|
10-Mavzu: Ma’lumotlar bazalari va katta hajmdagi ma’lumotlar bilan ishlash texnologiyalari Reja
|
| bet | 2/44 | | Sana | 10.06.2024 | | Hajmi | 0,95 Mb. | | #262104 |
Bog'liq 10-Mavzu Ma’lumotlar bazalari va katta hajmdagi ma’lumotlar bilMa'lumotlar xavfsizligi yaxlitlik va himoyaviylikni o'z ichiga oladi.
Ma'lumotlarning yaxlitligi - saqlanadigan ma'lumotlarning texnik nosozliklar, tizim xatolari va foydalanuvchilarning noto'g'ri xatti-harakatlari bilan bog'liq bo'lgan faoliyatiga qarshi chidamliligi.
O’z navbatida u:
noto'g'ri kiritilgan ma'lumotlar yoki bir xil ma’lumot bo'yicha ikkita bir xil yozuvlarning yo'qligini;
ma'lumotlar bazasini yangilashda xatolardan himoya qilishni;
turli jadvallarning tegishli ma'lumotlarini o'chirib bo'lmasligini;
ko'p foydalanuvchi rejimida va ma'lumotlar bazalarida ishlashda ma'lumotlarning buzilmasligini;
uskunalar ishlamay qolganda ma'lumotlar xavfsizligini (ma'lumotlarni qayta tiklash) nazarda tutadi.
Butunlik butunlikni ta`minlovchi vositalar – trigger bilan ta'minlanadi – ma'lum sharoitlarda ishlaydigan maxsus dastur-ilovalar. Ma'lumotlarni ruxsatsiz kirishdan himoya qilish, ma'lumotlarga kirishni cheklashni o'z ichiga oladi va ularga quyidagicha erishiladi:
parol tizimini joriy etish;
ma'lumotlar bazasi ma'muridan (admin) ruxsat olish (MBM);
ma'lumotlarga kirish uchun BA tomonidan taqiq;
Jadval turlarini shakllantirish2.
So'nggi uchta jarayon Structured Query Language – SQLda osonlik bilan amalga oshirilib, ko'pincha SQL2 deb ham nomlanadi.
Standartlashtirish MBBT avlodlarining uzluksizligini ta'minlab, bir avlod MB larning boshqa ma'lumotlar modellari bilan o'zaro faoliyatini soddalashtiradi. Standartlashtirish (ANSI / SPARC) ko'p jihatdan MBBT foydalanuvchi interfeysi va SQL tili nuqtai nazaridan amalga oshiriladi. Bu SQL tili va Open DataBase Connection (ODBC) ilovasi yordamida ham turli relyatsion MBBT larning o'zaro ta'sirini muvaffaqiyatli hal qilishga imkon beradi. Bunday holda, ma'lumotlarga lokal va masofaviy kirish amalga oshirilishi mumkin. (mijoz / server texnologiyasi yoki tarmoq varianti).
Ma'lumotlar bazasini yaratish orqali biz kerakli ma'lumotlarni mezonlarga muvofiq tartibga solishga intilamiz. Bu ishni faqat ma'lumotlar tartiblangan taqdirda amalga oshirish mumkin. Strukturalash - bu ma'lumotlar qanday taqdim etilishi bo'yicha kelishuvlar to'plami. Ma'lumotlarni turli yo'llar bilan tuzish mumkin. Tuzilishiga qarab, ma'lumotlar bazasining iyerarxik, tarmoq, relyatsion, ob'ektga yo'naltirilgan va gibrid modellari mavjud. Bugungi kunda eng ommalashgani - bu relyatsion bo’lib, shuning uchun biz qolganlari haqida uncha gapirmaymiz.
|
| |
