Core yо‘nalishdagimikroprotsessorlar

Intel kompaniyasi yangi protsessor mikroarxitekturasini loyihalashtirdi, u Net Burst va Centrino texnologiyasining ba’zi komponentlarini birlashtirdi.

Bu mikroarxitektura doirasida Meron nomi bilan kodlashtirilgan yangi MP yaratilgan (mobil SHKlar uchun), Conroe (stol usti SHKlar uchun), Wooderest va Tigerton (serverlar uchun). 2006 yili Intel kompaniyasi shu mikroarxitektura ishlatilgan 8-avlod mikroprotsessorini havola qildi - Core yо‘nalishmikroprotsessorlari (Core Solo, Core Duo, Core 2 Duo, Core 2 Extreme, Core Penryn).

2004 yili Intel kompaniyasi tomonidanPentium turidagi mikroprotsessorlarni rusumlanish tizimi kiritildi. Mikroprotsessorni uch xonali nomeri birdaniga bir necha kо‘rsatgichlarni inobatga oladi: asos arxitekturani, MP ning takt chastotasini, tizimli shina chastotasini, kesh-xotira hajmini va boshqalarni. Asos arxitektura katta razryadda aks ettiriladi, uchta seriya taklif etildi:

• 3XX – MP Celeron, Celeron M, Celeron M juda past energiya isteʻmolli;

  
  

• 5XX –stol usti va mobil SHK uchunPentium 4, shu jumladan NT texnologiyali;

  
  

• 7XX – energiya isteʻmoli past va juda past Pentium.

  
  

• Core oilasi mikroprotsessorlari uchun Intel kompaniyasi 5 xonali rusumlanishni kiritdi: bitta harfliva 4 xonaliraqamlibelgilash.Harfli belgilashMP larni energiya istemoli bо‘yicha turlarga ajratadi: U – 14 Vt va kam; L – 15 - 24Vt; T – 25 – 49Vt; E – 50 – 74 Vt; X – 75 Vt va kо‘p.Tо‘rt yadroli MP Sore 2 Quad uchun Qharfi kо‘rsatadi.Indeksning katta raqami MP ni ma’lum guruhga tegishli ekanligini kо‘rsatadi (Conroe yadrosidagi protsessorlarning seriyasi 4000 va 6000, Meron yadrosidagi seriyalar – 5000 va 7000).

  
  
• 
  
  Sore mikroarxitekturasiningxususiyatlari.Buyо‘nalishmikroprotsessorlarining barchasi 65-nanometrlitexnologiyadaamalgaoshirilgan (0,065 mkm), qatoryangi samarali energiyani tejamkor texnologiyalarini tatbiq etilgandan sо‘ng, ularda energiya isteʻmolini jiddiy kamaytirishga erishildi. Manba kuchlanishi 0,85 – 1,35 V.
  

• Barcha mikroprotsessorlar LGA 775 razyomini ishlatadilar. Core yо‘nalishmikroprotsessorlarining ba’zi kо‘rsatgichlari 1.2 jadvalda keltirilgan.

  
  

• Energiyani kam isteʻmol qilganligi sharofati uchun bu yо‘nalish protsessorlari stol usti kompyuterlarida va shuningdek mobil kopyuterlarda ham ishlatiladi.

  
  

  MP modeli	Yadrolar soni	Texnologiya, Mkm	Takt chastotasi, GGs	Tizimli shina chastotasi, MGs	Energiya istemoli, Vt	L2 kesh-xotira о‘lchami, Mbayt
  Core Solo U1300	1	0,065	1,06	533	5,5	2
  Core Solo U1400	1	0,065	1,2	667	6	2
  Core Duo L2300	2	0,065	1,5	667	15	2
  Core DuoT2250	2	0,065	1,7	533	30	2
  Core DuoT2500	2	0,065	2,0	667	31	2
  Core DuoT2700	2	0,065	2,3	667	31	2
  Core 2DuoE6300	2	0,065	1,3	1066	65	2
  Core 2DuoE6600	2	0,065	2,1	1066	70	4
  Core2 ExtremeX6800	2	0,065	2,9	1066	80	4
  Core2 ExtremeX7800	2	0,065	2,6	800	80	4
  Core2Due T7700	2	0,065	2,4	800	35	4
  Core2Quad QX6700	4	0,065	2,66	1066	85	8
  Core2Extreme QuadQX6800	4	0,065	2,93	1066	90	8
  Core PenrynE8300	2	0,045	2,83	1333	65	6
  Core PenrynE8500	2	0,045	3,16	1333	65	6
  Core PenrynQX9300	4	0,045	2,5	1333	95	6
  Core PenrynQX9550	4	0,045	2,83	1333	95	12

• 
  

• 1.2 jadval. Core yо‘nalishmikroprotsessorlarining ba’zi kо‘rsatgichlari.

  
  
• 
  

• Bir yadroliCoreSolo mikroprotsessori juda past energiya isteʻmol qiladi va asosan mobil kompyuterlarda ishlatilish uchun mо‘ljallangan. Ular multimediali ilovalarda, kompyuter о‘yinlarini avtomatlashtirilgan loyihalashtirish tizimlarida yuqori unumdorlikni taʻminlaydi.

  
  

• Ikki yadroli Core 2 Duo protsessorlarining yadrosi egallaydigan maydon yuzasi 1,44 sm² va uning yuzasida 200mln. dan 400 mln. gacha tranzistor joylashgandir. Ular takt davomida 4 ta kо‘rsatmani (instruksiya) bajarishlari mumkin (Wide Dynamic Execution Intel texnologiyasi) va ish jadalligini yо‘qotmasdan (Advanced Media Boost Intel texnologiyasi) SSE3 tо‘plamidan 128-bitli SIMD operatsiyalarini amalga oshira oladi.

  
  

• Core 2 Duo mikroprotsessori axborot shinasining chastotasidan 4 hissa ortiq (quad-pumped texnologiyasi) va manzillar shinasining chastotasidan esa 2 hissa ortiq (double-clocked texnologiyasi) chastota bilan axborotlarni uzatishga imkon beradi.

  
  

• Mikroprotsessorlar har bir yadrosida L1 kesh 64 Kbayt (32 axborotlar uchun, 32 buyruqlar uchun) va ikki yadro uchun umumiy bо‘lgan L2 kesh ga ega, u ikki yadro bir xil axborotlar tо‘plami bilan ishlaganda ushlanishlarni jiddiy kamaytiradi. Advanced Smsrt Cache Intel texnologiyasi zarur bо‘lgan taqdirda L2 keshini yadrolar yuklanishlariga mos ravishda о‘zaro bо‘lib olishga imkon beradi.

  
  
• 
  
  Nazorat uchun savollar
  
• 
  

1. Mikroprotsessorning qisqa tafsilotini bering, uning tarkibi va vazifasi.

   
   

2. Pentium 4 MP muhim xususiyatlarini tushuntiring.

   
   

3. “MP konveyeri” tushunchasini tushuntirib bering.

   
   

4. “Raqamli uy” nima?

   
   

5. MP portlarini tushuntiring.

   
   

6. RISC tarkibni tushuntiring.

   
   

7. CISC tarkibni tushuntiring.

   
   

8. VT, ATM, EM64T, La Grande texnologiyalarini tushuntiring.

   
   

9. CISC, RISC va VLIW mikroprotsessorlarining asosiy xususiyatlarini tushuntiring.