20
Kompyuter
texnologiyalaridan
foydalanish
an’anaviy
texnologiyalarga asoslangan marketing
bilan taqqoslaganda virtual
marketingning quyidagi afzalliklarini ta’minlashga imkon beradi:
1) fazoviy lokalizatsiya yo‘qligi, faoliyatni ma’lum bir hudud
yoki mahalliy bozor doirasidan tashqarida amalga oshirish imkoniyati;
2) sheriklarni qidirish, bitimlar tuzish, yangi mahsulotlarni ishlab
chiqarish va hokazolarni sarflash vaqtini qisqartirish imkoniyatini
ta’minlash;
3) axborotning assimetriyasini kamaytirish (uning to‘liqsizligi va
notekis tarqalishi)
va natijada, axborot muomalasi xarajatlarini
kamaytirish;
4) boshqa tranzaktsion xarajatlarni, shu jumladan qo‘shimcha
xarajatlarni kamaytirish (sayohat, muvaffaqiyatsiz,
noqonuniy yoki
adolatsiz operatsiyalardan kelib chiqqan zarar); noaniqlik bilan bog‘liq
xavfni kamaytirish;
5) mahsulot assortimenti tuzilishini maqbul tanlash tufayli
transformatsiya xarajatlarini qisqartirish,
yangi proektsiyani ishlab
chiqish va amalga oshirish vaqtini qisqartirish, oqilona narx siyosati,
vositachilar sonini kamaytirish va sotish xarajatlari va boshqalar;
6) boshqaruv strukturasini ratsionalizatsiya qilish, shu
jumladan
vertikal ravishda siqish, bir qator funktsiyalarni qisqartirish va
birlashtirish va javobgarlikni mustahkamlash.
Amalga oshirilgan funktsiyalarning xususiyatiga ko‘ra virtual
marketingni uchta yo‘nalishga bo‘lish mumkin:
tashqi muhitni
o‘rganish, ichki marketing faoliyatini tashkil etish, faoliyatning aniq
yo‘nalishlari.
Virtual marketingni amaliy amalga oshirish korporativ marketing
axborot tizimini yaratish asosida mumkin, ya’ni. marketing qarorlarini
ishlab chiqish uchun zarur bo‘lgan marketing ma’lumotlarini doimiy
ravishda
kuzatib borish, saqlash va qayta ishlash tizimlari. Korxona
marketing axborot tizimiga quyidagilar kirishi mumkin.
1. axborot bloki (ma’lumotlar bazalari);
2. modellar va usullar banki;
3. dasturiy ta’minot va integral tizimlar. Keling, ushbu
bloklarning imkoniyatlarini batafsil ko‘rib chiqaylik.
Hozirgi vaqtda ma’lumotlar qayta ishlash tizimlari bozorda еtarli
darajada
tarqatilmadi,
chunki
korxonalar
standart
dasturiy
mahsulotlardan foydalanishni afzal ko‘rishadi.
Marketing axborot
21
tizimi
samaradorligini
oshirishning
asosiy
omili
tashkiliy
boshqaruvning umumiy mexanizmiga qo‘shilish qobiliyatidir. Shuning
uchun marketing bloklari bozorda keng tarqalgan (Galaktika, Parus,
Etalon+ va boshqalar) korxonalarni boshqarish tizimlarining
ko‘pchiligida ta’minlanadi. Biroq, moliya va buxgalteriya hisobi, ishlab
chiqarish, kadrlar kabi boshqa funktsional bloklar bilan taqqoslaganda
ular yomon rivojlangan va umumiy boshqaruv tizimiga еtarli darajada
qo‘shilmagan. Integratsiyalashgan tizimlar provayderlarining hisob-
kitoblariga ko‘ra marketing bloklari eng kam talabga ega va aksariyat
o‘rnatmalar ularsiz amalga oshiriladi.