• Ivan Tobolin
  • «Dashnoq Sutyun»
  • Kishi Ergash
  • Qızıl gvardiyashılar hám dashnoqlar tárepinen avtonom hú-




    Download 2.57 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet14/116
    Sana10.11.2022
    Hajmi2.57 Mb.
    #29849
    1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   116
    Bog'liq
    Ozbekstan tariyxi. 10-klass (2017)
    Diqqat, Doc1, Babaqulov Shavkat reja, BIOS, Yulduz, AUDI KOMPANIYASI, 2.14-mavzu amaliy, Boshlang’ich sinflarda murakkab masalalarni o’rganish metodikasi , МД иши талаби, собитга1, osimliklar evo, ilmiy ishlar ro\'yxati PhD, Smart office, MUSTAQIL ISH-2
    Qızıl gvardiyashılar hám dashnoqlar tárepinen avtonom hú-
    kimetiniń qıyratılıwı. Qoqandaǵı ǵalaba qırǵınlar. Úlkedegi dás-
    lepki demokratiyalıq hám xalıqshıl húkimet bolǵan Túrkstan 
    Avtonomiyasınıń belsendiligi uzaqqa sozılmadı. Bolshevikler hám 
    Tashkent Soveti (baslıǵı: Ivan Tobolin) oǵan úlken qáwip dep qaradı 
    hám de tezlik penen juwmaqlawǵa háreket etti.
    Túrkstan úlkesi jumısshı, soldat hám diyqan deputatları Sovet-
    leriniń ayrıqsha jaǵdayda 1918-jılı 19—26-yanvarda bolıp ótken IV 
    syezdinde Túrkstan Avtonomiyası húkimetin kúsh penen saplas-
    tırıwǵa qarar etti. Túrkstan úlke XKS 1918-jılı 30-yanvarda áskeriy 
    háreketlerdi basladı. Túrkstan bolshevikleri bunıń ushın qızıl 
    gvardiyashılardan tısqarı armyanlardıń «Dashnoq Sutyun» partiyası 
    aǵzalarınan dúzilgen qurallı drujinalardan da keń paydalandı. 
    30-yanvar keshte Tashkentten jiberilgen dáslepki áskeriy otryadlar 
    Skobelevten Qoqanǵa top hám pulemyotlar menen jetip keldi. 
    31-yanvar tústen keyin uršs háreketleri baslandı. 15-fevralda bolsa 
    qalada órtler boldı.
    Dáslepki uršsta avtonomiyanıń milliy áskerinen tısqarı qoqanlı 
    tınısh xalıq wákilleri de qatnastı. Tiykarınan, balta, shókkish, tayaq 
    2—Ózbekistan tariyxı, 10-kl.


    18
    kótergen xalıqtıń sanı 10 000 adamǵa jetti. Soǵan qaramay, quralsız 
    bul adamlar sovet húkimeti áskeriy kúshleriniń Qoqan qalasına qılǵan 
    hújimin úsh kún dawamında mártlershe qaytardı.
    Qoqan qala mirshabları baslıǵı Kishi Ergash qurbası 18-fevraldan 
    baslap ámelde avtonomiya húkimetiniń basshısına aylandı. Túrkstan 
    úlkesi áskeriy komissarı E.Perfilev basshılıǵındaǵı piyada, atlı hám 
    artilleriya bólimlerinen ibarat 11 eshelon bolsheviklerdiń áskeriy 
    kúshlerine mádet beriw ushın Qoqanǵa keldi. Qala ústine úsh kún 
    dawamında toplardan jandırıwshı snaryadlar atıldı. Ximiyalıq qurallar 
    qollanıldı. Qızıl gvardiyashılar hám dashnoqlar qalada basqınshılıqlar 
    uyımlastırıp, onı talan-taraj etiwge kiristi. Túrkstan Avtonomiyası 
    húkimeti bolsheviklerdiń qanlı hújimleri aqıbetinde qulatıldı. Biraq 
    Qoqan hám onıń átirapındaǵı tınısh xalıqtı talaw, óltiriw kúsheydi. 
    Tek ǵana Qoqannıń ózinde 3 kún dawamında 10 000 adam óltirildi. 
    Musılmanlar ǵalaba túrde qıyratıldı. Qoqan qalası pútkilley wayranaǵa 
    aylandırıldı.
    «Ullš Túrkstan» gazetası tereń qayǵırıw menen xabar bergenindey
    «20-fevral Qoqan tariyxınıń eń qorqınıshlı kúni edi. Armyanlar 
    ayrıqsha belsendilik kórsetken...» Gazetadaǵı bul maqala «Qoqan házir 
    ólikler qalası» degen qorqınıshlı sózler menen juwmaqlanadı.
    Aqırında, 1918-jılı 22-fevralda Qoqan qalasındaǵı Rus-Aziya 
    banki imaratında bolshevikler tárepinen tayarlanǵan «tınıshlıq shárt-
    naması»na qol qoyıldı. Usı shártnamanıń 2-statyasında: «Xalıq 
    úlke Xalıq Komissarları Soveti hákimiyatı hám barlıq jergilikli 
    Túrkstan Avtonomiyası qızıl áskerler tárepinen qıyratılǵannan soń 
    Qoqan qalasınıń kórinisi. 1918-jıl fevral.


    19

    Download 2.57 Mb.
    1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   116




    Download 2.57 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Qızıl gvardiyashılar hám dashnoqlar tárepinen avtonom hú-

    Download 2.57 Mb.
    Pdf ko'rish