• AMALIYOT
  • 3 T O P S H I R I Q (AMALIY O T)
  • Toshkent axborot texnologiy




    Download 1.03 Mb.
    bet1/3
    Sana22.05.2023
    Hajmi1.03 Mb.
    #62879
      1   2   3
    Bog'liq
    3-Amaliy
    AJRIM, arxiv, Hujjat, 1 марта Конф, 10 test, 7-amaliy mashgulot, ASOSIY VOSITALAR SOTILISHI VA BOSHQA CHIQIMLARINING HUJJATLASHTIRILISHI VA HISOBI, PPTX Presentation


    O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
    MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
    TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
    “Energiya ta’minlash tizimlari” kafedrasi

    Hayot faoliyati xavfsizligi”


    fanidan


    AMALIYOT


    TOPSAIRIQ №3
    Bajardi: KI ta’lim yo‘nalishi 211-20-guruh
    Talabasi Sobirov Asadbek

    Qabul qildi: Sobirjonova Gulnora




    Toshkent 2022
    Hayot faoliyati xavfsizligi” fandan


    3 T O P SH I R I Q (AMALIYOT)

    1. 28 Fuqaro muhofazasining asosiy vazifalari, ularning kuch va vositalari.

    2. 58 Ishlab chiqarish binolarida akkumulyator sexlarini joylashtirishga qanday talablar quyiladi?

    3. 94 Qonunchilikda mehnatni muhofaza qilishga oid munosabatlar.

    1-Savolga javob:
    Fuqaro muhofazasining asosiy vazifalari, FM tashkilotining tarkibiy
    tuzilishi

    Fuqarolar muhofazasi - umumdavlat mudofa siyosatlaridan biri bo`lib, u har


    qanday favqulodda holatlarda fuqarolarni, halq ho`jaligi tarmoqlarini
    muhofaza qilishda, ularning muttasil ishlashini ta’minlashda hamda qutqarish va tiklash ishlarini bajarishda katta ahamiyat kasb etadi.
    FVVning asosiy vazifalari va faoliyat yo`nalishi asosan: favqulodda
    vaziyatlarni bartaraf etish, fuqoralar hayoti va salomatligini muhofaza qilish,

