|
Multimedianing texnik-dasturiy vositalari
|
| bet | 90/133 | | Sana | 10.01.2024 | | Hajmi | 0,66 Mb. | | #134002 |
Bog'liq Ўзбек тили ва адабиети таълимида ахборот технологиялари Word variantiMultimedianing texnik-dasturiy vositalari
Multimedia vositalari — bu apparat va dasturlar to plami bo 'lib, и inmmga о 'zi uehun tabiiy bo 'Igan turli-tuman muhitlarm: tovush, video. graft ka, matnlar, animatsiya va boshqalarni ishlatgan holda knmpyuter bilan muloqot qilish imkonini beradi.
Tasvirlarni yaratuvchi va ular bilan ishlovchi vositalar raqamli liiionpparat skanerlarX XI.
l u'lini jarayonida multimedia texnologiyalaridan foydalanish
.lahon tniqyosida nazar soladigan bo'lsak, kompyuter grafikasi va dizityn juda ham keng darajada rivojlangan. Ulami amalda anchadan btiytm qo'llab kelishmoqda. Lekin bu yaratiiayotgan barcha dnsturlar, roliklar, dizaynlaming asosiy qismi kinofilmlar, iiiultliliniar, web-saytlar uehun yaratilmoqda. Maxsus saytlarda l.mlarga mavzulashtirilgan multimediali darsliklaming kamligi, borlinini ham aniq bir fanni mavzularini to'la yoritib bera olmasligi lu'liui soxasiga yanada ko'proq e’tibor berish lozimligini e’tirof ciadi. Mavzuni yaxshi o'zlashtirilishiga turtki bo'iadi. Multimedia Icxnologiyalarir.ing afzalliklari va alohida hususiyatlarini sanab n'liiiniz:
lurli hil ko'rinishdagi katta hajmdagi axborotlarni bitta diskda ■niqliish imkoniyati mavjud (bir necha bobli matnlami, minglab Viiqoii sifatli tasvirlarni bir necha soaili film va roliklami hamda lovuslili axborotlarni);
sil'ati saqlangan holda ekranda tasvirlarni qismlarga ajratish yoki ulami eng qiziq hamda kerakli qismlarini kattalatish imkoni nuiyjud;
grafiklar, tasvir va rasmlami qiyosiy tahlil qilish, ularning ko'rsatgichlarini hisoblash, ilmiy yoki o'rganish maqsadida dasturiy vositalar yordamida ishlov berish imkoniyati;
tasvir yoki tasvimi yoritish maqsadida foydalanilgan matn hiiiuda boshqa ko'rsatilayotgan axborotdan kalit so'zlami yoki l.isviini kerakli qismini ma’lumot olish hamda tushuntirishga kerakli nsborotiii ajratib olish imkoniyatlari mavjud; statik yoki dinamik tasvirga monand uzluksiz musiqa hamda boshqa audio ta’minotini olib borish;
«stop-kadr» (kadmi to'htatish) ish tartibidan foydalanib videoyozuv lavhasidan foydalanish imkoniyati;
global Internet tarmog‘iga hamda ulanish uning resurslaridan va foydalanuvchilaridan foydalanish maqsadida imkoniyatga ega;
grafik va tovush redaktorlari, kartografik axborot va matnlarga ishlov bera oladigan shaxsiy amaliy dasturlar bilan ishlash mumkin.
Yuqorida sanab o'tilgan afzallik va xususiyatlardan tashqari yana ko'pgina imkoniyatlari mavjud. Jumladan, tasvimi yaxlit yoki bir qismini avtomatik ravishda ko‘rish, tanlangan ioyini saqlab qolish va belgilab qo'yishlardir.
