|
Mavzu: Rotor-diskli ekstraktorni hisoblash
|
| Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 63,99 Kb. | | #250866 |
Bog'liq 8-KSMJ Mustaqil ish sizmsiz, 2. Simmetrik blokli shifrlar, Kamoldinov A , MTTM ., 24-dars-MK (1), Kamoldinov A TJA, Karabayeva M.I., 5-KSMJ amaliy, 6-KSMJ, 2023 2024 СИРТҚИ 4 КУРС АVTOMAT УЗБЕК СИЛЛАБУС XURSANOV B, CИЧА дарслик 2023 chop etish, Jihozlar va loyihalash asoslari T Otaqo\'ziyev, M Iskandarova, Kimyoviy texnologiya asosiy jarayon va qurilmalari N R Yusufbekov, Тех.компл.-дарслик (3), Kamoldinov A TJA
(4 soat)
Nazariy ma’lumotlar
Ekstraksiya jarayoni kamchiliklardan holi emas, yani qo‘shimcha erituvchi ishlatiladi, erituvchini qayta tiklash texnologik sxemani murakkablashtiradi va qo‘shimcha qurilma talab etadi, hamda jarayonni qimmatlashishiga olib keladi.
Ko‘pchilik hollarda ekstraksiya va rektifikatsiya jarayonlari ko‘pincha birgalikda qo‘llaniladi. Bunga sabab, boshlang‘ich eritma konsentratsiyasi ortishi bilan rektifikatsiya jarayoniga zarur bo‘lgan issiqlik sarfi kamayadi. Demak, avval ekstraksiya jarayonining o‘tkazilishi, boshlang‘ich eritmani ajratish uchun sarflanadigan issiqlikni tejashga olib keladi.
1-bosqich:
Ekstraktorlarni hisoblash
Misol. Benzin yordamida suvdagi fenol ajratib olinayotgan ekstraksiya jarayonini amalga oshirish uchun mo‘ljallangan rotor-diskli ekstraktorning asosiy o‘lchamlari quyidagi sharoitlarda aniqlansin:
1.Aralashma sarfi--Vx= 0,001389 m3/s (5 m3/soat);
2.Suvdagi fenolning boshlang‘ich konsentratsiyasi;-- Sxb= 0,3 kg/m3;
3.Suvdagi fenolning oxirgi konsentratsiyasi;-- Sxo= 0,009 kg/m3 (97%);
4.Ekstragent tarkibidagi fenolning boshlang‘ich konsentratsiyasi;--Sub= 0,01 kg/m3;
5.Ekstraktordagi temperatura;-- t = 25 oS.
Bunday ajratib olish darajasi bo‘lganda benzoldagi fenolning oxirgi konsentratsiyasi quyidagiga teng bo‘ladi:
Rotor-diskli ekstraktorlarni hisoblashda faqat kolonnaning diametri va ishchi qismining balandligini aniqlash yetarli emas. Shuning uchun uning ichki qurilmalarining o‘lchamlari (disk va stator halqalar diametrlari, disklar orasidagi masofa) va diskning aylanish chastotasini ham aniqlash kerak. Rotor-diskli ekstraktorlarni hisoblash uchun 1.2 - rasmda keltirilgan sxemadagi uslubdan foydalaniladi:
Ushbu uslubga binoan Dp/D, Dc/D, h/D, hamda nDp nisbatlar boshlang‘ich ma’lumotlardir. Bu yerda D – kolonna diametri; Dp – disk diametri; Dc – stator halg‘asining ichki diametri; h – seksiya balandligi; n – rotor aylanishining chastotasi.
Odatda, bunday ekstraktorlarda diskning diametri kolonna diametridan 1,5-2.0, seksiya balandligi esa 2-4 marotaba kichik bo‘ladi.
1-rasm. Rotor-diskli ekstraktor o‘lchamlarini hisoblash sxemasi
Qurilmaning ichki uskuna o‘lchamlari uchun quyidagi nisbatlarni qabul qilamiz:
va nDp = 0,2 m/s sharoitda ishlayotgan ekstraktorning o‘lchamlarini hisoblaymiz.
Tomchilarning o‘rtacha diametrini aniqlash uchun seksiyalar (disklar) sonini bilish kerak. Shuning uchun seksiyalar sonini N = 20 deb qabul qilib olamiz va unda quyidagi natijani olamiz:
Bilqillab qolish davrida fazalarning umumiy sohta tezligi.
Mayda tomchilarning erkin cho‘kish tezligini topish uchun Adamarning tenglamasidan foydalansa bґladi:
bu yerda: wch – erkin cho‘kish tezligi; - fazalar zichliklarining farqi; s va D – dispersion va dispers fazalar qovushoqliklari.
Yirik tomchilarni erkin cho‘kish tezligini hisoblash uchun quyidagi empirik formuladan foydalanamiz:
bu yerda
; ;
- fazalar orasidagi tortishish kuchi. Parametr T=70 ga teng bo‘lsa, bu tomchilarning kritik diametriga mos keladi. Ushbu formulalar yordamida hisoblash wo = 5,73 ekanligi kelib chiqadi.
Tomchilarning xarakteristik tezliklarini ushbu formulalardan aniqlaymiz:
Demak, = 0,485 va tomchilarning harakteristik tezliklari quyidagiga teng bo‘ladi:
Bilqillab qolish davridagi fazalarning sohta umumiy tezligi ushbu formuladan topiladi:
|
| |
