|
Internet manzillari va domenlari
|
| bet | 4/7 | | Sana | 24.11.2023 | | Hajmi | 26,12 Kb. | | #104912 |
Bog'liq 10-Mavzu Internet xizmatlari va uning dasturiy ta’minoti Reja Folklorshunoslika kirish (M,Jo\'rayev, J.Eshonqulov), export-to-pdf (2), Gulnoz, Menejment infratuzilmasi Reja-fayllar.org, Tarbiya” fanini o’qitishda xorij tajribasidan foydalanish-fayllar.org, Mavzu temperament va uning nazariyalari-fayllar.org, Fan modul kodi, 1-Mavzu Kredit modul tizimi haqida tushuncha-fayllar.org, Mavzu Antiplagiat haqida huquqiy va me’yoriy hujjatlar,ularning-fayllar.org, Mualliflik huquqi va hammualliflik haqida tushuncha-fayllar.org, Antiplagiat nima uchun kerak
Internet protokoli (IP) elektron xatni etkazishda maxsus elektron p ochta manzilidan foydalanadi. Internetda manzillar nuqtalar bilan ajratilgan 4 ta sondan iborat. Bu sonlarning har biri 0..255 oraliqdagi qiymatni qabul qilishi
mumkin. Internetdagi turli manzillarning umumiy soni 256*256*256*256=4.294.964.296 ta.
Sonlar yordamida yozilgan manzillar komp’yuter va dasturlar uchun juda qulay bo`lsa-da, odamlarning bunday manzillarni eslab qolishi qiyin. SHu sababli internetda domen (soha) nomlaridan keng foydalaniladi. Domen nomlari so`zlar, harflar va raqamlardan tashkil topadi va ularni eslab qolish ancha oson. Domen nomlariga misol sifatida: gov.uz; mail.ru; microsoft.com; larni kelt irish mumkin.
Domain Name Server (DNS – domen nomlari serveri) deb ataluvchi komp’yuterlar domen nomlarini sonli manzillarga aylantirib beradi.
elektron pochta manzili at deb ataluvchi va et deb o`qiluvchi @
belgi yordamida ikki qismga bo`linadi. Bu belgi kuchukcha deb ham ataladi. elektron manzilning birinchi qismi (@ dan chap tomonda joylashadi) manzil egasining nomidir. @ belgisining o`ng tomonidagi domen nomi joylashadi. Domen nomi nuqta bilan ajratilgan kamida ikki bo`lakdaniborat bo`ladi. Masalan, tayi.uz, unda tayi server nomi, uz internetning O`zbekistonga tegishli sohasining nomi. Serverning o`zi ham internet sohasi hisoblanadi. Domen nomi uzun bo`lishi ham mumkin. Masalan: downloads.office.microsoft.com. Bu nom internetning tijorat sohasi: somda joylashgan Microsoft kompaniyasi sohasining office dasturlariga bag’ishlangan bo`limining downloads serveriga tegishli. Internetda ikkita turli serverga bir xil domen nomi berib bo`lmaydi.
Elektron xat o`z manziliga etib borishi uchun uning sonli manzili ma`lum bo`lishi kerak. Xatdagi domen nomidan foydalanib, domen nomlari serveri (DNS) unga mos IP manzilini topadi.
Domen nomlari tizimi (Domain Name System) Internetni sohala rga ajratib chiqadi. eng katta sohalar bu internetning biron bir davlat xududiga tegishli qismlaridir. Har bir davlatning o`z domen nomi bor. Bu nom ikki harfdan iborat. Quyida ba`zi davlatlarning domen nomlari keltirilgan. *.uz; *.ru; *.kz. Bu nomlar birinchi darajali nomlar deb ataladi. Undan so`ng ikkinchi, uchinchi va xokazo darajali nomlar keladi.
Bundan tashqari, faoliyat turiga qarab ajratilgan bir necha birinchi darajali domen nomlari bor. .com; .gov; .mil; .net; .edu. Bu domenlardagi komp’yuterlar ixtiyoriy davlatga tegishli bo`lishi mumkin
|
| |
