10-amaliy ish




Download 1,95 Mb.
bet1/2
Sana24.07.2024
Hajmi1,95 Mb.
#268405
  1   2
Bog'liq
10-amaliy ish

10-amaliy ish


Mavzu: Ilova chegaralarini dasturiy ekotizimi
Bugungi kunda tizimli tahlilning xarakterli qirralari jamiyatdagi ijtimoiy masalalar va ilmiy ishlarni har tomonlama tartibga solish, taqqoslash, tahrirlash va ularga muayyan yechimlar topishga asosiy yo‘nalish hisoblanmoqda deyish mumkin[1].
Aynan tizimli tahlil ham elektron hisoblash mashinalari asriga kelib paydo bo‘lgani uning rivojlanishiga va EHMlarning zamonaviy imkoniyatlarini yaratishga imkon bermoqda. Tizimli tahlil jarayonlarni tahlil qilish, boshqarishning umumiy nazariyasi fanlariga tayanib, jarayonlar tadqiqotini 3 ta asosiy bosqichga ajratib beradi:

  1. Modellar tuzish;

  2. Hosil qilingan optimallashtirish masalasini yechish; 3) Imkoniyatli strategiyalarning tahlili.

Endi biz tizimli tahlilning mana shu imkoniyatlaridan foydalangan holda bugungi bitiruv malakaviy ishimiz uchun bizga samarali effekt beruvchi tizimli tahlil va masalaning qo‘yilishiga to‘xtalib o‘tamiz. Avvalo, mavzu uchun modellashtirish, uning strukturasini yaratish lozim. Bunda muvofiq alternativalar tahlil qilinganidan so‘ng muhim bosqichni boshlash mumkin – muammoning turli jihatlari o‘rtasidagi murakkab dinamik munosabatlarni modellashtirish nazarda tutiladi. Shuni esda tutish kerakki, taqlid qilingan jarayonlar, shuningdek, teskari aloqa mexanizmlari ichki noaniqlikka xosdir va bu tizimni tushunishni ham, uning boshqarilishini ham sezilarli darajada murakkablashtirishi mumkin. Ushbu sabablarga ko‘ra, har qanday modellashtirish yoki dasturlashtirishda ko‘rib chiqishga kiritilgan quyi tizimlar sonini kamaytirish foydali bo‘ladi[1].
Modellashtirish modeldan foydalanish mumkin bo‘lgan bosqichga kelgandan so‘ng, modeldan kelib chiqadigan potensial strategiyalarni baholash bosqichi boshlanadi.
Agar asosiy taxminlar noto‘g‘ri ekanligi aniqlansa, biz modellashtirish bosqichiga qaytishimiz kerak bo‘lishi mumkin. Lekin ko‘pincha asl nusxasini biroz o‘zgartirib, modelni takomlillashtirish mumkin. Odatda modelning “sezgirligi”ni

muammoning rasmiy tahlilidan chiqarib tashlangan tomonlariga nisbatan o‘rganish kerak, ya’ni, vazifa qo‘yilganda uning murakkablik darajasi cheklangan. Men o‘z ilovamni yaratishdan oldin, ba’zi bir kitob mutolaa qilish uchun kerak bo‘ladigan ilovalarni ko‘rib chiqdim va ulardan xulosa olib ilova yaratishni boshladim. Quyida ko‘rib chiqqan ilovalarimni ba’zilaridan misol tariqasida keltirib o‘tib ularda nima kamchiliklar va qanday afzalliklar borligi haqida aytib o‘tmoqchiman.

1.1.1-rasm. “REB Read English Books”nomli mobil ilovasini ustunligi
REB-Read English Books ilovasidan foydalanishga qiziqishingiz mumkin bo‘lgan bir qancha sabablar bor va u boshqalardan qanday farq qiladi:
Foydalanish imkoniyati: REB oddiy va intuitiv interfeysni taqdim etadi, bu esa turli darajadagi tajribaga ega foydalanuvchilar uchun foydalanishni osonlashtiradi. Siz kitobni o‘qishga e'tibor qaratishingiz va bir vaqtning o‘zida tarjima funktsiyalaridan ortiqcha qiyinchiliklarsiz foydalanishingiz mumkin. Sevimli kitoblarni qo‘llab-
quvvatlash: REB sizga sevimli ingliz kitoblarini elektron formatda yuklab olish va o‘qish imkonini beradi. Siz turli xil janrlar, mualliflar va qiyinchilik darajalarini o‘z ichiga olgan turli xil adabiyotlarni tanlashingiz mumkin. Bu sizga haqiqatan ham qiziq bo‘lgan materiallar orqali ingliz tilini o‘rganishga imkon beradi.
O‘rnatilgan tarjimon: REB-ning asosiy afzalliklaridan biri bu o‘rnatilgan tarjimon. Agar siz matnda notanish so‘z yoki iboraga duch kelsangiz, uni ajratib ko‘rsatishingiz va darhol rus tiliga tarjima qilishingiz mumkin. Bu o‘qish jarayonini ancha osonlashtiradi va tarjima qilish uchun tashqi lug‘atlar yoki ilovalardan foydalanmasdan tarkibni tushunishni oshiradi.
Shaxsiy lug‘atlarni yaratish: REB keyinchalik o‘rganish va takrorlash uchun tushunarsiz so‘zlar yoki iboralar bilan shaxsiy lug‘atlarni yaratish va saqlashga imkon beradi. Bu sizning so‘z boyligingizni yaxshilashga va tilni o‘rganishning muhim qismi bo‘lgan yangi so‘zlarni yodlashga yordam beradi.
Haqiqiy matnlar bilan o‘zaro aloqalar: REB - dan foydalanish sizga haqiqiy ingliz tilidagi matnlar, masalan, siz o‘qishni istagan kitoblar bilan o‘zaro aloqada bo‘lishga imkon beradi. Bu sizga haqiqiy kontekstlarda ingliz tilini tushunishni rivojlantirishga yordam beradi va ingliz tilidagi adabiyotlarni o‘qishni boyitadi.
Umuman olganda, REB-bu ingliz tilida o‘qish, tushunish va so‘z boyligini oshirishga yordam beradigan foydali dastur. Uning qulayligi, tarjima xususiyati va sevimli kitoblaringizni o‘qish qobiliyati uni ingliz tilini samarali o‘rganishga intilayotganlar uchun jozibali tanlovga aylantiradi.
Bizning mobil ilovamiz ham ingliz tilida kitob o‘qishga mo‘ljallangan kitoblar qatoriga “REB - Read English Books” nomi bilan play marketga joylangan.
Play marketdan izlash orqali yoki quyidagi link orqali ilovani yuklab olish mumkin: https://play.google.com/store/apps/details?id=uz.arslonov.learnlanguagebyreading



