• Parol va tasdiqlash kodlari xavfsizligi
  • 13-mavzu: O`zbekistonda axborot xavfsizligining ma`naviy va huquqiy asoslari




    Download 0,56 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet2/3
    Sana25.05.2024
    Hajmi0,56 Mb.
    #253992
    1   2   3
    Bog'liq
    13-maruza mediasavodxonlik

    Qanday himoyalanish kerak? 
    Qog’oz va boshqa internetga aloqador bo’lmagan vositalarda saqlanadigan axborotni
    ishonchli joyda saqlash kerak. Bunday ma’lumotlar keraksiz bo’lib qolgan vaziyatda
    albatta axborotni uni saqlovchi vosita bilan birga jismoniy yo’q qilish maqsadga
    muvofiq. Qaysidir maxfiy xujjat kerak bo’lmay qolsa, uni chiqindiga butunligicha
    tashlab yubormang. Disk yoki fleshkada maxfiy ma’lumotingizdan qutulmoqchi
    bo’lsangiz, shunchaki axborotni o’chirish bilan cheklanmang. Albatta axborotni uni
    tashuvchi vosita bilan birgalikda qayta tiklab bo’lmas holatga keltirib, keyin tashlab
    yuborish tavsiya etiladi. Har qanday katta parchalarda yirtilgan qog’ozni birlashtirish, 
    har qanday disk yoki fleshkadan o’chirilgan ma’lumotni ma’lum texnologiyalar
    asosida tiklash mumkinligini unutmang. Internetdagi axborot xavfsizligi esa juda
    katta mavzu. Bugungi kunda deyarli hammaning hayotiga kompyuterlar, smart 
    telefonlar, onlayn bank kartalari va boshqa vositalar orqali kirib kelgan internet 
    texnologiyalariga bog’liq axborot xavfsizligini ko’p uchraydigan muammolar
    jihatidan bo’lib ko’rib chiqamiz.


    Parol va tasdiqlash kodlari xavfsizligi
    Internetda foydalanishingiz mumkin bo’lgan xizmatlarning deyarli barchasida shaxsiy
    parolingiz bo’lishi talab etiladi. Bunda tizimlar sizni xavfsiz parol tanlashga majbur
    qilishadi. Juda oddiy va xavfli bo’lgan parollarni ishlatishingizga shunchaki yo’l
    qo’yilmaydi. Internetdan yaxshi xabardor foydalanuvchilar biladiki, kamida 8 ta belgidan
    iborat bo’lgan, katta harf, belgi va raqamlar uyg’unligida tuzilgan parollar «xavfsiz» sifatida
    baholanadi. Albatta, parolni bundan ham mustahkamroq qilib yaxshiroq axborot
    xavfsizligiga erishishingiz mumkin. Internetda parol generatorlari ko’p. Strong Password 
    Generator kabi xizmatlardan foydalanib ishonchli va mustahkam parol tanlashingiz mumkin. 
    Albatta, generatsiya qilingan parollarni eslab qolish juda qiyin. SHu sababli Google 
    Password Manager kabi parollarni saqlash/boshqarish tizimlaridan foydalanishingizni
    tavsiya qilaman. Bunday xizmatlardan foydalanishda esa barcha tuxumlarni bitta savatda
    saqlash xavfi ham paydo bo’ladi. Parol boshqaruv xizmatiga kiradigan parolni bilgan kishi
    unda saqlanayotgan barcha parollarga egalik qilishi mumkin. Buning oldini olish esa ikki
    qadamli tasdiqlash (2FV) vositalaridan foydalanish orqali bo’lishi mumkin.



    Download 0,56 Mb.
    1   2   3




    Download 0,56 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    13-mavzu: O`zbekistonda axborot xavfsizligining ma`naviy va huquqiy asoslari

    Download 0,56 Mb.
    Pdf ko'rish