• Tranzistorlarni ulanish usullari.
  • Bipolyar tranzistorlar.
  • Maydon tranzistorlari.
  • Tranzistorlarni asosiy parametrlari




    Download 1,92 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet28/58
    Sana21.01.2024
    Hajmi1,92 Mb.
    #142548
    1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   58
    Bog'liq
    1-mavzu elektr zanjirlari va ularni elementlari

    Tranzistorlarni asosiy parametrlari. Kirish va chiqish qarshiliklari kollektorning teskari 
    toki hamda tok bo`yicha kuchaytirish koeffisienti tranzistorlarning asosiy parametrlari 
    hisoblanadi. 
    Kirish qarshiligi 
    x
    R
    deb, chiqish zanjiri ochiq turgan holatdagi baza bilan emitter orasidagi 
    qarshilikka aytiladi. 
    Chiqish qarshiligi 
    н
    R
    deb, kirish zanjiri ochiq holatdagi kollektor bilan baza orasidagi 
    qarshilikka aytiladi. 
    Tok bo`yicha kuchaytirish koeffisienti 

    kollektor toki o`sishining baza toki o`sishiga 
    bo`lgan nisbati bilan aniqlanadi. 
    b
    K
    J
    J




    bunday holda 
    const
    U
    K

    bo`ladi. 
    Tranzistorlarni ulanish usullari. 3-rasm a, b, v da tranzistorlarning umumiy emitterli
    umumiy bazali va umumiy kollektorli usulda ulanishi ko`rsatilgan. 
    3-rasm. Tranzistorlarni umumiy emitterli (a) umumiy bazali (b) va umumiy kollektorli (v) usulda 
    aniqlanadi. 
    Bipolyar tranzistorlar. Bipolyar tranzistorlarda, emitter baza va kollektor qatlamlari yahlit 
    monokristallarda hosil qilingan bo`ladi (4-(a) rasmda). Bu qatlamlardagi erkin tok 
    tashuvchilarning konsentrasiyasi va qatlamlarning qalinligi qat`iy qiymatlarga ega. 4-(b) rasmda 
    bipolyar tranzistorlarni zanjirga ulash sxemasi ko`rsatilgan. 
    4-rasm. a,b-bipolyar tranzistorlarni elektr zanjiriga ulash. 
    Maydon tranzistorlari. Ma`lumki tranzistorlar konstruktiv tuzilishiga qarab bipolyar va 
    unipolyar tiplarga ajratadi. 
    Maydon tranzistorlar unipolyar tranzistorlar qatoriga kiradi. 
    Maydon tranzistorlarida ishchi tok yarim o`tkazgich uchun asosiy bo`lgan zaryad 
    tashuvchilar (elektron yoki kovak) yordamida vujudga keladi. Bipolyar tranzistorlarda esa ishchi 
    tokni hosil qilish har ikkala tip tok tashuvchilar ham katta rol o`ynaydi. P-n o`tishli maydon 
    tranzistorlarini ulanish sxemasi 5-rasmda ko`rsatilgan.


    43 
    5-rasm. Maydon tranzistorlarini tarmoqqa ulanish sxemasi. 
    Tiristor uch va undan ko`p p-n o`tish va ikki turg`un holatga ega bo`lgan, ochiq holatdan 
    yopiq holatga va aksincha o`ta oladigan yarim o`tkazgichli asbobdir. Faqat ikki chiqish uchlari 
    bo`lgan p-n-p-n strukturasi dinistor deb ataladi (6-rasm, a). Uchta chiqish uchlari bo`lgan p-n-p-
    n strukturasi tristor deb ataladi (6-rasm b, v). Tristorfagi chetki p- qatlam anod vazufasini, chetki 
    qatlam esa katod vazufasini bajaradi va ular tristorning emitterlari deb ataladi. Oraliqdagi P-
    bazaga ulangan uchunchi elektrod boshqaruvchi elektrob deb ataladi.

    Download 1,92 Mb.
    1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   58




    Download 1,92 Mb.
    Pdf ko'rish