|
1. tmklarning nazariy tushunchalari va uning modellari
|
| bet | 1/6 | | Sana | 29.03.2024 | | Hajmi | 494.5 Kb. | | #181079 |
Bog'liq Kurs ishi global iqtisodiyot fanidan Документ Microsoft Word, Документ Microsoft Word, Boltayev R (1)
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI
Ijtimoiy-iqtisodiy fanlar fakulteti 215-guruh (sirqi) talabasi
Komilov Sherzodbekning
Global iqtisodiy rivojlanish fanidan
KURS ISHI
Urganch-2024
Reja:
1. Kirish
1.TMKlarning nazariy tushunchalari va uning modellari. 2.1.Transmilliylik indeksiva Transmilliy korporatsiyalarning dunyoda joylashishi.
3.1Transmilliy korporatsiyalarning mavjud bo’lgan dinamikasi va yirik transmilliy kompaniyalar
3.1Transmilliy karporatsiyalarga bir qancha misollar
4.1. Transmilliy korporatsiyalarning afzalliklari va kamchiliklari
4.Xulosa.
5.Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.
Kirish
Zamonaviy jahon iqtisodiyoti jadal davom etayotgan transmilliylashuv jarayoni bilan tavsiflanadi. Transmilliy korporatsiyalar (TMK) bu jarayonning asosiy harakatlantiruvchi kuchi hisoblanadi. Ular bosh (bosh, bosh) kompaniya va xorijiy filiallardan tashkil topgan xo'jalik birlashmalari. Bosh jamiyat birlashma tarkibiga kiruvchi korxonalar faoliyatini ularning kapitalidagi ulushlariga (ishtirokiga) egalik qilish orqali nazorat qiladi. TMKlarning xorijiy filiallarida bosh kompaniya - boshqa davlat rezidentining ulushi odatda aktsiyalarning 10% dan ortig'ini yoki ularning ekvivalentini tashkil qiladi.
XX-XXI asrlar oxirida. TMKlar treyderlar (savdogarlar), investorlar, distribyutorlar bo'lgan tashqi iqtisodiy faoliyatning (xalqaro iqtisodiy operatsiyalar) misli ko'rilmagan ko'lami mavjud. zamonaviy texnologiyalar va xalqaro mehnat migratsiyasining stimulyatorlari. Ular asosan dinamika va tuzilmani, tovar va xizmatlarning jahon bozoridagi raqobatbardoshlik darajasini, shuningdek kapitalning xalqaro harakati va texnologiya (bilim) transferini belgilaydi. TMKlar ishlab chiqarishni baynalmilallashtirishda yetakchi rol o‘ynaydi, turli mamlakatlar korxonalari o‘rtasidagi ishlab chiqarish aloqalarini kengaytirish va chuqurlashtirishning tobora keng tarqalgan jarayoni. Ilmiy va publitsistik adabiyotlarda transmilliy korporatsiyalarni baholashda ikkita an'ana rivojlangan. Ulardan biri zamonaviy iqtisodiyot samaradorligini oshirishda TMKlarning konstruktiv roliga qaratilgan va pozitivistik iqtisodiy nazariyaga mos keladi. Ikkinchisi esa keskin tanqidiy, oshkora, yirik xalqaro korporatsiyalar faoliyatining salbiy ijtimoiy tomonlariga urg‘u beradi. U o'tgan asrdagi imperializm nazariyasi stereotiplari va zamonaviy antiglobalizm ta'sirini aks ettiradi.
TMKlar mavzusi va ularning jahon iqtisodiyotidagi roli iqtisodiy globallashuv muammosiga bag'ishlangan ko'plab monografiyalarda muhokama qilinadi, chunki TMKlarning shakllanishi va o'sishi iqtisodiyotning xalqarolashuvi va jahon bozorining rivojlanishi natijasidir. Real tajriba va tendentsiyalar biryoqlamalikni bartaraf etish va TMKlarning zamonaviy ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishdagi rolini baholashda yanada muvozanatli yondashuvni ishlab chiqish zarurligini taqozo etmoqda. Bunday yondashuv kapitalning transmilliylashuvi, asosan, ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotni tezlashtiruvchi tabiiy jarayon ekanligini tan olishni o‘z ichiga oladi. U yangi texnologiyalarni, ishlab chiqarishni tashkil etish shakllarini, boshqaruv va marketingni keng yoyish, mehnat va tabiiy resurslarni muomalaga kiritish va ulardan samarali foydalanishga jalb etish, tranzaksiya xarajatlarini kamaytirish, shu orqali yirik xalqaro loyihalarni amalga oshirishga ko‘maklashadi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida kapitalni transmilliylashtirishdan boshqa muqobil yo'q. TMK faoliyatini kengaytirish va takomillashtirishdan barcha davlatlar, shu jumladan Rossiya ham manfaatdor.
Ushbu kurs ishimning maqsadi transmilliy korporatsiyalar va ularning jahon iqtisodiyotidagi rolini tahlil qilishdir.
|
| |
