|
Turaqlı jetilistiriw kórsetiw tártibi EGU
|
bet | 3/6 | Sana | 18.11.2023 | Hajmi | 415,18 Kb. | | #100894 |
Bog'liq 11-lekciyaTuraqlı jetilistiriw kórsetiw tártibi EGU
|
EGOnı usınıw tártibi, sonıń menen birge mámleket mákemeleriniń bir-biri menen óz-ara tásiri májburiy rawajlanıwlashtirilishi shárt, sonday-aq. tárepinen:
artıqsha basqarıw proceduralardı joq etiw hám (yamasa ) unifikaciyalaw hám mámleket mákemeleriniń muwapıqlastırıwshı funktsiyaları sanın kemeytiw;
arza beretuǵınlar tárepinen usınıs etiletuǵın hújjetler sanın kemeytiw;
MEW optimallastırıw ;
hújjetlerdi unifikaciyalaw ;
EGU usınıw múddetlerin kemeytiw. Mámleket keńseleri EGU usınıw tartibini turaqlı túrde jetilistiriwge qaratılǵan
Ilajlardı islep shıǵıwları hám ámelge asırıwı shárt
|
Qawipsizlik mág’lumot qawipsizlik
|
Mámleket keńseleri EGSni támiyinlewde paydalaniletuǵın IS hám IR dıń informaciya qawipsizligin támiyinlewge minnetli.
mámleket keńseleri jeke maǵlıwmatlarǵa, sonıń menen birge mámleket sırların yamasa nızam menen qorǵawlanatuǵın basqa sırlardı quraytuǵın maǵlıwmatlarǵa ruxsatsız kirisiwdi qorǵaw hám aldın alıw boyınsha zárúr shólkemlestirilgen-texnikalıq sharalardı ko'rmoqda.
|
|
Saqlanatuǵın jeke maǵlıwmatlar, olar tiyisli bolǵan shaqırıq etiwshiniń razılıǵı menen qayta islew, ótkeriw hám alıw ushın isletiledi, nızamlarda belgilengen jaǵdaylar bunnan tısqarı.
|
Elektron húkimettiń tiykarǵı principlerı
Ámeliy kózqarasınan elektron qol qáliplestiriw xalıq hám biznes ushın olardıń sapasın hám ashıqlıǵın asırıw ushın elektron formaǵa mámleket xızmetlerin aylandırıw arqalı ámelge asıriladı. Mámleket xızmeti bul mámleket shólkemleri tárepinen óz wazıypaların ámelge asırıw ushın shaqırıq etiwshılerdiń talabına qaray ámelge asırilatuǵın xızmet bolıp tabıladı. Mámleket xızmetin nızam hújjetlerine muwapıq mámleket xızmetlerin kórsetiw funktsiyaları olarǵa isenip tapsırılǵan jaǵdaylarda basqa shólkemler tárepinen de kórsetiliwi múmkin.
Elektron mámleket xızmeti (EGS) - bul informacion-kommunikatsiya texnologiyalarınan paydalanǵan halda kórsetiletuǵın mámleket xızmeti bolıp tabıladı. EGUga mısalla : Internet arqalı kárxanalar tárepinen salıq yamasa statistikalıq esabatlardı usınıw, pasport alıw ushın elektron arza beriw, mámleket arxivları hám registrlaridan elektron málimlemeler beriw hám hk.
Mámleket xızmetleriniń zárúrli bólegi bir neshe mámleket shólkemleri qatnasıwında usınıs etiledi, bul bolsa mámleket xızmetlerin oǵan bo'ysunmaydigan basqa mámleket keńseleri menen támiyinlew nátiyjesi ushın juwapker bolǵan mámleket mákemeleriniń keńseleraro óz-ara sherikligi zárúr ekenligin ańlatadı. Buǵan hújjetlerdi unifikaciyalaw hám mámleket keńseleri ortasında operativ informaciya alması - nuvi, uniforma hám identifikatorlardan paydalanıw olardıń informaciya sistemaların birlestiriw hám keńseleraro muwapıqlıqtı támiyinlew arqalı eriwiladi.
Keńseleraro elektron óz-ara tásir (MEW) - bul mámleket keńseleri ortasında informacion-kommunikaciya texnologiyaları arqalı maǵlıwmatlar almasinuvi. Elektron húkimetti ámelge asırıwdıń abzallıqları:
Xalıq hám bizneske mámleket xızmetlerin kórsetiwdi optimal - lashtirish;
fuqarolarga óz-ózine xizmet kórsetiw múmkinshiliklerin qollap-quwatlaw hám keńeytiw;
fuqarolarning texnologiyalıq xabarlılıǵı hám qánigeliginiń ósiwi;
barcha saylawshılardıń mámleketti basqarıw hám basqarıw processlerindegi qatnasıwı dárejesin asırıw ;
geografik jaylasıw faktorınıń tásirin kemeytiw Elektron húkimet tómendegilerdi támiyinleydi:
ma'muriyat natiyjeliligi hám arzanlıǵı ;
jamiyat hám húkimet ortasındaǵı munasábetlerdiń tupten ózgeriwi;
demokratiyani jetilistiriw hám adamlarǵa shólkemleri juwapkerligin asırıw;
ES nızamına kóre e-húkimet tómendegi infratuzilmalardan ibarat :
markaziy maǵlıwmatlar bazaları ;
idoralararo elektron óz-ara tásir sistemaları ;
davlat mákemeleriniń informaciya sistemaları hám informaciya resursları hám olardıń komplekslerin;
davlat mákemeleriniń rásmiy veb-saytları hám Birden-bir ınteraktiv mámleket xızmetlerin portalı ;
ma'lumotlarni qayta islew orayı hám keńseleraro maǵlıwmatlardı uzatıw tarmaǵı.
