Montejyu, So‘rish, xaydash, porshen, ikki tomonlama, unumdorlik, rotorli, plastinali, vintli,
oqimli, propellerli, montajyu,, erlift.
Montejyu. Ifloslangan, agressiv va radiaktiv suyuqliklarn siqilgan xavo
yoki inert gazlarning
energiyasi yordamida uncha yuqori bulmagan balandlikka uzatish uchun montejyular ishlatiladi.
Montejyu vertikal yoki gorizontal silindirsimon kopkok yoramida zich yopilgan bo‘lib,
kopkokka uchta patrubka urnatiladi. Bu patrubka yordamida montejyuga uzatilayotgan suyuqlik,
siqilgan xavo beriladi. Uchinchi patrubka esa montejyu ichidagi uzatuvchi truba bilan
biriktiriladi.
Rotorli nasoslar. Qovushoqligi juda yuqori, ifloslangan va uzatilishi kiyin bo‘lgan suyuqliklarni
uzatish uchun rotorli nasoslardan fosdalaniladi. Bu nasoslar porshenli
nasoslardan klapan va
xavo kalpokchalarining yukligi bilan farqlanadi. Rotorli nasoslar shesternyali va plastinali
nasoslarga bo‘linadi. Sanaotda ko‘pincha shesternyali (tishli) nasoslar ishlatiladi.
Nasos kobigida uzaro ilashgan xolatdagi uzluksiz aylanib turuvchi
shesternyalar jufti
joylashgan
Plastinali rotorli nasoslar. Bu nasoslarning ishlash prinsipi porshenli nasoslar kabi ish bushligi
xajmining kamayishiga asoslangan. Bu nasos katta silindrdan iborat bo‘lib, uning kengligi
buyicha ekssentrik ravishda rotor joylashgan. Silindrning ichidagi
korpusga tugri burchakli
plastinalar urnatilgan. Rotorning aylanishi natijasida bu plastinalar markazdan qochma kuch
ta’sirida silindrning ichki yuzasiga maxkam zichlanib, uroksimon ish bushligini korpus va rotor
orasidagi kameralarga ajratib turadi. Plastinalar suruvchi patrubkadan
nasosning vertikal uki
tomon xarakatlanganda xar bir kameraning xajmi kengayadi, natijada
kamerada siyraklanish
xosil bo‘lib, surish patrubkasi orkali suyuqlik suriladi. Plastinalar vertikal ukdan rotor yunalishi
buyicha aylanma xarakat kilganda kameraning xajmi kichiklashadi va suyuqlik nasosdan sikib
chikarilib, uzatish trubasiga beriladi. Plastinali rotorli nasoslar toza xoldagi, qovushoqligi yuqori
bo‘lgan suyuqliklarni uzatish uchun ishlatiladi.