1-laboratoriya: CorelDraw dasturida Polygon instrumenti. Beze insturumentlari bilan ishlash Ishdan maqsad

1-laboratoriya: CorelDraw dasturida Polygon instrumenti. Beze 
insturumentlari bilan ishlash 
Ishdan maqsad
: 
Talabalarda Polygon va Beze instrumenti bilan ishlashga 
o’rgatish. 
Kerakli jihozlar: Kompyuetr sinfi, proyektor, doska, CorelDraw dasturiy 
ta’minoti va tarqatma materiallar 
Mеtodik ko’rsatmalar 
Turli burchakli ko’pburchak chizish. Uskunalar panelidan - ko’pburchak 
chizish uskunasi tanlanib, kursor ishchi sahifaning kerakli qismiga joylashtiriladi. 
Sichqoncha chap tugmachasini qo’yib yubormagan holda harakatlantirib chiziladi. 
Muntazam ko’pburchaklar chizish uchun “ctrl” tugmasi bilan birgalikda chizish 
amalga oshiriladi. Ushbu chizilgan paytda besh burchakli ko’pburchak chizadi. 
Tomonlari sonini tanlash uchun xossalar panelining - bo’limi orqali 
bajariladi. Xossalar paneli juda ko’p parametrli bo’lib, quyidagi ko’rinishga ega. U 
yordamida qavariq , botiq ko’pburchaklar chizish, ko’pburchak tomonlari sonini 
aniqlash, kontur qalinligini belgilash va bir qancha murakkab amallarni bajariladi. 
Panel mundarijasidan − “zvezda” buyrug`i yordamida yulduzsimon, 
botiq ko’pburchaklar chizish imkoniyati mavjud. Ko’pburchak shaklini tahrir- 
lashda , burchaklarini silliqlashda - (Forma) uskunasidan foydalaniladi. 
Tegishli xossalar panelidan murakkab tahrirlash ishlarini ko’rib chiqamiz: 
Ko’pburchak (sakkiz burchak) chizib, forma uskunasini faollashtiriladi va 
kursorni ko’pburchakning tugun nuqtalaridan biriga joylashtiriladi (1 – holat). 
Sichqonchaning chap tugmasini bosgan holda, soat strelkasi yo’nalishi bo’yicha 
harakatlantiriladi (2 – holat). 
− buyrug`ini tanlaymiz, segmentda qo’shimcha tugunlar hosil bo’ladi. 
Sichqonchaning chap tugmasini bosib, tugunlardan birini diagonal bo’ylab o’ngga 
tortiladi. Istalgan shakl yaratilgandan so’ng tugma qo’yib yuboriladi, natijada 
yangi shakl hosil bo’ladi (3 – holat). 
Panelda mavjud buyruqlarni har birini alohida vazifaga ega bo’lib, ulardan 
ham yuqoridagi usullar yordamida foydalanib turli effektlarga erishish mumkin 
(4,5,6 – holat). 

1 2 3 
4 5 6 
Sohalar bir necha segmentdan tashkil topgan bo’lsa, u holda har bir qismda 
ikkitadan yo’naltiruvchi chiziqlar (birinchi va oxirgi tugunlardan tashqari) mavjud 
bo’ladi. Vektorli dasturlar bu kontur parametrlarini vizual boshqarish imkoniyatini 
beradi. 
Beze uskunasidan foydalanib chizilgan konturdan namuna 
– (Beze) Egri chiziq segmentini bir uzluksiz harakatda chizish 
“Beze” uskunasi yordamida kontur chizish usulini ko’rib chiqamiz. Vertikal 
uskunalar panelidan – (beze) uskunasi faollashtiriladi. Sichqonchaning chap 
tugmasini bosib sahifada konturning boshlanish tugunini ifoda etuvchi kvadratcha 
hosil qilinadi. 

Kursorni diagonal bo’yicha o’ng va yuqori qismga 
suriladi va sichqon- chaning chap tugmasini bosib ikkinchi 
tugunni hosil qiliradi. natijadi «Shakl»ning birinchi segmenti 
chizilgani ko’zga tashlanadi. (A-rasm) 
Shu holatda pastga va yuqoriga kerakli shakl 
chizulgunga qadar amallar takrorlanadi. Shakl chizib 
bo’lingach, «probel» tugmasi bosiladi. (B-rasm) 
Uskunaga tegishli xossalar paneli orqali shaklga qo’shimchalar
kiritish, 
ixtiyoriy tuguni o’rnini o’zgartirib egri chiziq ko’rinishiga 
keltirish ham mumkin. (V-rasm) 
V) 
T
o
p
s
h
i
r
i
q
l
a
r 
Mustaqil ish uchun 
bajariladigan 
shakllar. 
Berilgan shakllar 
ustida amallar 
bajarining. 
A) B) V) 

G) D) E) 
N
a
z
o
r
a
t
 
s
a
v
o
l
l
a
r
i 
1 CorelDraw dasturida uskunalar paneli vazifasi? 
2. CorelDraw dasturida oyna tuzilishi qanday? 
3. CorelDraw dasturida xossalar paneli vazifasi?