Multimedia - gurkirab rivojlanayotgan zamonaviy axborotlar texnologiyasidir. Uning ajraiib turuvchi belgilariga quyidagilai kiradi:
axborotning xilma-xil turlari: an’anaviy (main, jadvaliar, bezaklar va boshqalar), original (nutq, musiqa, videofilmlardan parchalar, telekadrlar, animatsiya va boshqalar), turlarini bir dasturiy mahsulotda integratsiyal^ydi. Bunday integratsiya axborotni ro'yxatdan o'tkazish va aks ettirishning turli qurilmalari,
muayyan vaqtdagi ish, o'z tabiatiga ko‘ra statik bo'igan main va grafikadan farqii ravishda, audio va vidcosignallar faqat vaqtning ma’lum oralig‘ida ko‘rib chiqiladi. Video va audio axborotlarni kompyuterda qayta ishlash va aks cttirish uchun markaziy prosessor tez harakatchanligi, ma’lumotlarni uzatish shinasining o'tkazish qobiliyati opcrativ va video-xotira. katta sig'imli tashqi xotira, hajm va kompyutcr kirish-chiqish kanallari bo'yicha almashuvi tezligini taxminan ikki barovar oshirilishi talab etiladi;
“inson-kompyuter” interaktiv muloqotning yangi darajasi, bunda muloqot jarayonida foydalanuvchi ancha kcng va har tomonlama axborotlarni oladiki, mazkur holat ta’lim, ishlash yoki dam olish sharoitlarini yahshilashga imkon beradi;
multimedia vositalari asosida o'quvchilarga ta’lim berish va kudrlarni qayta tayyorlashni yo'lga qo'yish hozirgi kunning dolzarb 11 ui.su I asi di r
Hivojlangan mamlakatiarda o'qitishning usuli hozirgi kunda Ui'liin sohasi yo'nalishlari bo'yicha tadbiq qilinmoqda. Amaliyot sliuni ko'rsatmoqdaki, multimedia vositalari asosida o'quvchilami o’qili.sh ikki barobar unumli va vaqtdan yutish mumkun. Multimedia vositalari asosida bilim olishda 30% gacha vaqtni tejash mumkin ho'lib, olingan bilimlar esa xodrada uzoq muddat saqlanib qoladi. Agar o'quvchilar berilayotgan materiallami ko'rish asosida qabul qilsu, axborotni xotirada saqlash 25-30% oshadi. Bunga qo'shimcha silatida o'quv materiallari audio, video va grafika ko'rinishda mujassainlashgan holda berilsa, materiallami xotirada saqlab qolish 75% ortadi. Bunga biz multimedia vositalari asosida chet tillami o'rganish jarayonida yana bir bor ishonch hosil qildik.
Multimedia vositalari asosida o'quvchilami o'qitish quyidagi nl/nlIiklarga ega:
berilayotgan materiallami chuqurroq va mukammalroq o'/lnshtirish imkoniyati borligi;
a’lim olishning yaiigi sohalari bilan yaqindan aloqa qilish ishtiyoqi yanada ortadi;
Multimedia ilovalari quyidagilarga bo'linadi:
Taqdimot/prezentatsiyalar (irig. presentation) - audio-vizual vositalardan foydalanib ko'rgazmalt shaklda ma’lumot taqdim etish shnkli. Taqdimot yagona manbaga umumlashgan kompyuter iininiatsiyasi, grafika, video, musiqa va tovushni o'zida mujassam ■laili. (Maida, taqdimot ma’lumotni qulay qabul qilish uchun syujet, s-.cnariy va strukturaga ega bo'ladi.
Animatsion roliklar. Anintatsiya - multimcdiali texnologiya; liisvirning harakatlanayotganligini ifodalash uchun tasvirlarning ketma-kct namoyishi. Tasvir harakatini tasvirlash effekti sekundiga 16(a kadrdan ortiq videokadrlaming almashinishida hosil bo'ladi.
O'yinlar. O'yin dam olish, ko'ngil ochish ehtiyojlarini qondirish, oiganizmdagi zo'riqishni yo'qotish hamda tna’lum malaka va ko'iiiktnalami rivojlantirishga yo'naltirilgan multimedia ilovalaridandir. Videoilovalar - harakatlanuvchi tasvirlar ishlab cbiqi.sh texnologiyasi va namoyishi. Video tasvirlami o'qish qurilmalari videofdmlami boshqaruvchi dasturlar.
Multimedia-galereyalar. Galereyalar - tovush jo'rligidagi harakatlanuvchi suratlar to'plami.
dudioilovalar. Tovushli fayllami o'quvcbi qurilmalar - raqamli tovushlar bilan ishlovchi dasturlar. Raqamli tovush- bu elektrik signal amplitudasining diskret sonlar bilan ifodalanishi.
Web uchun ilovalar - bu alohida veb-sahifalar, uning tarkibiy qismlari (menyu, navigatsiya v.b.), ma’lumot uzatish uchun ilovalar, ko'p kanalli ilovalar, chatlar va boshqalar.
|
| |
