|
10-mavzu. Texnikaviy jarayonlar takomillashuvining termodinamik darajasi
|
| bet | 1/4 | | Sana | 29.07.2023 | | Hajmi | 2.97 Mb. | | #77550 |
Bog'liq 10 mavzu Yulduz malaka, 1-mavzu, 1-Laboratoriya 3 kurs (2), 1-Laboratoriya 3 kurs Reja: 1. Texnologik jarayonning termodinamik takomillashuv darajasining jarayonning qaytarilishiga bog’liqligi. 2. Jarayonning energetik darajasini takomillashuvini ob’ektiv baholashda eksergetik usulning roll. Мақсад - техникавий жараёнларнинг такомиллашуви билан танишиш, унинг термодинамик даражаси хақида тушунчага эга бўлиш - Мақсад - техникавий жараёнларнинг такомиллашуви билан танишиш, унинг термодинамик даражаси хақида тушунчага эга бўлиш
Ёқилғи – энергетик ресурсларни тежаш ва материал, иссиқлик йўқотилишларисиз ишлаб чиқаришни ташкил этиш, технологик ва энергетик жараёнларнинг ўзаро боғлиқлик қонуниятларини ўрганувчи бўлими энерготехнология деб аталади. - Ёқилғи – энергетик ресурсларни тежаш ва материал, иссиқлик йўқотилишларисиз ишлаб чиқаришни ташкил этиш, технологик ва энергетик жараёнларнинг ўзаро боғлиқлик қонуниятларини ўрганувчи бўлими энерготехнология деб аталади.
Ҳозирги вақтгача кимё, озиқ-овқат ва бошқа саноат корхоналари бирламчи энергоресурсларнинг (ёқилғи, иссиқлик ва электр энергия) асосий истеъмолчилари ҳисобланади. Корхонанинг энерготехнологик схемаси тўғри лойиҳаланганда, нафақат бирламчи энергоресурслар сарфини камайтириш, балки ташқаридан жалб этилаётган иссиқлик ва электроэнергияга ҳожат қолмайди.
- Энергетик жиҳозлар (иссиқлик ва буғ генераторлари, қозон-утилизаторлар, буғ ва газ турбиналари, иссиқлик алмашиниш қурилмалари, совитиш қурилмалари, иссиқликнасослари ва трансформаторлар) кимё-технологик жиҳозларга бевосита боғланиб, ягона системани ҳосил қилувчи энергокимё – технологик система (ЭКТС)ларни яратиш энг истиқболли ҳисобланади. Бундай ЭКТСда технологик параметрларнинг ҳар бир ўзгаришига, энергетик параметрларнинг тегишли ўзгаришлари мос келади ва аксинча. Шу тариқа ЭКТСда технологик ва энергетик босқичлар орасида ўзаро боғлиқлик вужудга келади.
- Бирламчи энергоресурсларни тежаш, иккиламчи энергоресурслардан унумли фойдаланишга боғлиқ; иккиламчи энергоресурсларга ўтхона ва технологик газлар, оқава суюқликлар физик иссиқлиги, саноат чиқиндиларининг ёниш иссиқлиги, кимё корхоналари маҳсулот ва хом-ашёларининг ортиқча босим энергиялари киради. Барча кимё-технология системаларида (КТС) бирламчи энергоресурслардан максимал даражада фойдаланиш тайёр маҳсулот сифатини пасайтирмаслиги зарур.
Кимё корхоналари энерготехнологик схемаларини яратишда энг аввал ишлаб чиқариш чиқиндиларидан максимал фойдаланиш зарур. Бунинг имкони бўлмаган ҳоллардагина иссиқлик олиш мақсадида ишлаб чиқаришнинг ёнувчан чиқиндиларини ёқиш мақсадга мувофиқ. ЭКТС яратишга бундай ёндошиш сабабли энергия бўйича ҳам, материал бўйича ҳам чиқиндисиз технологияларни яратиш мумкин. Бошқача қилиб айтганда, энерготехнология энергоресурсларни тежаш ва атроф муҳитни ҳимоя қилиш имконини беради.
|
| |