    87
    favqulodda vaziyatlar yuz berganda ularning oqibatlarini tugatish hamda


    zararini kamaytirish sohasida davlat siyosatini ishlab chiqish va amalga oshirish, 
    favqulodda vaziyatlarning oldini olish va bunday hollardagi harakatlarni boshqarishning davlat tizimi (FVDT)ni tashkil etish va uning faoliyatini ta’minlash, fuqaro muhofazasiga rahbarlik qilish, vazirliklar, idoralar, mahaliy davlat organlari faoliyatini muvofiqlashtirib borish, maqsadli ishlab chiqarish va hakozalarga qaratilgan. Fuqaro muhofazasi davlat tizimlari – harbiy davrda ham yuzaga keladigan xavflardan aholini, hududlarni, moddiy boyliklarni muhofaza qilishdamuhim vazifalarni bajaradi.
    Fuqaro muhofazasining vazifasi quydagilardan iborat:
    1. Aholi va ob’ektlarni harbiy harakatlar olib borish paytida yoki shu harakatlar
    oqibatida yuzaga keladigan xavflardan himoyalash harakatlari va usullariga tayorlash.
    2. Boshqaruv, xabar berish va aloqa tizimlarini tashkil qilish, rivojlantirish va
    doimiy shay holatda saqlab turish.
    3. Halq ho`jaligi ob’ektlarining barqaror ishlashini ta’minlash yuzasidan
    tadbirlar kompleksini o`tkazish.
    4. Aholini, moddiy va madaniy boyliklarini xavfsiz joylarga evakuatsiya qilish.
    5. Fuqoro muhofazasi harbiy tizimlari shayligini ta’minlash.
    6. Aholini umumiy va shaxsiy saqlovchi vositalari bilan ta’minlash tadbirlari
    o`tkazish.
    7. Aholini harbiy davrdagi hayot faoliyatini ta’minlash.
    8. Radiatsiyaviy, kimyoviy biologik vaziyat ustidan kuzatish va laboratoriya
    nazorati olib borish.
    9. Qutqaruv va boshqa kechiktirib bo`lmaydigan ishlarni o`tkazish.
    10. Harbiy davrlarda ham zarar ko`rgan hududlarda jamoat tartibini yo`lga
    qo`yish va saqlab turish.
    11. Aholini va hududlarni muhofaza qilish yuzasidan boshqa tadbirlarni
    amalga oshirish.
    Mana shu vazifalarni muvaffaqiyatli olib bormay turib, zararlangan
    hududlarda, ob’ektlarda mo`’tadil hayot faoliyatini yaratib bo`lmaydi. Bu
    ishlarni
    davlat organlari orqali, fuqaro muhofazasi boshchiligida butun halq yordamia
    amalga oshiriladi.
    1. Aholini favqulodda vaziyat sharoitida himoyalash, shu hodisaning nohush
    oqibatiga yo`l qo`ymaslik yoki uni maksimal darjada pasaytirish bo`yicha komples
    tadbirlardir. Aholini himoyalashning yuqori samarasi ishlatilayotgan barcha vosita va usullar to`la ishlatilganda va xavfsizlikni ta’minlash printsiplari
    to`laligicha anglab etilgan taqdirdagina bo`lishi mumkin.
    Xavfsizlikni ta’minlash printsiplarini ularni qo`llash bo`yicha uch guruhga
    bo`linadi:
    1.Oldindan tayorgarlik ko`rmoq himoya vositalarini to`plash, ularni tayyor
    holda saqlash hamda aholini xavfli zonadan evakuatsiya qilish bo`yicha
    tadbirlarni tayyorlash va amalga oshirish.
    2. Differentsiyalashgan yo`nalish shundan iboratki, bunda himoya tadbirlari
    hajmi va xarakteri xavfli va zaharli omillar manbaining turiga va mahalliy
    sharoitlarga bog’liq.

    88
    3. Tadbirlar kompleksi FV oqibatlaridan himoyalanish usullari va vositalaridan


    samarali foydalanish, zamonaviy tehnosotsial muhitda hayotiy faoliyat
    xavfsizligini ta’minlash bo`yicha tadbirlar bilan birga olib borishni taqoza qiladi.
    FV larda aholini himoya qilishning asosiy usullari, aholini evakuatsiya qilish,
    himoya inshoatlariga berkitish, shaxsiy himoya hamda tibbiy proflaktik
    vositalarni qo`llashdan iboratdar.
    Siyosiy-harbiy nizolarni ayniqsa zamonaviy qurol-yarog’lar bilan hal qilishda
    qirg’indan saqlab qolish uchun eng samarali usullardan biri aholini himoya
    inshoatlariga berkitishdir.Ayniqsa, radioaktiv va kimyoviy moddalardan
    saqlanish samarasi yuqoridir. Himoya inshootlari_bular fizik, kimyoviy va biologik xavfli va zararli omillardan himoyalash maqsadidamaxsus qurilgan muhandislik inshootlaridir.
    Shaxsiy himoya vositalari-odam organizmining ichki a’zolariga, terisiga va
    kiyimiga radioaktiv, zaharlovchi va bakterial vositalarning ta’siridan saqlaydi.
    Favqulodda vaziyatlarda hayotiy faoliyat xavfsizligini ta’minlash odam
    faoliyatining barcha jarayonlarida sog’ligini va hayotini saqlashga qaratilgan
    tashkiliy, muhandis-texnik tadbirlar va vositalar kompleksidir.
    Hayotiy faoliyat xavfsizligini ta’minlashga qaratilgan asosiy yo`nalishlar
    quydagilardan iborat:
    - FV larni va ularning oqibatini oldindan aytish;
    - FV paydo bo`lishi ehtimolini yo`qotish yoki kamaytirish tadbirlarini
    rejalashtirish, hamda ular oqibatlari ko`lamini kamaytirish;
    - FV larda halq ho`jaligi ob’ektlari ishining muntazamligini, uzluksizligini
    ta’minlash;
    - FV lardagi aholini o`qitish;
    - FV oqibatlarini tugatish.
    Ushbu yo`nalishlarning qisqacha mazmunlari quydagilardir.
    FV ni ularning oqibatlarini oldindan aytish va baholash.
    Bu tabiiy ofatlar, avariyalar va falokatlar tufayli yuzaga kelgan vaziyatini
    tahminiy aniqlash va baholash usulidir. Hozirgi vaqtda seysmik rayonlar,
    tuproq siljishi mumkin bo`lgan, sel oqimlari yo`nalishlari, plotinalar buzilganda, suv toshqini bo`lganda, odamlarga va hududga zarar keltirishi mumkin bo`lgan zonalar chegaralari aniqlangan.
    HFX bo`yicha prognoz qilish masalalariga FV larning sodir bo`lish vaqtinitahminiy aniqlash ham kiradi. Bu prognoz bo`yicha aholining xavfsizligini 
    ta’minlash bo`yicha operativ choralar ko`riladi.hozirgi vaqtda ko`pgina olim va 
    mutahasislarning fikri FV larning boshlanishi va rivojlanishi oldindan aytib 
    berishga qaratilgan.
    2. Ko`rilayotgan muammoni ushbu sharoitda hal qilishda FV larga odamning
    xavfsizligini ta’minlash bo`yicha xavfning oldini olish va paydo bo`lish
    ehtimolini kamaytirish, hamda uning oqibatlari masshtabini kamaytirish
    masalalarini qamrab oladigan sistemali yondoshish kerak.
    Ushbu metodologik asosda o`zimizning va chet el amaliy tajribasini hisobga
    olgan holda samaradrligi tabora ortib boruvchi tadbirlar kompleksi oldindan
    tayorlash, boshqacha qilib aytganda zamonaviy tehnosotsial muhitda odamning 
    HFH ni ta’minlashning ko`p tabaqali sistemasini joriy qilish kerak. FV lar
    oqibatida

