|
Radioelektronika
|
Sana | 12.05.2023 | Hajmi | 3.2 Mb. | | #58749 |
Bog'liq Radioelektronikaga kirish 11-mavzu.Lazer fizikasi Radioelektronika Reja: - Radioelektronika faniga kirish.
- Radioelektronika fanining tarixi.
- Signallar haqida tushuncha.
Radioelektronika — fan va texnikaning radiochastotali elektromagnit tebranishlar va toʻlqinlardan foydalangan holda axborotlarni uzatish va oʻzgartirish bilan bogʻliq boʻlgan sohalari umumiy nomi. Ulardan asosiylari — radiotexnika va elektronika telegraf, telefon, fototelegraf aloka, radioeshittirish, televideniye, radiolokatsiya, radioastronomiya, elektron avtomatika, hisoblash va boshqarish mashinalari, ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish asoslari, tibbiyotda fizioterapiya va tashhis usullarni keng miqyosda qoʻllash, kosmik qurilmalar va boshqalarni oʻz ichiga oladi. Radioelektronika — fan va texnikaning radiochastotali elektromagnit tebranishlar va toʻlqinlardan foydalangan holda axborotlarni uzatish va oʻzgartirish bilan bogʻliq boʻlgan sohalari umumiy nomi. Ulardan asosiylari — radiotexnika va elektronika telegraf, telefon, fototelegraf aloka, radioeshittirish, televideniye, radiolokatsiya, radioastronomiya, elektron avtomatika, hisoblash va boshqarish mashinalari, ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish asoslari, tibbiyotda fizioterapiya va tashhis usullarni keng miqyosda qoʻllash, kosmik qurilmalar va boshqalarni oʻz ichiga oladi. 20-asr boshlarida radiolampalarning takomillashishi, triod lampasining yaratilishi elektr tebranishlarni hosil qiluvchi va kuchaytiruvchi radioelektron qurilmalar yaratish imkonini berdi. Keyinchalik elektr tebranishlarning chastota sohasi oshiriladigan koʻp elektrodli — tetrod, pentod, geksod va geptod radiolampalari yaratildi. Vakuum texnikasinsnt taraqqiyoti natijasida fotoelement yasaldi, uning yordamida esa ovozli kino paydo boʻldi. 50 - yillarga kelib, yarimoʻtkazgichlar elektronikasi tez taraqqiy etishi bilan yarimo’tkazgichli asboblar — diod va triod (tranzistor)lar asosida ishlaydigan ixcham hamda qulay radioelektron qurilmalar yaratildi. 20-asr boshlarida radiolampalarning takomillashishi, triod lampasining yaratilishi elektr tebranishlarni hosil qiluvchi va kuchaytiruvchi radioelektron qurilmalar yaratish imkonini berdi. Keyinchalik elektr tebranishlarning chastota sohasi oshiriladigan koʻp elektrodli — tetrod, pentod, geksod va geptod radiolampalari yaratildi. Vakuum texnikasinsnt taraqqiyoti natijasida fotoelement yasaldi, uning yordamida esa ovozli kino paydo boʻldi. 50 - yillarga kelib, yarimoʻtkazgichlar elektronikasi tez taraqqiy etishi bilan yarimo’tkazgichli asboblar — diod va triod (tranzistor)lar asosida ishlaydigan ixcham hamda qulay radioelektron qurilmalar yaratildi. Texnika taraqqiyoti va kosmik fazoni zabt etish vazifalariga oid ehtiyojlarni krndirish uchun yangi mikrosxemalar (qarang Mikroelektronika) yaratildi. Bundagi aktiv elementlar — yarimo’tkazgichli diod va tranzistorlar oʻta mitti shaklda yasalib, passiv elementlar — rezistor (karshilik) va kondensatorlar vakuumda yupqa metall pardalar hosil qilish usuli bilan tayyorlanadi va ular juda kichik satxda montaj qilinadi. Mikroelektronikada mikrosxema elementlarining zichligi juda katta (1sm³ ga 300 — 400 detal toʻgʻri keladi). Texnika taraqqiyoti va kosmik fazoni zabt etish vazifalariga oid ehtiyojlarni krndirish uchun yangi mikrosxemalar (qarang Mikroelektronika) yaratildi. Bundagi aktiv elementlar — yarimo’tkazgichli diod va tranzistorlar oʻta mitti shaklda yasalib, passiv elementlar — rezistor (karshilik) va kondensatorlar vakuumda yupqa metall pardalar hosil qilish usuli bilan tayyorlanadi va ular juda kichik satxda montaj qilinadi. Mikroelektronikada mikrosxema elementlarining zichligi juda katta (1sm³ ga 300 — 400 detal toʻgʻri keladi). Diod va tranzistorlar Signallar haqida Signal - bu manbadan iste'molchiga uzatiladigan ma'lumotlarning (ma'lumotlarning) moddiy tashuvchisi. Vakillik qilishi mumkin jismoniy signallar yoki matematik modellar. Signallar analog va diskret bo'lishi mumkin. Analog (uzluksiz) signal ma'lum vaqt oralig'ida o'zgarib turadigan ba'zi jismoniy miqdorlar, masalan, tembr yoki tovush intensivligi bilan aks ettiriladi. Bu erda doimiy xabarning namunasi. Modulyatsiyalangan tovush to'lqini orqali uzatiladigan inson nutqi; bu holda, signal parametri qabul qiluvchining joylashgan joyida bu to'lqin tomonidan yaratilgan bosim - inson qulog'i. Bu erda doimiy xabarning namunasi. Modulyatsiyalangan tovush to'lqini orqali uzatiladigan inson nutqi; bu holda, signal parametri qabul qiluvchining joylashgan joyida bu to'lqin tomonidan yaratilgan bosim - inson qulog'i. Diskret (raqamli) signal axborot elementlarining hisoblanuvchi to'plamidan iborat. Signallarning grafigi Radio signal grafigi Hozirgi biz nanotexnologiya rivojlangan davrda yashayapmiz. Shu bilan birga radioelektronika ham juda tez rivojlanishini ko’rishimiz mumkin. Bunga misol qilib, hozirda axborotlarni birinchi joydan ikkinchi joyga yetkazib berish juda osonligini va bunga yanada boshqa misollarni ko’p qilib aytish mumkin. E’tiboringiz uchun raxmat
|
| |