• SATHNI O’LCHASH VA ROSTLASH TIZIMINI ISHINI O‘RGANISH Ishdan maqsad
  • Qalqovichli sath o‘lchagich
  • 1- laboratoriya ishi




    Download 1.51 Mb.
    bet17/27
    Sana18.10.2022
    Hajmi1.51 Mb.
    #27459
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   27
    Bog'liq
    ТЖМА LAB
    bOSHQARUV TIZIZMLARI, (material xususiyati va fakturasi), yoriqnoma, kop portli kompyuterlar yordamida texnologik jarayonlarni boshqarish tizimini loyihalash, 252.5320900 TIKUVCHILIK SANOATIDA AXBOROT TENOLOGIYALARINI QO\'LLASH, 2-Maruza, Klaviaturaga qaramay matn terishni organamiz 2 @kompyuter akademiyasi, BSKM, Rus tili fani, 2 MA\'RUZA KUZATILADIGAN TABIIY OFATLAR VA ULARNING OQIBATLARI, 2021 12.2, АМАЛЁТ баённома (2) (7) (4) (3), Elektr mashinalari va transformatorlarni tamirlash oraliq savollari, 1-mavzu Hayot faoliyati xavfsizligi fanining asosiy tushunchal, орфологический
    Nazorat savollari

    1. Bosim farqlari o‘zgarmas sarf o‘lchagichlarning ishlash prinsipini tushuntiring.

    2. Satx o‘zgarishiga asoslangan sarf o‘lchagichlar sanoatda qayerlarda qo‘llaniladi?

    3. Schyotchiklar qanday sarf turlarini o‘lchashga asoslangan?

    4. Sarf o‘lchagichning o‘tish funksiyasini keltirib chiqaring.



    SATHNI O’LCHASH VA ROSTLASH TIZIMINI ISHINI O‘RGANISH


    Ishdan maqsad
    Sath o‘lchagichlarning ishlash prinsipi, tuzilishi va qo‘llanish uslublarini o‘rganish, strukturasini tuzish va soddalashtirishni misollarda ko‘rish, o‘lchash asbobini xususiyatlarini mashinali eksperiment yordamida o‘rganish.
    Asosiy qism
    Texnologik jaraenlarni avtomatlashtirish masalasini hal qilish ko‘pincha rezervuarlardagi suyuqlik, bunkerlardagi to‘kilib sochiladigan, qattiq bo‘lakchalardan iborat moddalarning sath balandligini o‘lchash, nazorat qilish bilan bog‘liq bo‘ladi.
    Sath o‘lchov asboblari juda ko‘p turli bo‘lib, ularning eng asosiylari sifatida kalqovichli, pezometrik, mexaniq, elektrik, radioaktiv va boshqa sath o‘lchagichlarni ko‘rsatish mumkin.

    1 - rasm. Suyuqlik sathi balandiligini qalqovich datchik bilan o‘lchash.


    a – qalqovichli o‘lchagich sxemasi; b – suyuqlik sathi balandligini o‘lchash sxemasi; 1 – qalqovich – datchik; 2 – roliklar; 3 – muvozanatlashtiruvchi yuk va ko‘rsatuvchi strelka


    Qalqovichli sath o‘lchagich. Qalqovichli sath o‘lchagichlar rezervuarlardagi suyuqliklar sathini o‘lchaydi va eng ko‘p qo‘llaniladigan avtomatika qurilmalaridan hisoblanadi. U suyuqlik sirtida qoptoksimon qalqib turadi (1-rasm, a) va suyuqlik sathi balandligidagi o‘rni, unga ta’sir qiladigan kuchlar muvozanati bilan aniqlanadi. Arximed qonuniga muvofiq, qalqovich vazni uning suyuklikka botgan hajmidagi suyuqlik vazniga teng bo‘ladi. Undan tashqari, qalqovichni o‘rab olgan suyuqlik ustidagi muhit havo bo‘lmay, zichligi ρ0 ga teng bo‘lgan modda bo‘lsa, unda qalqovich hajmidagi bu modda og‘irligi ham qalqovichni pastga bosadi, uning suyuqlikka botishini oshiradi.
    Bu ikki kuchga qarshi yo‘nalgan qalqovichni yuqoriga ko‘taradigan kuch F quyidagicha hisoblanadi:
    .
    Bunda ν - qalqovichning hajmi; ρ0 - suyuqlik ustidagi muhit (suyuqlik) zichligi; g - og‘irlik kuchi tezlanishi; ρ - qalqovich botib turgan suyuqlik zichligi; x - qalqovich botgan qismining balandligi; S - qalqovichning ko‘ndalang kesim yuzi. Qalqovichning ko‘ndalang kesimi S balandligi h bo‘yicha o‘zgarmas bo‘lganda

    Agar suyuqlik ustida havo yoki gaz bo‘lsa, ρ 0 = 0, u holda

    Qalqovichni ko‘ndalang kesimi o‘zgarmas bo‘lganda esa,

    Qalqovichni yuqoriga ko‘taradigan muvozanatlaydigan kuch qalqovich vazniga teng bo‘ladi:
    F =G =Const
    Bundan foidalanib, kalqovichning suyuklikka botish balandligini topish mumkin:
    x = G/(S*ρ*g)=Const
    Bu xolda kuchlar muvozanatini ta’minlaydigan qalqovich suyuklik sathi balandligiga muvofiq suriladi. 1 b – rasmda shu prinsipga asosan ishlaydigan eng sodda sath o‘lchagich sxemasi ko‘rsatilgan. Qalqovich 1 roliklar 2 yordamida muvozanatlovchi yuk 3 bilan elastik tros (po‘lat sim) orkali bog‘langan. Yuk bilan biriktirilgan strelka shkala 4 ga muvo- fiq suyuqlik sath balandligini ko‘rsatib turadi.
    Bu sodda asbobning asosiy kamchiligi — shkalasining teskariligi va tross og‘irligining o‘zgarishi hisobga olinmasligidir. Shunga qaramay, o‘lchash aniqligi juda yuqori.

    Download 1.51 Mb.
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   27




    Download 1.51 Mb.