|
1-tajriba mashg’uloti Mavzu: Texnik ta’minot va Tizimli dasturiy ta’minot
|
| bet | 5/7 | | Sana | 02.04.2023 | | Hajmi | 125.17 Kb. | | #48242 |
Bog'liq 1-tajriba Amaliy ish Mavzu Risklarni baholash usullari. “Galstuk-babochka, TA\'LIM KVALIFIKATSIYASI, To\'xtasinova F. O\'lkamiz tarixiy obidalari, 2143167140 (7), 6666axborot, interaktiv, «tasdiqlayman» O’quv ishlari bo’yicha prorektor, Abdulaxatov, 9, noorganik kimyo laboratoriya, Calendar plan-Kompozitsion materiallar kimyosi va texnologiyasi (4), Gruntlarning tarkibini aniqlash uslublari, Boburnoma, 1 мавзуOperatsion tizimlarning maqsadi.
Hozirgi paytda turli xil operatsion sistemalar yaratilgan bo‘lib, ular tuzilishiga ko‘ra har-xil vazifalarni bajaradi. Misol uchun, Unix operatsion sistemasi setlar, ya’ni tarmoqlar bilan juda yaxshi ishlaydi lekin, disklar bilan ishlashda turli kamchiliklarga ega. MS DOS operatsion sistemasi esa tarmoq bilan ishlada qiyinchilik tug‘diradi. Operatsion sistemalar (OS) foydalanuvchi va kompyuter orasida muloqotni amalga oshiruvchi maxsus dasturlardir. U tezkor xotiradan foydalanish, disklar ustida amallar bajarish xamda kompyuterning boshka qurilmalari ishlarini boshqaradi.
Zamonaviy ShEHM OS turlari.
Operatsion sistemalar turli masalalar uchun mo‘ljanlangan bo‘ladi. Hozirgi zamon operatsion sistemalari quyidagi guruxlarga bo‘linadi:
Kichik hajmdagi Shaxsiy EHMlarga mo‘ljallangan OS (MS DOS, PC DOS);
O‘rta hajmdagi Shaxsiy EHMlarga mo‘ljallangan grafik OS (Windows, Apple Os);
Katta hajmdagi mantiqiy tarmoqlarni boshqaruvchi OS (Windows NT, Unix, Xenix, Oracle).
Windows operatsion sistemasi MS DOS operatsion sistemasiga nisbatan grafik imkoniyatlari mavjudligi uchun ancha qulaydir, ammo Windowsdan foydalanish uchun tezkor kompyuter va kattaroq xotira hajmi talab qilinadi.
Kompyuterni ishga tushiruvchi tizimli dasturlar va ularning imkoniyatlari
Windows operatsion tizimi ishlashini tezlashtirish uchun, yuzaga kelgan muammoni yechish kerak bo‘ladi. Demak, operatsion tizim ishlashini tezlashtirish uchun, quyidagilarni bajarish lozim.
1. Kompyuter elementlari elektr toki yordamida ishlaydi, bu elementlarning harorati haddan tashqari oshib ketishiga yo‘l qo‘ymaslik kerak. Bu elementlarga protsessor, vinchester, mostlar kiradi. Kompyuter ichini ochib, kullerlarni ishlashini va radiatorlarni joylaShuviga ahamiyat bering.
2. Har xil dasturlarning o‘rnatilishi natijasida reyestrda fayllar ko‘payib boradi, bu dasturlarning o‘chirilishi reyestrni tozalamaydi. Reyestrni tozalash uchun maxsus utilitalar mavjud: TuneUp, Ccleaner, EasyClenaer. Shu utilitalar orqali reyestrni tozalang.
3. Kompyuterga ulangan operativ xotiraning yetishmasligi, bu bir necha dasturlarning bir vaqtda ishlashi natijasida yuzaga keladi. Shuning uchun, mavjud operativ xotirani hisobga olgan holda dastur va o‘yinlarni o‘rnating. Operativ xotiraning qancha qismi ishlayotganini CTRLQSHIFTQESC orqali «ДиспетчерЗадач Windows» oynasinichaqirganholda, «Бo‘стродействие «vkladkasidan ko‘rishingiz mumkin(maksimum85% bo‘lsin).
