|
[spring dasturi va uning inikoniyatlari
|
| bet | 93/133 | | Sana | 10.01.2024 | | Hajmi | 0,66 Mb. | | #134002 |
Bog'liq Ўзбек тили ва адабиети таълимида ахборот технологиялари Word varianti[spring dasturi va uning inikoniyatlari
Multimcdiali elektron o'quv kurslami yaratish imkoniyatini beruvchi pedagogik dasturiy vositalar ichida yuqori reytingga ega bo'lgan [spring dasturi haqida to'xtalib o'tamiz.
[spring Free dasturi. PPT, PPTX, PPS, PPSX formatdagi fayllarni Flash (SWF) va HTML5 formatiga konvertatsiyalash imkoniyatini beradigan mualliflik dasturi hisoblanadi.
Dastur orqali foydalanuvchilar Flash-roliklar va YouTube-video resurslarni Power Point Qtaqdimot slaydlariga joylashtirishlari mumkin.
Xususan:
Yaratiladigan elektron o'quv kontcntlami SCORM va TinCan ga o'tkazish imkoniyatini beradi, bu esa ixtiyoriy LMS (Learning menegment system) bilan integratsiyalashtirish mumkin degani.
Power Point dasturida yaratilgan taqdimot faylining xajmini 97% gacha siqish imkoniyati rnavjud.
Power Point dasturida yaratilgan taqdimot faylining himoyalanishini ta’minlaydi.
Xalq o'g'zaki ijodi bo'yicha xalq bahshilari tomonidan kuylangan dostonlarning audio-video matenllandan, hududiy folklor jamoalarining xalq qo'shiqlari ijrolari tushirilgan video lavhalardan hamda o'zbck xalqiga xos rasm-rusumlar haqida rna’lumot beruvchi videofilmlardan foydalanish mumkin. Mavzu bo'yicha yaratilayotgan TAQDIMOTga ovozli lavhalarni, videoroliklarni joylashtirish orqali o'quvchiga bir dars mobaynida xalq og'zaki ijodimng turli qirralarini va ko'rinishlarini jonli tarzda ochib bcrish mumkin. Avvalo mavzu yuzasidan nazariy rna’lumot bayon qilinadi Keyin esa multimcdiali audio-video ma’Iumotlar namoyish etiladi. Folklor — og'zaki ijod. Xalq poetik ijodi yozuv paydo bo'linasdan ko‘p zamonlar ilgari yuzaga kelgan. Lining yaratilishi va lurqalishi jonli og’zaki an'ana bilan bog’liqdir. Folklor asarlarining uzoq asrlar davomida og’zaki yaratilishi va og’zaki ijro etilislii uning ..Iraki va mazmuniga ta’sir ko’rsatadi. Ma’lumki, ayrirn tarixiy hikllarning to’liq esda qolmasligi, zamon taqozosi bilan unutilishi natijasida ulaming asardan lushib qolishi yoki o’zgarishi mumkin. I olkloming og’zakilik xususiyati uning keng tarqalishiga, xalq orasida keng ommalashuviga sabab bo‘Iadi.
Folklor xalq tomonidan asrlar davomida yaratilib avloddan- uvlodga, ustozdan shogirdga o’tib kelgan jamoa ijodi mahsulidir. Ma’lumki, qadim zamonlarda ilk bor yuzaga kelgan folklor asarlari xalq loinonidan ijod qilingan va ijro etilgan. Keyinchalik esa talantli kishilar tomonidan yaratilgan. Ular o’z ijodida qabila va urug’ odntlari, dunyoqarashi, e’tiqodi, tabiat bilan bo'lgan munosabatlari huqida hikoya qiladilar. Xalq kuychisi (baxshi, ertakchi, qo’shiqchi) xnlq jamoasi lomonidan yaratilgan asariami mexanik tarzda boshidan oxirigacha so‘zma-so‘z yod aytmaydi, balki unga ijodiy inunosabatda bo’lib, o’zidan nimadir qo'shadi, boyitib boradi. Xhuning uchun ham u kuylayotgan asanni hamisha «xalqniki» deb uni oladi. Demak, folklor asarlarida xalq jamoasi ijodi tushunchasi, hitch ttiahal individual ijod rolini inkor etmaydi.
Folklor sinkretik xususiyatga ega bo’lib, xilma-xil san’at lurlariga xos elementlami o’ziga mujassamlashtirgan. Uning ba’zt n.imunalari so‘z va kuy uyg’unligida ijro etiladi. Doston va Icrinalami do’mbira jo’rligida kuylash an’anviy bo’lsa, qo’shiq dutor va childirma jo’rligida kuylanadi.
llmumiy o’rta ta’lim maktablari 5-8 9-sinf darsliklarida xalq o’g’zaki ijodi xos mavzular o’rin olgan. Akadimek-litsey va kasb- Ininar kollcjlarining adabiyot darsliklarida ham xalq o’g’zaki ijodi bo’liinlari kiritilgan.
Hizga ma’lumki, uzluksiz ta’lim tizimidagi adabiyot darslari "Xalq og’zaki ijodi”dan boshlanadi . Shunga ko’ta, doston haqidagi nnzariy ma’lumotlarga to'xtalib o’tsak.
S.Axmeduv. B.Qosimov, R.Qo'chqorov, Sh.Rizayev. Umumiy o'rta ta'liin iiiiiklublunning 5-sinfi uchun darslik. — T.: Sharq. I-П qism. 2015. -176 b.
Doston-xalq og'zaki ijodming eng yirik janri bo'lib, u qahramonlik, ishqiy-sarguzasht, fantastik mazmunga ega bo'lgan voqealami bayon qiluvchi asardir. Qahramonlarning sarguzashtlari. o‘zaro munosabatlari va kechinmalarini keng ko'lamda tasvirlovchi yirik hajmli she’riy asar DOSTON deyiladi.
Odatda, dostonlarning birinchi ijodkori unutilib, ular nasldan-naslga, avloddan-avlodga o'tishi natijasida xalq mulkiga aylanadi,
Dostonlar mavzu jihatdan rang-barang, mazmiman xilma-xil bo'lganligi bois ulaming quyidagi turlari mavjud: qahramonlik dostonlari, ishqiy-sarguzasht dostonlar, tarixiy dostonlar.
Xalq og'zaki ijodidagi “Rustamxon”, “Alpomish” qahramonlik dostoni bo‘lsa, “Go'ro'g'li”, “Ravshan”, “Oshiq G'arib va Shoxsanam” kabilar ishqiy-sarguzasht dostonlardir.
Xalq dostonlari baxshilar tomonidan ijro etiladi.
Adabiyotga doir maxsus saytlarda dostonlarning xalq baxshilari tomonidan kuylangan audio-video lavhalari mavjud Нас bir o'qituvchi dars jarayonida fflardan samarali foydalanishi mumkin.
Dunyodagi ayrim xalqlarda o'zining tarixiga oid yirik hajmdagi katta muhim voqea bayon etiladigan janrlar bor. Biz-o'zbeklarda bu janr doston deb ataladi. Doston so'zi qiziq-qiziq voqealami hikoya qilish, maqtash ma’nolanni anglatadi. Badiiy adabiyotimizda asosan ikki usulda yaratilgan dostonlar bor. Birinchisi, asrlar davomida xalq og'zaki ijodida baxshilar tomonidan og'zaki tarzda kuylab kelingan dostonlar. Ikkinchisi, yozma shaklda shoirlar tomonidan ijod qilingan dostonlar. Ularning quyidagicha turlari bor:
Qahramonlik
Ishqiy-romantik
.langnoma
Kitobiy
Tarixiy
|
| |
