlaridan biri ishlab chiqarishni ushbu talablarni qondirishga yo'naltirish uchun qoniqtirilmagan mijozlar so'rovlarini aniqlashdir. Marketing tizimi tovar ishlab chiqarishni so'rovlarga funksional bog'liqlikka qo'yadi va iste'molchi talab qiladigan assortiment va miqdorda tovar ishlab chiqarishni talab qiladi. Shuning uchun marketing bozorlarni o'rganishning belgilangan usullari to'plami sifatida, hamma narsadan tashqari, o'z sa'y-harakatlarini samarali tarqatish kanallarini yaratishga va integratsiyalashgan faoliyatni amalga oshirishga yo'naltiradi.

Tijorat tashkilotlari o'z marketing faoliyatini asosan ijtimoiy yo'naltirilgan marketing kontsepsiyasi asosida amalga oshiradi.

• Ijtimoiy yo'naltirilgan marketingning asosiy g'oyasi shundaki, har qanday bozor ishtirokchisi o'z faoliyati nimaga olib kelishi haqida keng nuqtai nazardan o'ylashi va iloji bo'lsa, uning salbiy tomonlarini minimallashtirishi kerak. Hech bo'lmaganda, salbiy ta'sirni to'liq to'xtatishning iloji bo'lmasa, bozor ishtirokchisi uning oqibatlarini kamaytirishga harakat qilishi kerak.

Bugungi shiddatli raqobat bozorida muvaffaqiyatga erishish uchun firmalar mijozlarga yo'naltirilgan bo'lishi va ularni raqobatchilardan ko'ra ko'proq qiymat bilan jalb qilishi kerak. Ammo kompaniya mijozni qondirishdan oldin uning ehtiyojlari va talablarini tushunishi kerak. Shuning uchun haqiqiy marketing maqsadli auditoriyani chuqur tahlil qilishni talab qiladi. Kompaniyalar ma'lum bir bozordagi barcha mijozlarni qoniqtira olmasligini yoki hammani birdek qoniqtira olmasligini tan oladilar. Xaridorlar juda ko'p va har kimning ehtiyojlari har xil. Ammo ba'zi kompaniyalar bozorning ma'lum segmentlariga xizmat ko'rsatishda afzalliklarga ega. Shuning uchun har bir kompaniya butun bozorni taqsimlashi, eng jozibali segmentlarni tanlashi va tanlangan segmentlarga raqobatchilardan ko'ra samaraliroq xizmat ko'rsatish strategiyasini ishlab chiqishi kerak.

• Bugungi shiddatli raqobat bozorida muvaffaqiyatga erishish uchun firmalar mijozlarga yo'naltirilgan bo'lishi va ularni raqobatchilardan ko'ra ko'proq qiymat bilan jalb qilishi kerak. Ammo kompaniya mijozni qondirishdan oldin uning ehtiyojlari va talablarini tushunishi kerak. Shuning uchun haqiqiy marketing maqsadli auditoriyani chuqur tahlil qilishni talab qiladi. Kompaniyalar ma'lum bir bozordagi barcha mijozlarni qoniqtira olmasligini yoki hammani birdek qoniqtira olmasligini tan oladilar. Xaridorlar juda ko'p va har kimning ehtiyojlari har xil. Ammo ba'zi kompaniyalar bozorning ma'lum segmentlariga xizmat ko'rsatishda afzalliklarga ega. Shuning uchun har bir kompaniya butun bozorni taqsimlashi, eng jozibali segmentlarni tanlashi va tanlangan segmentlarga raqobatchilardan ko'ra samaraliroq xizmat ko'rsatish strategiyasini ishlab chiqishi kerak.