4. Fayl podkachki, bu Linux tizimidagi SWAP tuShunchasidir. Agar operativ xotira to‘lib qolsa, tizim «файлподкачки«ga ajratilgan joyni operativ xotira sifatida ishlatadi, bu ishlash tezligini sekinlashtiradi. Agar bu ham to‘lib qolsa, kompyuter qotib qolishi yoki xatolik haqida ma’lumot berishi mumkin. aylpodkachki uchun ajratilgan joyni quyidagicha ko‘rish mumkin(Windows 7).
5. Ko‘p dasturlar kompyuterga o‘rnatilgandan so‘ng, avtomat ishga tushish uchun «автозагрузка» bo‘limiga ham yozib qo‘yiladi. Kompyuter yuklanganda, bu dastur ham tizim bilan birga yuklanadi. Bu operatsion tizim ishlashini va yuklanishini sekinlashtiradi. Dasturlarni bu bo‘limdan olib tashlash lozim. Uning uchun
Пуск ->Вo‘полнит ->msconfig ->автозагрузкa
Kerak bo‘lmagan dasturlardan belgilashni (ptichkani) olibtashlang va OK.
6. Odatda operatsion tizim «C» diskka o‘rnatiladi, bu diskning 15-20% joy bo‘sh turish lozim, aks holda kompyute rsekin astalik bilan ishlash tezligin ikamaytiradi. Ko‘pchilik bu diskni to‘latib qo‘yadi, bu disk ichiga quyidagi joylar ham kiradi:
— ishstoli(рабочийстол);
— mening hujjatlarim(докуменo‘);
— internetda ko‘chiriladigan fayllarning odatiy joyi;
7. Kompyuter antivirus dasturlaridan biri bilan ta’minlangan bo‘lishi lozim, aks holda kompyuterga virus tushib, ishlashini sekinlashtirishi yoki umuman ishlattirmasligi mumkin. Yana bir narsa, antivirus dasturlaridan faqat bittasini ishlating
8. Kompyuter vinchesteriga juda ko‘p fayllarni yozish, o‘chirish ham kompyuter ishlashini sekinlashtiradi, Chunki vinchester sektorlarigi yozilgan va u yerdan o‘chirilgan fayllar sektordagi tartibni o‘zgartirib yuboradi, bu vinchesterni ishlashini sekinlashtiradi, natijada kompyuter ham sekin ishlaydi. Bu holda, defragmentatsiya qilish zarur, bu orqali vinchester sektorlariga yozilgan fayllar tartiblanadi. Uning uchun(Windows 7 da):
Пуск -> Все программo‘ -> Стандартнo‘е -> Служебнo‘е -> Дефрагментация дискa
Dastlab disklar analiz, so‘ng defragmentatsiya qilinadi. Bu ancha vaqt oladi.
9. Tizim bloki ichini tozalab turish zarur, chang, har xil kichik jismlar va boshqa ko‘zga ko‘rinar va ko‘rinmas moddalar natijasida, kompyuter elementlari to‘g‘ri ishlamasligi yoki umuman ishlamasligi mumkin. Tozalashda, albatta kompyuterni o‘chiring.
10. Siz bilmagan holda, kompyuterdagi biror dastur o‘z saytiga ulanib, avtomat yangilanib(обновления) borayotgan bo‘lishi mumkin, yangilanish jarayonida kompyuter ishlashi sekinlashadi, bu biror dastur, operatsion tizim ham bo‘lishi mumkin. Uning uchun avtomat yangilanishni o‘chirib qo‘yish kerak. Windows tizimi avtomat yangilanishni o‘chiring.
Informatika funtamental fan sifatida kompyuter axborot tizimlari negizida istalgan ob’ektlar bilan boshqaruv jarayonlarini axborot jihatidan ta’minlashni barpo etish metodologiyasini ishlab chiqish bilan shuіg‘ullanadi.
Informatika a m a l i y f a n sohasi sifatida quyidagilar bilan shug‘іullanadi:
a) axborot jarayonlaridagi qonuniyatlarni o‘rganish (axborotlarni yiіish, qayta ishlash, tarqatish);
b) inson faoliyatining turli sohalarida komunikatsion-axborot modellarini yaratish va hokazo.
|
| |