Ózbekstan Respublikası elektron húkimeti arxitekturası kórsetilgen.
”Elektron húkimet” sistemasınıń arxitekturası
Xalıq hám isbilermenlik subektlerine mámleket xızmetlerin kórsetiwdiń birden-bir noqatı - bul 2013 jıl iyul ayında jumısqa túsirilgen Birden-bir ınteraktiv mámleket xızmetlerin portalı (EPIGU). Usınıń menen birge, ministrlikler hám keńseler ózleriniń rásmiy veb-saytları arqalı da xızmetler kórsetiwleri múmkin
Informaciya sistemalarınıń túrli kompleksleri Birden-bir ınteraktiv mámleket xızmetlerin portalına, sonıń menen birge, tiyisli ministrlik hám keńselerdiń veb-saytlarına birlestiriledi.
Elektron húkimet maǵlıwmat orayında jaylasqan hám keńseleraro elektron húkimet integraciyası platformasiga birlestirilgen hár qıylı oraylıq maǵlıwmatlar bazaları ınteraktiv xızmetlerdi usınıw ushın tiykar bolıp xızmet etedi.
Bul komissiya “Elektron húkimet” sistemasın engiziw hám rawajlandırıw boyınsha wazıypalardıń atqarılıwın muwapıqlastıradı, ınteraktiv mámleket xızmetlerin kórsetiwdi jáne de jetilistiriw, mámleket shólkemleriniń funktsional hám operatsion processleri, tártip- dástúrleri hám dúzilisin optimallastırıw tuwrısında qararlar qabıl etedi (10. 3-súwret).
Baylanıs, informaciyalastırıw hám telekommunikatsiya texnologiyaları mámleket komiteti quramında “Elektron húkimet” ni rawajlandırıw ushın 4 qánigelesken oraylar dúzildi: “Elektron húkimet” sistemasın rawajlandırıw orayı, Informaciya qawipsizligi orayı, “UZINFOCOM” orayı hám “UNICON. UZ” orayı.
Házirgi kúnde bekkem nızamshılıq bazası qáliplestirilgen bolıp, oǵan “Elektron húkimet tuwrısında” gi nızam, sonıń menen birge, Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń qararları hám húkimleri kiredi.
Mámleketimizde elektron húkimetti ámelge asırıw 2004 jılda, Ózbekstanda elektron húkimetti rawajlandırıw konsepsiyası qabıl etilgennen keyin baslanǵan.
Barlıq joybarlastırılǵan joybarlardı ámelge asırıwdı muwapıq - lashtirish ushın Respublika Bas ministri basshılıǵında 2013-2020 jıllarda Ózbekstan Respublikasınıń Milliy informacion-kommunikatsiya sistemasın rawajlandırıwdıń kompleks programmasın ámelge asırıwdı muwapıqlastırıwshı Respublika komissiyası tuzildi.
Elektron húkimet sistemasın basqarıw sxeması
Elektron húkimet salasındaǵı munasábetlerdi tártipke soluvchi tiykarǵı normativlik-huqıqıy hújjet 2015 jıl 9 dekabrde imzolangan hám 2016 jıl 10 iyunda kúshke kirgen “Elektron húkimet tuwrısında” gi Ózbekstan Respublikası Nızamı bolıp tabıladı.
2018 jıl 3 Iyulda”Ózbekstan Respublikasında cifrlı ekonomikanı rawajlandırıw ilajları tuwrısında”gi Ózbekstan Respublikası Prezidenti Pármanı № PQ-3832 qabıllandı. 2018 jıl 3 dekabrde Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń PF-5598-sanlı “Ózbekstan Respublikası mámleket basqarıwında cifrlı ekonomika, elektron húkimet hám informaciya sistemaların engiziw boyınsha qosımsha ilajlar tuwrısında” gi Pármanı qabıllandı. 2020 jıl 28 aprelde Prezidenttiń “Cifrlı ekonomika hám elektron húkimetti keń engiziw ilajları tuwrısında” gi sheshimi qabıllandı. Hújjetke muwapıq, Ózbekstan Respublikası Informaciya texnologiyaları hám kommunikatsiyaların rawajlandırıw ministrliginde cifrlı ekonomika menen shuǵıllanatuǵın pútin sistema jaratıldı. hám endi ministrliktiń wazıypalarına elektron húkimetti rawajlandırıw, ekonomika hám awıl xojalıǵı tarmaqların nomerlestiriw, IT- parklarni shólkemlestiriw hám basqarıw kiredi. Usınıń menen birge, pármande jańa joybarlardı finanslıq támiynlew baǵdarları hám talap etiletuǵın muǵdarları kórsetilgen. Elektron húkimet sheńberinde 1, 3 trillion sumlıq 104 joybardı, ekonomikanıń real sektorında 5, 3 trillion sumlıq 87 joybardı, telekommunikatsiya salasında 15, 1 trillion sumlıq 35 joybardı vaboshqalarni ámelge asırıw joybarlastırılǵan.
|
| |