O’zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali tt fakulteti 4 – bosqich ax-12-20 guruh talabasining iot xavfsizligi fanidan tayyorlagan

Download 1.8 Mb.
bet	1/5
Sana	10.04.2024
Hajmi	1.8 Mb.
	#193040

Bog'liq
1-IoT topshiriq amaliy
FREDOM WRITER RASM, 4, 3-amaliy ish, 1-mavzu. Inklyuziv ta’lim mazmuni va mohiyati. Reja (3), «Buxgalteriya hisobi» fanidan test savollari Buxgalteriya hisobi, Lecture 4, A O\'quv amaliyoti, Metrologiya standartlashtirish va sertifikatlashtirish P Ismatullayev (3), Metrologiya standartlashtirish va sertifikatlashtirish P Ismatullayev, Avtomagistral yo’llarning o‘ziga xosliklari, Mikroiqtisodiyot fanining predmeti va o‘rganish uslubi, Moliyaviy tahlilni o\'tkazish bosqichlari, Moliyaviy tahlilni o\'tkazish bosqichlari, “XLORELLA” YASHIL SUV O‘TI TARKIBI VA FOYDALI XUSUSIYATLARI, AVAZMURODOVA SHAHRIZODA KURS ISHI

Bu sahifa navigatsiya:

• 1-TOPSHIRIQ Bajardi: Jo’raqulova N Qabul qildi: Rahmatullayev D QARSHI – 2024 1-amaliy mashg’ulot Mavzu
• Nazariy qism