1.1.2 rasm Playmarketdagi REB Read English Books ilovasi

Mobil ilovamiz 41 MB hajmda play marketga yuklangan va unda 10 dan ortiq foydalanuvchi oynalari mavjud. REB – Read English Books nomi bilan izlanganda birinchi o‘rinda bizning ilovamiz chiqadi va foydalanuvchilar yuklab olishlari va o‘zlariga o‘rnatishlari mumkin. Bundan tashqari ilovamizga havolalar bizning Telegram va Instagram kanallarimizda ham berilgan bo‘ladi va u yerdagi havolalar orqali ham foydalanuvchilar yuklab olishlari mumkin bo‘ladi.


Mobil ilovamizning hajmi 41 MB bo‘lishi uchun, unda faqat fragmentlardan foydalanilgan, faqat mainactivity oynasi barcha fragmentni o‘z ustida almashtirib beradigan qilingan. Bu esa hajmni va foydalanish tezligini maksimal darajada oshirib berishga xizmat qiladi. Lekin kitoblarni o‘qish uchun yuklangan kutubxonalar sababli hajm nisbatan kattaroq bo‘lgan.



1.1.3-rasm. “REB Read English Books” nomli mobil ilova bosh sahifa
“REB – Read English Books” - til o‘rganish usuli bo‘lib, yangi lug‘at, grammatika va tushunish ko‘nikmalariga ega bo‘lish maqsadida maqsadli tildagi matnlarni o‘qishni nazarda tutadi. Bu usul bolalarning ota-onalari va g‘amxo‘rlarini tinglash va o‘qish orqali birinchi tilni o‘rganishi kabi, o‘qish odamlarning yangi tilni o‘zlashtirishning tabiiy usuli degan g‘oyaga asoslanadi.
Ushbu usulning afzalliklari quyidagilardan iborat:

  • haqiqiy matnlarni o‘qish o‘quvchilarni tabiiy til va idiomatik iboralar bilan tanishtirishga yordam beradi;

  • o‘zlari uchun qiziqarli bo‘lgan matnlarni o‘qish orqali o‘quvchilar ateriallar bilan shug‘ullanish va o‘qishni davom ettirish uchun ko‘proq rag‘batlantiriladi;

-belgilangan tilda o‘qish o‘quvchilarga ko‘p ma'lumot beradi va ularning passiv so‘z boyligini shakllantirishga yordam beradi;
-mutolaa qilish o‘quvchilarning tushunish ko‘nikmalarini yaxshilashga yordam beradi va ularni turli xil yozish uslublari va registrlari bilan tanishtirishi mumkin.
Bu usuldan foydalanish uchun o‘quvchilar o‘zlarining hozirgi tilini bilish darajasiga mos keladigan matnlarni topishdan boshlashlari mumkin[3]. So‘ngra matnning asosiy g‘oyalari va tafsilotlarini tushunish ustida ishlashlari mumkin.
Shuningdek, ular yangi lug‘at va grammatika tuzilmalarini qidirish uchun lug‘at yoki boshqa manbalardan foydalanishlari mumkin. Bundan tashqari, o‘quvchilar o‘z ko‘nikmalarini mashq qilish va yangi so‘z boyligini mustahkamlash uchun o‘qishni tushunish mashqlari va boshqa mashg‘ulotlardan foydalanishlari mumkin. Umuman olganda, o‘qish orqali til o‘rganish yangi tilni o‘rganishning ajoyib usuli hisoblanadi. Ayniqsa tinglash, gapirish va yozish kabi boshqa usullar bilan birgalikda foydalanilganda.




m.
R EB


Re ad


bil
1.1 .4ras




En gli sh Bo oks no mli mo

ilova tarjima qismi
(1.1.4-rasmda) ilova misol sifatida keltirilgan. Ingliz tilida ko‘plab kitoblar, shuningdek, dastlab boshqa tillarda yozilgan kitoblarning tarjimalari mavjud.
Ingliz tilidagi mashhur kitoblar qatoriga Xarper Lining "To o‘ldirish uchun", F. Skott Fitsjeraldning "Buyuk Getsbi" va Jorj Oruellning "1984" kitoblari kiradi. Aleksandr Dyumaning "Monte-Kristo grafi" va Paulo Koeloning "Alkimyogar" kabi boshqa tillardan ko‘plab klassik kitoblar ham ingliz tiliga tarjima qilingan. Siz
ushbu kitoblarni kitob do‘konlarida, kutubxonalarda va onlayn chakana savdo do‘konlarida topishingiz mumkin[3].

Download 1,95 Mb.
  1   2




Download 1,95 Mb.