    89
    Ko`riladigan zararlarning oldini olish tadbirlarini quyidagi guruhlarga bo`lish


    mumkin:
    Doimiy o`tkaziladigan tadbirlar. Ular uzoq muddatli prognoz asosida tuziladi:
    Standart talablarini hisobga olgan holda qurilish-montaj ishlarini olib borish, 
    aholini xavf-hatar haqida xabardor qilishning ishonchli sistemasini
    yaratish. Aholini SHHV bilan ta’minlash va himoya inshoatlarining etarli fondinituzish, nurlanish, kimyoviy va bakteriologik kuzatuv ishlarini tashkil etish,
    aholini FV chog’ida o`zini qanday tutish va faoliyati haqida umumiy
    o`quvlvrini tashkil etish, epidemiyaga qarshi va sanitariya-gigiyena 
    tadbirlarini o`tkazish. FV vaqti aytib berilgach, ko`rilishi kerak bo`lgan himoya tadbirlari: prognoz uchun zarur bo`lgan razvedka va kuzatish sistemasini
    jonlantirib yuborish. Aholiga FV haqida xabar beruvchi sistemani tayor holgakeltirish, iqtisodiy va jamoat hayotini maxsus qoida asosida qayta qurish,
    hattoki favqulodda holatgacha, yuqori xavfli manbalarni FV holatida
    neytrallash ular ishini to`htatib qo`yish, qo`shimcha mustahkamlash yoki 
    demontaj qilish, avariya qutqaruv xizmatini tayor holga keltirib qo`yish, 
    aholini qisman evakuatsiya qilish.
    3. FV da hFH ni ta’minlashda rejalashtirish asosiy omillardan biridir. U
    maqsadga erishish borasida vaqt, mablag’ va ijrochilarni aniqlashtiradi. U
    sharoitni ilmiy asosda prognoz qilish, har tamonlama tahlil qilish, moddiy vama’naviy resurslarni baholash va aholini FV holatida himoya qilishning 
    zamonaviy, nazariy va amaliy tadbirlarga asoslanadi.

    2-Savolga javob



    Download 1.03 Mb.
      1   2   3




    Download 1.03 Mb.