o ‘matilgan datchiklar yordamida axborotlami avtomatik ravishda yig‘a-
di hamda kompyuterga uzatadi4.
Matn ко 'rinishda berilgan axborotlami qayta ishlash texnologi-
yalari
M a’lumki, eng ko ‘p tarqalgan kompyuter texnologiyalari quyi-
dagilardan iborat:
- matnli m aium otlam i tahrir qilish;
- jadval va grafik ko‘rinishdagi m a’lumotlarga ishlov berish.
Matnlar bilan ishlash uchun matn muharrirlaridan foydalaniladi.
Hozirgi paytda ko‘plab matn muharrirlari ishlab chiqilgan.
Umuman
ularning vazifasi bitta, ammo beradigan imkoniyatlari va ulami amalga
oshirish vositalari turlicha. Bu grafik muharrirlari
va elektron jadval-
larga ham taalluqlidir.
Formatlash vositasining yordamidan foydalanib hujjatni tashqi
ko‘rinishini yaratish, stilini o ‘zgartirish, tagiga chizish,
kursiv harflarini
ajratish, simvollar o ‘lchamlarim o‘zgartirish, satr boshini ajratishi, ulami
o‘ng, chap tomonlari va markazga nisbatan tekislash va ramka (hoshiya)
ichiga olish mumkin.
Jadval ко 'rinishda berilgan axborotlami qayta ishlash texnologi
yalari
Jadval ko‘rinishidagi hujjatlar har qanday korxonada hujjat
aylanishining katta qismini tashkil qiladi.
Elektron jadval kompyuter
xotirasida joylashgan ikki o ‘lchamli massivning satrlari va ustunlarini
o‘zida ifodalaydi.
Jadval muharrirlari ko‘plab moliyaviy va m a’muriy masalalami
yechish imkonini beradi. Masalan, oylik
maoshni hisoblash va boshqa
hisobga olish masalalari: sotuv hajmini, bozor o'sishini, daromadlami
tahlil qilish; foiz stavkalari
va soliqlarini tahlil qilish; moliyaviy
deklaratsiyalar va balans jadvallarini tayyorlash; sotish hajmini va struk-
turasini hisobga olish uchun
hisobchi daftarini yuritish; smeta kal-
kulyatsiyasi; pul cheklarini hisobga olish; byudjetga
va statistikaga oid
hisoblashlar.
Tasvir ко
‘rinishda berilgan axborotlami qayta ishlash texnologi
yalari
Ixtiyoriy matn yoki hujjatda grafiklar, diagrammalar,
chizmalar,
rasmlar, yorliqlarini kiritish ehtiyoji grafik muharrirlarini yaratish zaru-
riyatini hosil qiladi. Grafik muharrirlar qurol vositalardan iborat bo‘lib,
