dunyoda keng qo’llaniladi. Modelning asosiy elementi bo’lib, pog’onalar, ob’ektlar, ulanishlar, ulanishning fizik vositalari hisoblanadi. 1984 yilda Xalqaro Standartlar Tashkiloti (ISO) Open Systems Interconnection (OSI) modelini ishlab chiqdi. OSI tarmoq modeli ierarxik tartibda joylashtirilgan jami 7 ta qatlamga ega. Yuqori ettinchi daraja qo'llaniladi, pastki qismi esa jismoniy. Tarmoq modeli 1975 yilda ma'lumotlarni uzatuvchi tarmoqlar arxitekturasi va ishlashini tavsiflash uchun ishlab chiqilgan. Axborot yuborish jarayonida har doim 3 ta element ishtirok etadi: jo'natuvchi; oluvchi; yuborilgan va olingan ma'lumotlar. 15.Tarmoqlararo protokollar Tarmoq sathi protokollariga misollar: ARP (Address Resolution Protocol) - apparat va tarmoq manzillarini o'zaro tarjima qilish. IP- (Internet Protocol) - bu ma'lumotlarni uzatish protokoli, TCP / IP stekining asosi. IPX (Internetwork Packet Exchange) - bu SPX uchun xizmat ko'rsatuvchi paketlarni manzillash va marshrutlash uchun mas'ul bo'lgan asosiy NetWare protokoli. Protokollar - O'zaro hamkorlikni amalga oshirishni tartibga soluvchi qoidalar va protseduralar to'plamidir. Protokollar - bu tarmoqqa ulanganda bir nechta kompyuterlarning bir-biri bilan aloqa qilishiga imkon beruvchi qoidalar va texnik protseduralar. Ko'p protokollar mavjud. Va ularning barchasi aloqani amalga oshirishda ishtirok etsa ham, har bir protokol turli maqsadlarga ega, turli vazifalarni bajaradi, o'zining afzalliklari va cheklovlariga ega.
16. TCP/IP protokolining o’zaro aloqasi TCP (Transmission Control Protocol) - ulanishga asoslangan ma'lumotlarni uzatish
protokoli.
ingilizcha Internet Protocol)- Qurilmaning tarmoqdagi takrorlanmas
virtual adresidir.