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI TT FAKULTETI 4 – BOSQICH AX-12-20 GURUH TALABASINING IoT XAVFSIZLIGI FANIDAN TAYYORLAGAN 1-TOPSHIRIQ Bajardi: Jo’raqulova N Qabul qildi: Rahmatullayev D QARSHI – 2024 1-amaliy mashg’ulot Mavzu: Zamonaviy IoT texnologiyalarini arxitekturasi. Ishdan maqsad: Simsiz tarmoqlarning asosiy tushunchalarini Internet elementlari, arxitektura, simsiz sensorli tarmoqlarning asosiy elementlari va funktsiyalari, shuningdek ularni qo'llash bilan o'rganish va tanishish. Nazariy qism: IoT arxitekturasi sensor tomonidan yaratilgan qurilma ma'lumotlarini yig'ish, saqlash va katta ma'lumotlar omborida qayta ishlashni ta'minlash uchun ulangan bir nechta IoT tizimining qurilish bloklaridan iborat bo'lib, qurilmalarning aktuatorlari foydalanuvchi ilovasi orqali yuborilgan buyruqlarni bajarishini ta'minlaydi. Quyidagi diagramma bizning IoT arxitekturasiga yondashuvimizni aks ettiradi. Sensor tarmog‘i - bu voqea yoki hodisani qayd etish, kuzatish va o’rganish maqsadida datchiklar, hisoblash bloklari va aloqa elementlaridan tashkil topgan tuzilma hisoblanadi. Hodisalar fizik dunyo, sanoat muhiti, biologik tizim yoki IT (axborot texnologiyalari) infratuzilmasi kabi har qanday narsalar bilan bog’liq bo’lishi mumkin, shu o’rinda nazorat qiluvchi subekt oddiy foydalanuvchilar, hukumat, fuqarolar, harbiy yoki sanoat korxonasi boʽlishi mumkin. Bunday sensor tarmoqlaridan masofadan zondlash, tibbiy telemetriya, kuzatuv, monitoring, ma’lumot to’plash va boshqa maqsadlar uchun foydalanish mumkin. Simsiz sensor tarmog’i: Oddiy sensorlar tarmog’i datchiklar, kontroller va aloqa tizimlaridan tashkil topgan bo’ladi. Sensor tarmog’idagi aloqa simsiz aloqani tashkil etish protokollari yordamida amalga oshirilsa, u holda bu tarmoqlar simsiz sensor tarmoqlari yoki oddiygina WSN (Wireless Sensor Networks) deb ataladi. 1.1-rasm. Simsiz sensorlar tarmog’ining arxitekturasi Muhandislar va tadqiqotchilarning eʽtrofiga koʽra, simsiz sensor tarmoqlari butun XXI asr uchun muhim texnologiya hisoblanadi. Soʽnggi yillarda MEMS (mikroelektromexanik tizim) va simsiz aloqaning rivojlanishi turli xil xoʽjalik va harbiy sohalar uchun arzon narxlardagi, kam quvvatli, hajmi kichik va aqlli sensorlarning yaratilishiga olib keladi. Simsiz sensor tarmogʽi zich va koʽp sonda joylashtirilgan va tanib olish, maʽlumotlarni qayta ishlash, oʽrnatilgan hisoblagichlar va aloqalarni qoʽllabquvvatlovchi sensor tugunlaridan iborat. Muhandislik, aloqa va tarmoqdagi soʽnggi oʽzgarishlar sensorlar, axborot texnologiyalari va simsiz tizimlar uchun yangi konstruksiyalarni ishlab chiqish imkonini yaratdi. Bunday zamonaviy sensorlardan fizik olam va raqamli olam oʽrtasidagi koʽprik sifatida foydalanish mumkin boʽldi. Sensorlar har xil infratuzilmalardagi buzilishlari, avariyalar oldini olish uchun koʽplab qurilmalarda, ishlab chiqarishda, mashinalarda va atrof-muhitda qoʽllanila boshladi, ular tabiiy resurslarni saqlash, yovvoyi tabiatni saqlash, mahsuldorlikni oshirish, xavfsizlikni taʽminlash va boshqalarda ham qoʽllaniladi. Simsiz sensor tarmog’ining tuzilishi Oddiy simsiz sensorlar tarmog’ini ikkita elementga bo’lish mumkin, sensor tuguni va tarmoq arxitekturasi. Simsiz sensorli tarmoq sensori tugini WSN dagi sensor tuguni toʽrtta asosiy qismdan iborat: quvvat manbai, sensor, qayta ishlash bloki (protsessor) va aloqa tizimi. Sensor fizik muhitning analog maʽlumotlarni toʽplaydi va analog raqamli qayta turlandirgich (ARQt) bu maʽlumotlarni raqamli maʽlumotlarga oʽzgartiradi. Odatda mikroprosessor yoki mikrokontroller boʽlgan asosiy protsessor maʽlumotlarni qayta ishlash va boshqarishni amalga oshiradi. Aloqa tizimi maʽlumot uzatish va qabul qilish uchun moʽljallangan radioaloqa tizimidan tashkil topib, odatda qisqa masofali radioaloqalar tizimidan iborat. Barcha 96 tarkibiy qismlar kam quvvatli qurilmalar boʽlganligi sababli, CR-2032 kabi kichik batareya yordamida butun tizimni quvvatlantirish uchun ishlatiladi. Sensorli tugun nafaqat sezgir tarkibiy qismni, balki boshqa muhim funktsiyalarni, masalan, ishlov berish, aloqa va saqlash moslamalarini ham oʽz ichiga oladi. Ushbu barcha xususiyatlar, tarkibiy qismlar va qoʽshimcha qurilmalar bilan sensor tuguni fizik muhit maʽlumotlarni toʽplash, tarmoqni tahlil qilish, maʽlumotlarning oʽzaro aloqasi va boshqa sensorning maʽlumotlarini oʽz maʽlumotlari bilan birlashtirish uchun javobgar hisoblanadi. Simsiz sensorlar tarmogʽining arxitekturasi. Fizik muhitni qamrovli nazorati uchun katta sondagi sensor tugunlari katta maydonga joylashtirilsa, ushbu sensor tugunlarni tarmoqqa ulanishlarni ham eʽtiborga olishni talab etadi. WSN dagi sensor tuguni nafaqat boshqa sensor tugunlari bilan, balki simsiz aloqadan foydalangan holda tayanch stantsiya bilan ham aloqa qiladi. Foydalanuvchi ilovalari IoT tizimining dasturiy komponentlari boʻlib, u foydalanuvchilarga IoT tizimiga ulanish imkonini beradi va ularning aqlli narsalarini kuzatish va boshqarish imkoniyatlarini beradi (ular oʻxshash narsalar tarmogʻiga, masalan, uylar yoki avtomobillarga ulangan va boshqariladigan boʻlsa). markaziy tizim orqali). Mobil yoki veb-ilova yordamida foydalanuvchilar o'z narsalarining holatini kuzatishi, ilovalarni boshqarish uchun buyruqlar yuborishi, avtomatik xattiharakatlar parametrlarini o'rnatishi mumkin (avtomatik bildirishnomalar va ma'lum ma'lumotlar sensorlardan kelganda harakatlar). Download 1.8 Mb.

Download 1.8 Mb.